Бу күннэргэ национальнай бырайыактары олоххо киллэриигэ араас хайысхалаах үлэ ыытыллар.
edersaas.ru
Саха сирин дьахталларын уопсастыбаннай тэрилтэлэрин сойууһун президиума «Арассыыйа дьахталларын сойууһа» уопсастыбаннай-судаарыстыбаннай тэрилтэ 12 национальнай бырайыактан 5-һин бэйэтин эппиэтинэһигэр ылан олоххо киллэриэҕэ. Бу туһунан боппуруоһу президиум уочараттаах мунньаҕар ырыттылар.
Сүбэ мунньах саҕаланыытыгар сойуус бэрэссэдээтэлэ Анжелика Андреева ааспыт сыл ахсынньытыгар Москва к. ыытыллыбыт кэмпириэнсийэ туһунан кэпсээтэ:
— Бастатан туран, үөрүүлээх сонуммун үллэстэбин. Арассыыйа дьахталларын сойууһун салайааччыта Екатерина Лахова уопсастыбаннай тэрилтэ аатыгар эбии «судаарыстыбаннай» диэн тыл эбиллэн, Сойуус статуһун үрдэппитин туһунан иһитиннэрбитин, биһиги бары олус үөрэ ылынныбт. Онон мантан инньэ сойууспут аны «Арассыыйа дьахталларын сойууһа» уопсастыбаннай-судаарыстыбаннай тэрилтэ» диэн официальнай ааттаах буолуоҕа. Ирдэбил быһыытынан устаап уларыйыаҕа, үлэ ис хоһооно кэҥиэҕэ.
Кэмпириэнсийэҕэ Арассыыйа 70 регионуттан дьахталлар уопсастыбаннай тэрилтэлэрин сойуустара кыттыыны ыллылар. Екатерина Лахова тэрилтэ «Демография», «Доруобуйа харыстабыла», Үөрэхтээһин», «Култуура» уонна «Экология» национальнай бырайыактарыгар кыттарын туһунан билиһиннэрдэ. Бу хайысхаларга үрдүкү былаас тутулларыттан эппиэттээх салайааччылар кэлэн ыытыллыахтаах үлэ былаанын ырыттылар. Регионнарга хайдах хайысхалаахтык бу бырайыактары олоххо киллэрэри сүбэлээтилэр.
Салгыы Анжелика Андреева: «Тэрээһиннээх үлэни ыытарга, бастатан туран, былаас уонна уопсастыбаннай тутуллар сомоҕолоһуулаахтык үлэлииллэрин ситиһэр сорук турар«, — диэн сойуус салайааччыта Екатерина Лахова анаан бэлиэтээбитэ, биһиги бүгүҥҥү олохпут күннээҕи көстүүтэ. Ол курдук, Ил Дархан Айсен Николаев 2019 сылы Сомоҕолоһуу сылынан биллэрбитэ. Онон биһиги үлэбит тосхоллорун барытын бу соругу ситиһэргэ торумнаан оҥоробут, — диэн бэлиэтээтэ.
Сүбэ мунньахха дьахталлар уопсастыбаннай сойуустарын президиума национальнай бырайактары олоххо киллэриигэ үлэлэһэр биэс бырайыак уопсастыбаннай экспертэрин састаабын чопчулаата. Маны тэҥэ уопсастыбаннай тэрилтэ президиумун чилиэннэрэ сойуус бу сыллааҕы ыытар үлэтин дьүүллэстилэр. Ыытыллар үлэ 9 хайысханан барыаҕа. Сүрүннээн улуустарынан сылдьан, үгүс тэрээһиннэри ыытарга былааннаатылар. Ону тэҥэ дойду куораттарынан уонна кыраныысса таһыгар дьахталлар уопсастыбаннай үлэлэригэр сыһыаннаах араас ис хоһоонноох этии киирдэ.
Бүгүҥҥү күҥҥэ Саха сирин дьахталларын уопсастыбаннай тэрилтэлэрин сойууһа өрөспүүбүлүкэҕэ биир көдьүүстээх үлэни ыытар бөдөҥ уопсастыбаннай тэрилтэнэн буолар. Сойуус састаабыгар 330 дьахталлар нэһилиэктэрдээҕи сэбиэттэрэ, 145 дьахталлар интэриэстэринэн тэриллибит кулууптар, 25 уопсастыбаннай түмсүү баар. Сойуус бэрэссэдээтэлэ Анжелика Андреева 2017 с. Арассыыйа дьахталларын сойууһун VI уочараттаах кэмпириэнсийэтигэр уопсастыбаннай тэрилтэ Бырабылыанньатын бюротугар киирэр чиэскэ тиксибитэ. «Арассыыйа 80 регионуттан 23 киһи ахсааныгар киирсэн, бюро састаабыгар талыллыы — улахан чиэс. Бу Саха сирин дьахталларын уопсастыбаннай тэрилтэлэрин күүстээх үлэлэрин туоһута», — диэн Арассыыйа регионнарыттан кэлбит дьахталлар уопсастыбаннай сойуустарын бэрэссэдээтэллэрэ маннык үрдүк сыанабылы биэрбиттэрэ.
«Арассыыйа дьахталларын сойууһа» уопсастыбаннай-судаарыстыбаннай тэрилтэ» Саха сиринээҕи салаатын салайааччыта Анжелика Андреева бэлиэтииринэн, быйылгы Сомоҕолоһуу сылыгар уопсастыбанньык дьахталлары улахан үлэ күүтэр. Онно саха дьахталлара бэлэмнэр.
Елена ПОТОЦКАЯ, «Саха сирэ» хаһыат, edersaas.ru
Хаартыскаҕа ааптар түһэриитэ.