Устудьуоннуур сылларбар ДСК оройуонугар эбээлээх эһээм кыстаан олороллоро. Өрөбүл ахсын дьаарбайа, сэргэхсийэ тиийэрим. Оччолорго Сэргэлээхтэн ДСК-ҕа диэри айаны наһаа ыраах, ханна эрэ олох түҥкэтэх, оптуобус тохтобулун саамай түгэх сирин курдук саныырым. Ити 20 сыллааҕыта этэ.
Оттон билигин ол дьиксинэ, ырааҕырҕата саныыр оройуонум балысханнык сайдан эрэр. Бүгүн СӨ сүрүн архитектора Ирина Алексеева, тутааччы, РИА тэрилтэ салайааччыта Владимир Трегубов, РИА хапытаалынай тутуу эбийиэгин салаатын салайааччыта Эдвардас Микалаюнас буолан «Звездный» диэн микро-оройуону тутуу хаамыытын билсэ тиийдибит. Урукку байыаннай чаас сиригэр-уотугар сэттэ дьиэ тутулла турар эбит. Бу сэттэ дьиэ – тутуу кыра эрэ аҥаара. Манна инникитин, ол эбэтэр аны алта сылынан элбэх кыбартыыралаах 66 дьиэлэр, сэттэ социальнай суолталаах эбийиэктэр тутуллуохтаахтар. Тутуу 2028 сылга диэри ыытыллыахтаах эбит. СӨ сүрүн архитектора Ирина Алексеева тутуу тула туох көҕөрдүү үлэтэ ыытыллыаҕын, оҕо былаһааккаларын, тулалыыр газоннары тутуу былаанын каартатын тутааччылары кытта тутуһан туран кэпсэтистилэр. Дьиэ тутуута сыанан аҕаабат үлэ, ол эрээри тупсарыы, көҕөрдүү бу үлэлэртэн биир сүрүннэрэ буолар. Элбэх оттоох-мастаах, табыгастаах оҕо оонньуур былаһааккалаах буоллаҕына, оройуон салгынныын ыраас уонна кэрэ көстүүлээх буолар.
БАЙЫАННАЙ ЧААС ҮЛЭТИН УЧУОТТААБЫТТАР
Сыбаарка уота, тыас-уус, таһаҕас тиэйэр улахан массыыналар, быһата, үлэ күөстүү оргуйар. Тутуу барар сирэ профлииһинэн күрүөлэммит. Маҥан дьоҕус дьиэ прораб, тутууну салайар үлэһиттэр офистара дэнэр. Олбуор иһигэр турба, тимир, бетон кыстаммыт. Биир да иллэҥ сылдьар киһи суох. Сарай таһыгар асчыттара буруо-тараа быыһыгар улахан казаҥҥа ас астаан буһа-хата сылдьар. Тутуу үлэһиттэрэ номнуо дьиэ этээһин барытын кэриэтэ тутан дьэндэппиттэр.
— Бу хастыы этээстээх дьиэлэрий? Эбийиэк хаһан үлэҕэ киириэхтээҕий, манна туспа искибиэрдээх, саадтаах буолар дииллэр, — диэн ыйытабын. РИА хапытаалынай тутуу эбийиэгин салайааччыта Эдвардас Микалаюнас биһиэхэ каска кэтэрдэн баран тутууну кэритэн көрдөрө-көрдөрө кэпсээтэ:
— Бу уопсайа, сэттэ дьиэ тутулла турар. Мантан иккитэ сэттэ этээстээх, иккитэ алта этээстээх уонна үс дьиэ биэстии этээстээх. Тоҕо аҕыйах этээстээх гынныбыт диэтэххэ, байыаннай чаас сорҕото өссө да баар, онон кинилэр үлэлэригэр-хамнастарыгар, космическай антыанналарыгар мэһэйдээбэт курдук аҕыйахтыы этээстээх дьиэлэри тутан эрэбит. Эбийиэкпитин бу сылга киллэриэхтээхпит да, көстөн иһиэҕэ. Кыһын тымныыттан бетоммутун харыстыыбыт, сайын аны куйаастан хаппатын диэн харыстыыбыт. Ардаҕы күүтэбит, халлааммыт ыгар да, тоҕо эрэ быыкаайыктык түһэр. Кыһын сэтинньигэ диэри үлэ барбыта. Онон бу сайын устата түргэнник хамсаммахтаан хаалыахпытын наада. Көрөрүҥ курдук, үлэ тохтоло суох барар.
БОЛКУОНТАН КЭРЭ КӨСТҮҮ
Биһиги Эдвардас Микалаюнастыын тутулла турар биэс этээстээх дьиэҕэ сыбааркаланан оҥоһуллубут быстах кирилиэһи дабайан таҕыстыбыт. Хас биирдии дьиэ иккилии подъезтаах эбит. Биир аанынан киирэн баран икки аҥыы подъезтарынан арахсаллар. Салайар хампаанньа дьиэ иһин-таһын көрөрүгэр табыгастаах буолсу.
Төһө да биэс этээстээх буоллар, дьиэ бырайыагынан лифтэтиэхтээх буолан ол онно аһаҕас турар. Кыбартыыралар, көрүдүөрдэр номнуо сыбахтанан истиэнэлэрэ, көрдөхпүнэ, кырааскалыырга эбэтэр обуойдуурга бэлэм курдуктар. Ититии киирэр турбалара кыралаан тардыллан эрэллэр эбит. Көрүдүөр устунан уот ситимин боруобаттара, турбалар сыталлар. Олору атыллыы-атыллыы иккис этээскэ таҕыстыбыт. Биирдии хостоох кыбартыыралар 26 кв.м иэннээхтэр, арай икки, үс хостоох дьиэлэр ис былааннара үчүгэйин сэргии көрдүм. Ханна да ордук хос иэн туһата суох хаалбатах. Барыта орун-оннугар. Арай болкуоннара наһаа кыралар дии санаатым. Ол эрээри болкуонтан көстүү наһаа кэрэ. “Ильинка” микро-оройуон кэтэҕинэн буолан, оруобуна дьиэлэр түннүктэринэн күөл нэлэһийэ сытар. Ити күөл тулатынан искибиэр, сынньалаҥ сир оҥоһуллуохтаах эбит. Күөл уҥуор чааһынай дьиэлэр, олор кэтэхтэринэн мыраан көстөр.
КЫМЫРДАҔАС УЙАТА БУОЛУО СУОХТААХ
Эдвардас Микалаюнас этэринэн, бу дьиэлэргэ хаарбах дьиэттэн көһөрүү бырагыраама чэрчитинэн олохсуйуохтаахтар эбит. Хас киһи быһаччы көһөрүнэн суоттаан, Дьиэ сыһыаннаһыыларын департамена кыбартыыра былааннарын биэрбит. Ону сэргэ, инникитин ити «Емеян” киинэ тыйаатырын утары баар эмиэ урукку байыаннай чаас сирин-уотун барытын көтүрэн салгыы тутуу ыытыахтаахтарын кэпсээтэ. Онно баар күөлү барытын оботторон, кумах кутан тутуу барыахтаах эбит. “Оол, байыаннай купол таһыгар киэҥ уһун хонуу баар. Онно оскуола, уһуйаан уонна поликлиника тутуллуохтаах. Дьиэлэрбит этээстэрэ аҕыйахтыы буолан, кымырдаҕас уйата буолбат. Дьон-сэргэ олороругар бары өттүнэн табыгастаах оройуону тутан таһаарабыт”, — диэтэ кини.
Оттон мин үс дьиэ иһин ис бараанын кэрийэ көрөн, чахчы да бэртээхэй оройуон тутуллан эрэр эбит дии санаатым. Куораппыт соҕуруу өттө сайдан, тутуу бөҕө ыытыллан, манна олохсуйбут дьон айылҕаттан чугас, түннүктэринэн мырааны одуулуу олохсуйуохтара турдаҕа.
Ааптар хаартыскаҕа
түһэриилэрэ.
Ульяна Захарова.