“Элбэх оҕолоох ыалларга туһааннаах сокуон ылыллан эрэр” диэн “Саха сирэ” хаһыакка, “Эдэр саас” сайтка бэс ыйын саҥатыгар суруйан турабыт. Ол сокуоммут, дьэ, ылылынна.
Ил Түмэн ахсыс пленарнай мунньаҕар элбэх оҕолоох дьиэ кэргэттэр статустарын туһунан сокуоҥҥа уларытыылары киллэрдилэр. Онон билигин өрөспүүбүлүкэ сокуонунан, элбэх оҕолоох дьиэ кэргэнинэн 23-гэр диэри саастаах үс уонна онтон элбэх оҕолоох ыал ааттанар буолла. Сокуон 2019 сыл от ыйыттан үлэлээн барыаҕа.
Ол эрэн, 23 сааһын туола илик оҕо күнүскү үөрэххэ үөрэнэр, эбэтэр аармыйаҕа сулууспалыыр буоллаҕына, ааҕыллар.
Федеральнай таһымҥа элбэх оҕолоох дьиэ кэргэттэр статустарын быһаарар сокуон суох эбит. Ол иһин эрэгийиэннэр бэйэлэрэ быһаараллар. Ил Дархан бу боппуруоһу суһал соҕустук быһаарарга, үбү буларга эппитэ. Холобур, 5-тэн элбэх оҕолоох ыаллар дьиэ субсидиятын уочаратыгар сылы-сылынан тураллар. Улахан оҕолоро 18-һын туолла да, испииһэктэн тахсарга күһэллэллэр. Санатар буоллахха, билигин бу уочаракка элбэх оҕолоох 1700 ыал турар. Сокуон ылыллыбытын кэнниттэн, бу ахсаан өссө эбиллэр кэриҥнээх.
—Оҕолорун сайыннарар, үөрэттэрэр улахан дьиэ кэргэттэри өйүүр сыаллаах бу сокуон оҥоһулунна. Бэлиитикэҕэ да элбэх оҕолоох дьиэ кэргэттэри өйөөһүн инники күөҥҥэ турар. Демографияҕа национальнай бырайыак үлэлиир.
Ил Дархан оробуочай хамыыһыйаны тэрийэргэ сорудахтаабыта. Хамыыһыйа тэриллэн, уопсастыбанньыктар, түмсүүлэр, элбэх оҕолоох ийэлэр кыттыылаах үс мунньаҕы ыыппыта. Үбүлээһин чааһа улаатан биэрдэ, тоҕо диэтэр, көмөнү ылааччы ахсаана элбээтэ. Онон быйыл эбии 56 мөл.солк., эһиил 84 мөл. солкуобай бүддьүөттэн эбии көрүллүөҕэ, — диэн Ил Түмэн дьиэ кэргэҥҥэ, оҕо саас дьыалаларыгар сис кэмитиэтин бэрэссэдээтэлэ Алена Атласова кэпсээтэ.
Нерюнгриттан Юдинцевтар дьиэ кэргэттэрин Кремльгэ чиэстээбиттэрэ.
Элбэх оҕолоохтор судаарыстыбаттан ылар көмөлөрө үгүс. Холобур, оскуолаҕа кэтэр уонна спортивнай таҥас ыларга төлөбүр, үөрэнээччилэри итии аһынан хааччыйыы, устудьуоннары чэпчэтиилэринэн өйөөһүн, тыйаатырдарга, мусуойдарга, спортивнай комплекстарга босхо сылдьыы, элбэх оҕолоохторун туоһулуур дастабырыанньаны уонна түөскэ кэтиллэр бэлиэни биэрии (бу маннык дастабырыанньаны Арассыыйа атын куораттарыгар эмиэ билинэллэр, кэккэ чэпчэтиилэри оҥороллор), субсидиялаах билиэттэринэн киин куораттарга көтүү, 5-тэн элбэх оҕолоох ыаллар дьиэ субсидиятынан туһаныылара, о.д.а. – манна барытыгар бу сокуон дьайыылаах буолуо. Ол эбэтэр, улахан оҕолоро 18-һын туолбутун да иһин, “элбэх оҕолоох дьиэ кэргэн” статуһа кинилэргэ өссө 5 сыл уһаан биэрэр. Биллэн турар, бу элбэх иитимньилээх ыалга улахан көмө буолара саарбаҕа суох.
Ангелина ВАСИЛЬЕВА, “Саха сирэ” хаһыат, edersaas.ru