Сайын – киинэ уһуллар кэмэ. Күһүҥҥэттэн саҕалаан, үүнэр кыһын саҥа сахалыы киинэлэри улахан экраҥҥа көрөрбүтүн астына күүтэбит. Ылла да баҕарбыт киһи киинэни устан барбат. Манна сценарий суруйуутуттан, артыыстары сөпкө талартан саҕалаан, киинэ билиэттэрин атыылааһыҥҥа тиийэ сүүрүөххэ-көтүөххэ наада. Ол курдук, бу күһүҥҥэттэн тахсыахтаах саҥа киинэлэри билиһиннэрэбит.
“Экспедиция. Умнуллубат кэмнэр”
Маннык ааттаах киинэ “Саха КВН” ыччат уопсатыбаннай тэрилтэтэ сүүрбэ сыллаах үбүлүөйүн көрсө, СӨ Ыччат дьыалаларыгар уонна социальнай коммуникацияларга министиэристибэтин өйөбүлүнэн алтынньы 10 күнүгэр сүрэхтэнэрэ күүтүллэр. Киинэ жанра – романтическай кэмиэдьийэ.
Киинэни Хаҥалас уонна Нам улуустарыгар 2016 сыл сайыныгар устубуттара. Режиссерунан Олоҥхо тыйаатырын эдэр артыыһа Гаврил Менкяров үлэлээтэ. “Экспедицияҕа” устудьуоннар Саха сиригэр XIII-XIV үйэлэргэ олоро сылдьыбыт былыргы дьон устуоруйаларын, олохторун-дьаһахтарын чинчийэллэр. Манна таптал, доҕор-атас бэйэ-бэйэтигэр сыһыана көстөр. Экспедиция кэмигэр айылҕа кэрэ көстүүтэ, мүччүргэннээх сырыылар, олох уустуктара киинэ ис хоһоонун сытыырҕатан биэриэхтэрэ. Сүрүн оруолларга Борислав Степанов, Ольга Дорофеева, Айыына Местникова, Степан Константинов оонньууллар.
Тиэтэйбит”
Суруйааччы Николай Неустроев төрөөбүтэ 125 сылын көрсө, дойдутугар Тааттаҕа “Тиэтэйбит” кэмиэдьийэтинэн киинэ устан түмүктээтилэр.
Бу туһунан Саха тыйаатырын артыыһа, киинэҕэ биир сүрүн оруолу толорбут Иннокентий Луковцев социальнай ситимҥэ маннык суруйбут: “Ытык Таатта сиригэр «Тиэтэйбит» киинэ уһуллуутун түмүктээн кэллибит. Ол курдук, атырдьах ыйын 13 күнүттэн балаҕан ыйын 4 күнүгэр диэри ньиргиэрдээх үлэ түмүктэннэ. Көрөргүт курдук, саха киинэтин оҥорон таһаарар хамаанда сүрүн өттө эдэр дьон буоларыттан киһи үөрэр. Биитэр бэйэм сааһыран эрэбин дуу? Киинэни устарга күүс-көмө буолбут дьоммутугар махтанабыт. Онон, дьэ, киинэбит оҥоһуллан, таҥыллан, өрөспүүбүлүкэбит бары киинэ тыйаатырдарын улахан экраныгар тахсарын күүтүҥ”.
Киинэни устааччылар этэллэринэн, барыта этэҥҥэ буоллаҕына, “Тиэтэйбит” Саҥа дьыл иннинэ тахсара күүтүллэр.
“Егор Чээрин”
Киинэ эйгэтигэр саҥа аат Дмитрий Кольцов режиссердаах Тимофей Сметанин сэһэнинэн “Егор Чээрин” киинэ эһиил ыам ыйыгар Кыайыы күнүн көрсө тахсыаҕа. Киинэни былырыын күһүн устубуттара, билигин таҥыы үлэтэ бара турар.
2015 сыллаахха “Егор Чээрин” киинэ буолан тахсан иһэн тохтоон хаалбыта. Дмитрий оччолорго киинэҕэ артыыс быһыытынан оонньообут эбит. Кини ол киинэттэн быстах түгэннэри туһанан, саҥаттаан сценарий суруйан, бэйэтэ режиссердаан, киинэни иккис тыыннаан уһулбут. Жанра — мүччүргэннээх сырыылардаах боевик. Режиссер этэринэн, киинэҕэ көстөр Егор Чээриҥҥэ Америка киинэтин супер-дьоруойдарын курдук оҕолор тэҥнэһиэхтэрин, холобур оҥосто улаатыахтарын баҕарар. Саҥа киинэ оруолларын үксэ идэтийбэтэх артыыстар оонньоотулар.
Маны тэҥэ, Тимофей Сметанин төрөөбүтэ 100 сылынан Кэбээйи улууһун сакааһынан, Руслан Тараховскай “Саллаат сүрэҕэ” киинэтэ көстүөҕэ. Продюсер – Дмитрий Татаринов.
“Иччи”
“АртДойду” киинэ хампаанньата “Иччи” диэн киинэни таһаараары сылдьар. Продюсер – Марианна Скрыбыкина, режиссер – Костас Марсан. Киинэни сылтан ордук уһуллулар, оҥордулар. Киинэ жанра – мистическэй триллер.
“Иччи” киинэ бүддьүөтэ 25 мөл. солк. тэҥнэһэр, саха уонна нуучча тылынан тахсыаҕа. Киинэҕэ ыаллар өтөхсүйбүт сиргэ олохсуйалларын, онно абааһылар буулуулларын туһунан көстүөҕэ.
Оруолларга Борислав Степанов, Марина Васильева, Илья Яковлев, Матрена Корнилова, Ильяна Павлова, Дмитрий Михайлов оонньоотулар. Киинэ сотору тахсара былааннанар.
Айтана Аммосова, «Саха сирэ» хаһыат, edersaas.ru