Ыраахтан үлэлиир, эбэтэр таһырдьа тахсыбакка, ыарыыны тарҕаппакка, дьиэҕэ олорон, эппиэтинэспитин күүһүрдэр кэммит кэллэ. Онуоха интэриниэт көмөтүнэн, үгүс наадалаах докумуоннарбытын электроннай көрүҥүнэн толоруохпутун сөп.
edersaas.ru
Кулун тутар 18 күнүгэр дойду кылаабынай санитарнай бырааһа омук дойдуларыттан кэлбит киһи 14 күн устата булгуччу «изоляцияҕа» олоруохтааҕын туһунан уурааҕа тахсыбыта. Бу кэмҥэ «больничнай» харчыта төлөнөр. Ону тэҥэ, электроннай «больничнайы» киһи бэйэтэ толоруон сөп буолла. Бэйэтигэр эрэ буолбакка, бииргэ олорор дьонугар эмиэ.
Бу сылтан «больничнай лиис» Социальнай страховкалааһын пуондатыттан быһа төлөнөр буолбута. Ол аата, маннык «больничнайга» үлэни биэрээччи, тэрилтэ харчыта буолбакка, пуонда бүддьүөтүттэн төлөнөр.
Электроннай «больничнайы» хайдах толоруохха сөбүй?
1. Социальнай страховкалааһын пуондатын саайтыгар fss.ru киирэн, регистрацияланаҕыт, эбэтэр, gosuslugi.ru портал нөҥүө киириэххэ сөп.
2. «Подать заявление на ЭЛН в случае карантина» диэн суругу баттаан, сайабылыанньа суруйаҕыт.
3. Дааннайдаргытын толороҕут: АААа, төлөпүөн нүөмэрэ, ИНН, медполис, даатата.
4. Харчы ханна түһэрин ыйаҕыт: «Мир» каарта, баан счета, эбэтэр буостанан ыыттарыы (перевод). Атын каартаҕа түспэт.
5. Кыраныысса таһыгар сылдьыбыккытын бигэргэтэҕит: «загран» пааспар бастакы уонна кыраныыссаҕа бэчээт турбут лиистэрин хаартыскаҕа түһэрэн, сканер нөҥүө киллэрэҕит. Билиэт, эбэтэр «посадочный талон» хаартыскаларын, эбэтэр омук сириттэн кэлбит киһилиин бииргэ олороргутун туоһулуур докумуоннары, ыспыраапкалары киллэрэҕит.
«Больничнай лиис» икки түһүмэҕинэн түһэр: бастакы төлөбүр 5 үлэ күнүнэн, иккис төлөбүр лиис сабыллыбытын кэнниттэн.
Харантыыҥҥа олорор кэмҥитигэр тумуу сибикитэ билиннэҕинэ, тута «суһал көмө» нүөмэригэр, эбэтэр коронавирус балаһыанньатынан арыллыбыт суһал төлөпүөҥҥэ эрийэҕит.
Болҕойуҥ! Харантыын кэмигэр электроннай “больничнайга” сайабылыанньаны суруйаргытыгар “ЕСИА” систиэмэ учуотугар бигэргэммит эрэ буоллаххытына, табыллар (РФ бырабыыталыстыбатын 2020 сыл кулун тутар 18 күнүнээҕи 294 №-дээх ыйааҕынан).
Боппуруостаах буоллаххытына, Социальнай страховкалааһын Саха сиринээҕи салаатын суһал төлөпүөнүгэр: 8914-275-70-44 эрийэн, билсиэххитин сөп.
Саҥа быраабылалар
Муус устар ыйтан “больничнайы” ааҕарга саҥа быраабылалар киирдилэр. Ол чэрчитинэн, кыра хамнастаах, эбэтэр кыра ыстаастаах буоллаххытына, “больничнай” суумата улаатар.
Билиҥҥэ диэри үлэлээбит быраабыла быһыытынан, 8 сыл ыстаастаах эрэ буоллахха, “больничнай” толору ааҕыллара, кыра ыстаастаах дьон ыарыйдахтарына ылар суумалара кыра этэ.
Муус устартан Арассыыйаҕа “больничнайы” ааҕыы базатын алын суумата 12130 солкуобайга тэҥнэстэ (тиийинэн олоруу алын кээмэйигэр тэҥнээтилэр). Саха сиригэр үлэ төлөбүрүн алын кээмэйэ 33 964 солкуобайга уонна 33 964 солкуобайга (хотугу эргимтэҕэ) тэҥнэһэр. Бүддьүөттэн үбүлэммэт тэрилтэлэр уонна федеральнай бүддьүөттэн үбүлэнэр тэрилтэлэр үлэһиттэригэр 1,4 уонна 1,7, өссө 2,0 коэффициент ааҕыллар. Онон кинилэргэ үлэ төлөбүрүн алын кээмэйэ (МРОТ) тиийинэн олоруу алын кээмэйиттэн намыһах буолуо суохтаах – 18 443 солкуобайга тэҥнэһэр.
Хамнаһы “үрүҥ кэмбиэргэ” ылар, ол эбэтэр үлэни биэрээччиҥ нолуогу, усунуоһу төлөөбөт буоллаҕына, “больничнай” төлөммөт.
«Больничнайы” ааҕыы орто хамнас уонна үлэ ыстааһын кээмэйиттэн тутулуктаах.
— 8 сылтан элбэх ыстаастаах үлэһиттэр орто хамнастарын 100%-нын ылаллар.
— 5-8 сыл ыстаастаах дьон орто хамнастарын 80%-нын ылаллар.
— 5 сылга тиийбэт ыстаастаах дьон орто хамнастарын 60%-нын ылаллар.
Урут Арассыыйаҕа 2,3 мөлүйүөн киһиэхэ “больничнайдара” үлэ төлөбүрүн алын кээмэйиттэн кыра сууманан ааҕыллан төлөнөр этэ. Билигин алын баазата үлэ төлөбүрүн алын кээмэйигэр тэҥнэһэн, саҥалыы ааҕыы муус устар ыйтан төлөнөр буолла.
2018 сылга ыалдьан “больничнай” ылбыт дьон ахсаана 249 тыһыынча эбит буоллаҕына, 24397 киһи электроннай “больничнайы” суруйтарбыт. Сыллата бу маннык өҥөнөн туһанар киһи, тэрилтэ ахсаана элбээн иһэр. Чахчы, кумааҕыга үп да кэмчилэнэр, ону тэҥэ бириэмэтинэн эмиэ түргэн. Онон кэнники маннык электроннай көрүҥҥэ толору көһүү соруга турар. Социальнай страховкалааһын пуондата бу үлэни көҕүлээн, кэҥэтэн, тарҕатан иһэр соруктаах.
Эбэн эттэххэ
Өрөспүүбүлүкэ үрдүнэн Социальнай страховкалааһын пуондатыгар 26 750 страхователь баар: ол иһигэр 23 393 тэрилтэ, 3195 урбаанньыт.
Ааспыт сыл устата пуондаҕа уопсайа 7387,7 мөл. солк. дохуот киирбит. Ол иһигэр үлэҕэ эчэйииттэн, профессиональнай ыарыылартан страховкалыыр усунуостар – 1816,9 мөл. солк.
Ангелина Васильева, «Саха сирэ» хаһыат, edersaas.ru