Диспансеризация быраабылалара

Бөлөххө киир:

Коронавирус инфекциятыгар (COVID-19)  эпидемиологическай балаһыанньа тупсан,  мэдиссиинискэй тэрилтэлэргэ – поликлиникаларга, биэлсэр-акушер пууннарыгар, быраас амбулаторияларыгар уо.д.а.  диспансеризация уонна  улахан дьоҥҥо мэдиссииниискэй көрүү киэҥниҥ ыытыллар.

Диспансеризацияҕа   ыарыыны сэрэтэр мэдиссиинискэй чинчийии уонна сыстыгана суох дьарҕа ыарыылары, ыарыы сайдар кутталын буларга хайысхаламмыт  чинчийии эбии ньымалара киирэллэр.

Диспансеризация –  хас биирдии киһи бэйэтин доруобуйатыгар кыһаллар бырааба. Диспансеризация 2 түһүмэхтэн турар, манна араагы эрдэ буларга туһуламмыт булгуччулаах онкоскрининг киирэр.

2022 сылга диспансеризацияны страховкалаах уонна бу сылларга төрөөбүт дьон барар: 1983, 1986, 1989, 1992, 1995, 1998, 2001, 2004, ону таһынан 40 саастарын ааспыт дьон. Эн 40 саастаах эбэтэр бу сааскын аһарбыт буоллаххына, диспансеризацияны сыл аайы барыллар.

 Диспансеризацияны барарга наада:

— Булгуччулаах мэдиссиинискэй страховка полиһа (БМС);

— БМС полиһа булгуччу  баар буолуохтаах;

-Поликлиникаҕа сыһыарыллыбыт буолуохтааххын.  

Диспансеризацияны хайдах барыахха?

  1 хардыы. Регистратураҕа кэл эбэтэр поликлиника саайтыгар мэдиссиинискэй чинчийиилэргэ хайдах бэлэмнэнэр туһунан булан аах. Эрдэттэн суруйтар эбэтэр поликлиника кэбиниэтигэр ыарыыны сэрэтэр  отделениеҕа кэл.

2 хардыы. Диспансеризация бастакы түһүмэҕин аас.

  1. Ыарыыны сэрэтэр мэдиссиинискэй чинчийии:

— Ыйыталаһыы (анкета толоруу), төһө уһуҥҥуҥ, ыйааһыҥҥын, биилгин, ыйааһыныҥ индексин суоттааһын;

— хаан баттааһынын мээрэйдээһин;

—  уопсай холестерин таһымын уонна хааҥҥа глюказаны чинчийии;

—  сүрэх-тымыр ыарыытын кутталын быһаарыы  (18-39 саастаахтарга);

— сүрэх-тымыр ыарыытын кутталын быһаарыы (40-64 саастаахтарга);

— флюорография (2 сылга биирдэ);

— электрокардиография (мэдиссиинискэй чинчийиини аан бастаан бараргар, салҕыы  – 35 сааскыттан);

—  харах иһинээҕи давлениены кэмнээһин (мэдиссиинискэй чинчийиини аан бастаан бараргар, салҕыы – 40 сааскыттан);

—  ыарыыны сэрэтэр мэдиссиинискэй чинчийии түмүктэринэн көрүү, ол иһигэр искэн ыарыыларын визуальнай уонна атын локализацияларын быһаарыы,

  1. Искэн ыарыыларын эрдэ быһаарарга скрининг:
  • колоректальнай араак: саах анаалыһа (40-64 саастаахтарга  –2 сылга биирдэ; 65-75 саастаахтарга  – сыл аайы)
  • Оһоҕос, куртах уонна синньигэс оһоҕос араага: 45 сааска (биирдэ) – эзофагогастродуоденоскопия;
  • Тирии уонна салыҥнаах бүрүө араага: (18-99 саастаахтарга – биэлсэр/быраас-терапевт эбэтэр ыарыыны мэдиссиинискэй сэрэтии бырааһа көрөр);

Дьахталларга:

  • Төрүөх шейкатын араага: 18 сааһыттан үөһээ – акушер-гинеколог көрөр (сыл аайы); 18— 64 саастаахтарга – төрүөх шейкатынан мазок ылыы (3 сылга биирдэ);
  • Түөс араага : (40-75 саастаахтарга – маммография (2 сылга биирдэ);

Эр дьоҥҥо:

  • Самах былчархайын араага: 45, 50, 55, 60 уонна 64 саастаахтарга – хааҥҥа простат-специфическай антигены быһаарыы.
  1. Хаан уопсай анаалыһа – 40-н үөһээ саастаахтарга.

3 хардыы. Чинчийии түмүктэринэн доруобуйа бөлөҕө быһаарыллар, сүбэ-ама бэриллэр.  Саахарынай диабекка, онкологияҕа, сүрэх-тымыр ыарыыларыгар эбэтэр тыынар уорганнар ыарыыларыгар уорбалаатахтарына, чопчу быһаарарга  эбии чинчийиигэ —  диспансеризация иккис түһүмэҕэр ыыталлар:

-Невролог-быраас көрөр (сүбэлиир);

— Брахицефальнай артериялары дуплекснай сканирование (45-72 саастаах эр дьоҥҥо  уонна  54-72 саастаах дьахталларга);

— Хирург эбэтэр уролог быраастар көрөллөр (сүбэлииллэр)  ( 45, 50, 55, 60  уонна  64 саастаах эр дьон хааҥҥа  простат-специфическай антиген таһыма  4 нг/мл ордук буоллаҕына);

-Хирург эбэтэр колопроктолог быраастар көрөллөр, ректороманоскопия оҥороллор  (40-75 саастаахтарга);

-колоноскопия (суон оһоҕос “кутталлаах” искэнигэр уорбалаатахтарына, хирург эбэтэр колопроктолог быраастар ыыталлар);

-эзофагогастродуоденоскопия (оһоҕос, куртах уонна  синньигэс оһоҕоско “кутталлаах” искэҥҥэ уорбалатаахтарына,  терапевт-быраас ыытар);

-тыҥаҕа рентгенография эбэтэр көмпүүтэр томографията, (тыҥа “кутталлаах” искэнигэр уорбалаатахтарына, терапевт-быраас ыйыытынан);

-спирометрия;

-Оториноларинголог-быраас көрөр (сүбэлиир) (65-тэн үөһээ саастаахтарга);

-Акушер-гинеколог быраас көрөр (сүбэлиир) (18-тан үөһээ саастаах, патологическай уларыйыылаах дьахталлары);

-Офтальмолог-быраас көрөр (сүбэлиир)  (40-тан үөһээ саастаахтары);

65-н үөһээ саастаах дьоҥҥо  ыарыыны мэдиссиинискэй сэрэтии (Доруобуйа киинэ) отделениетыгар биирдиилээн эбэтэр бөлөҕүнэн  сиһилии сүбэни-аманы биэрии.

4 хардыы. Диспансеризация икки түһүмэҕин түмүгүнэн  быраас тустаах эмтэниини аныыр (тастан сылдьан, балыыһаҕа сытан, санаторийга-курортка).

Суолталаах!  Онкоскрининҥа киирэр дьаһаллар ыытыллыбатах буоллахтарына, диспансеризация түмүктэммэтэҕинэн ааҕыллар.

Надежда ЕГОРОВА, «Саха сирэ», edersaas.ru 

+1
0
+1
0
+1
0
+1
0
+1
0
+1
0
+1
0