Дорҕоон Дохсун Н.Абрамов-Кынат олоҥхотун сүгэ сылдьар

Ааптар: 
Бөлөххө киир:

Дьокуускай куорат килбэйэр киининэн хааман иһэбин. Уулуссаҕа киһи үллэҥнэс: сорохтор миигин ситэн ааһаллар, сорохтору утары көрсөбүн. Ол тухары биири кэтиибин. Ол тугу диэн ыйытыаххыт. Мин аттыбынан ааһар дьон, баҕар, алҕаска сахалыы саҥараайаллар диэн. Суох! Биир да сахалыы саҥаны истибэтим! Дьэ бу тугуй? Сайдыы дуу, сатарыйыы дуу?

Хомойуох иһин, аттыбынан ааспыт дьонум бары саха сирэйдээхтэр, биир да нуучча, эбэтэр Кавказ омуга ааспата. Ити иһэн санаатым ээ: «Бээрэ, бу тоҕо бары нууччалыы добдугураһалларый, ханна барда сахалыы саҥабыт?»

Сахалыы саҥабыт баар эбээт, ханна да бара илик! Ол эрээри тоҕо эрэ сахалыы саҥарбат буолбуппут. Оҕолорбут, сиэннэрбит сахалыы оскуолаҕа үөрэнэр ааттаахтар да, бэйэ-бэйэлэрин кытта наар нууччалыы кэпсэтэллэр, оскуолаҕа учууталлар үөрэнээччини кытта нууччалыы кэпсэтэллэр, бэл, оннооҕор дьиэҕэ төрөппүт оҕотун кытта, эбээ, эһээ сиэнин кытта нууччалыы кэпсэтэр. Төрөппүттэн ыйыттахха, нууччалыы судургу, түргэнник тиийэр диэн быһаараллар.

Бу соторутааҕыта Мэҥэ Хаҥалас Хочотугар сүрдээх истиҥ көрсүһүү буолан ааста. Ыалдьыттарбыт: Майатааҕы Дьиэ кэргэн киинин салайааччыта Октябрина Кулешова, уол оҕону сахалыы төрүт үгэскэ олоҕуран иитии “Барҕа” үөрэҕин ааптара Дорҕоон Дохсун Ворогушин. Кинилэр Мэҥэҕэ ыытыллыбыт “Оҕону ийэ тылынан саҥардыах!” диэн сүбэ мунньах уураахтарын олоххо киллэрэр сыаллаах десаҥҥа туруммуттар эбит. Маннык сыаллаах улууспут хас да нэһилиэнньэлээх пуунугар сылдьан, төрөөбүт төрүт тылбытын сырдатыыга, сайыннарыыга, омукпут чиэһин үрдүктүк тутууга дириҥник хорутан үлэлэһэллэр эбит.

Мин биир бэйэм эдэр киһи, саха тылын уонна литэрэтиирэтин учуутала, фольклорист Дорҕоон Дохсун “Барҕа” бырагырааматын улаханнык биһирээтим. Кини уол оҕону эт-хаан өттүнэн хатарыллыыга, төрүт үгэстэри тутуһан ийэ айылҕаҕа сүгүрүйэргэ, илии хотуурунан от охсорго, саха тылыгар умсулҕаны иҥэриигэ, биир тылынан, олоххо бары өттүнэн бэлэмнээх буоларга тус бэйэтин холобурунан уһуйар. Кини үөрэҕин баһылаабыт уолаттар бэрт холкутук 100 килэмиэтирдээх сатыы айаҥҥа туруналлара, араас эриири — мускууру чиэстээхтик тулуйаллара киһини сөхтөрөр эрэ. Дорҕоон Дохсун биһигини, Наахара нэһилиэгин олохтоохторун, өссө  бииринэн сөхтөрдө: кини ол сындалҕаннаах уһун айаннарыгар биһиги улуу олоҥхоһуппут Николай Алексеевич Абрамов-Кынат “Ньургун Бөҕө” олоҥхотун сүгэ сылдьар үһү. “Бу олоҥхону мин олус  сөбүлүүбүн, уолаттарга быһа тардан ааҕабын уонна өссө 27-лии устуруоканан суруйтарабын”,- диэн кэпсээтэ.

Дорҕоон Дохсун курдук үтүө уһуйааччылар баалларын тухары төрөөбүт төрүт тылбыт өлүө-сүтүө суоҕа, саҥа тыынынан сайда туруо!

Елена Прокопьева, уопсастыбаннай кэрэспэдьиэн.

+1
0
+1
0
+1
0
+1
0
+1
0
+1
0
+1
0