Өлүөнэ өрүскэ түһэр үрэх үрдүгэр турар Бөргө учаастагар 1936 с. лүөччүк Отто Кальвица аата иҥэриллибитэ. Бу учаастакка балык собуотун балыксыттарын холкуоһа олохсуйбута.
edersaas.ru
Холкуос 1964 с. диэри сыллата 450 туонна балыгы, Кэбээйитээҕи балык собуота муҥутаан үлэлээбит кэмигэр, ол эбэтэр 1980-с сылларга, биир тыһыынча туонна көмүс хатырыктааҕы бултаан туттарара. Кэлин биллэр биричиинэнэн, балык собуота ыһыллан, балыксыттар биирдэм үлэлиир буолбуттара.
Кальвица, эбэтэр олохтоохтор ааттыылларынан, Хаалбыс бөһүөлэгин, бастаан 1998 с., кэлин 2008 с. кэлбит халаан уута улаханнык айгыратан барбыта. Ол иһин, бырабыыталыстыба бөһүөлэги уу ылбат сиригэр көһөрөргө быһааран, Хаалбыстан үс биэрэстэлээх сиргэ саҥа бөһүөлэк тутуута саҕаламмыта.
— Билигин онно Тыа хаһаайыстыбатын уонна ас-үөл бэлиитикэтин министиэристибэтин “Олорор дьиэ” тус сыаллаах бырагырааматын чэрчитинэн тутуллубут 26 дьиэ, биэлсэр-акушер пууна, гааһынан үлэлиир сылытар ыстаансыйа итиэннэ улууһу хааччыйыахтаах оптоволоконнай сибээс быыската тутуллан, уот-күөс уонна гаас ситимнэрэ тардыллан тураллар, — диэн кэпсиир ситэтэ суох орто оскуола сэбиэдиссэйэ Надежда Илларионова. — Аны дьаһалта, култуура уонна спорт киинэ “Үтүө дьыала” хамсааһын чэрчитинэн тутуллуохтаах. Оттон оскуола-саад дьиэтэ федеральнай инвестбырагыраамаҕа киллэриллэн, былырыын сыбаайата түспүтэ, салгыы тутуу үбүлээһиниттэн тутулуктанар.
Хаалбыска барыта сэттэ уонча ыал (290-ча киһи) олороруттан уончата ынах сүөһүнү иитэр. Холобур, икки оҕолоох Охлопковтар, оҕо саадыгар үлэлиир Анна Григорьевна уонна ОДьКХ салаатын хачыгаара Илья Перфильевич, кыралыын-улаханныын аҕыс сүөһүнү кыстаппыттар.
— Саҥа бөһүөлэккэ дьиэлээхпит, — диир Анна Григорьевна. — Билигин онно сүүрбэттэн тахса ыал дьиэлээх, атыттар даҕаны дьиэ туттуохтарын баҕараллар. Ол эрээри, урут көрүллүбүтүн курдук, туох эмит чэпчэтиилээх бырагыраама оҥоһулларыгар баҕараллар. Дьиҥинэн, оскуолабыт тутуллан, үлэҕэ киирэрэ буоллар, бары саҥа бөһүөлэккэ көһүө этибит.
Раиса СИБИРЯКОВА, “Саха сирэ» edersaas.ru
Виктор Эверстов («Дабаан» хаһыат) хаартыскаҕа түһэриилэрэ
Лүөччүк Отто Кальвицаҕа пааматынньык
Хаалбыс ситэтэ суох орто оскуолатын учууталлара: Туйаара Беленкова, Надежда Илларионова.
Анна уонна Илья Охлопковтар