Чурапчыга дьиэ кэргэн бэлиитикэтигэр болҕомто ууруллар

Бөлөххө киир:

Кулун тутар 1-4 күннэригэр өрөспүүбүлүкэҕэ XV дьахталлар сийиэстэрэ ыытылла турар. Бүгүн “Демография” национальнай бырайыак: дойду инникитигэр уопсастыба кылаата” сессияҕа бу хайысханан үлэлиир актыбыыс дьахталлар мустан, төгүрүк остуол тула олорон долгутар боппуруостары ырытыстылар, уопут атастастылар, этиилэри киллэрдилэр. Ону тэҥэ, мунньах онлайн көрүҥүнэн ыытылынна.

Чурапчы улууһун баһылыгын социальнай боппуруостарга солбуйааччы Мария Филипповна Кронникова бу хайысханан туох үлэ-хамнас ыытылларын кэпсээтэ. Биллэрин курдук, Чурапчы улууһугар социальнай уонна дьиэ кэргэн бэлиитикэтэ күүскэ ыытыллар, атын улуустарга холобур буолар.

— Биһиги улууспутугар 7314 дьиэ кэргэн баар, ол иһигэр 2209 эдэр ыал, 1445 дьиэ кэргэн элбэх оҕолоох, 3920 ыал сокуоннай саастарын ситэ илик кыра оҕолордоох. Сыллата 230-240 оҕо төрүүр, 60-ча саҥа ыал тэриллэр.

Улууска 2014 сылтан “Тыа сирин ыала” хапытаалы – сүөһү төрдө буолуохтаах тарбыйаҕы төрдүс уонна онтон кэлэр оҕону төрөппүт дьиэ кэргэттэргэ биэрэллэр. Барыта 230 ыал тарбыйаҕы ылан, хаһаайыстыбаларын хаҥаппыттара.

2012 сылтан 8 оҕону соҕотоҕун атахтарыгар туруорбут Прасковья Ильинична Борисова аатынан бириэмийэ элбэх оҕолоох икки ийэҕэ туттарыллар. Бириэмийэни туттарыыны оччотооҕу бэрэсидьиэн, билигин сенатор Егор Борисов көҕүлээбитэ. Бириэмийэ кээмэйэ – 50 тыһыынча солкуобай. 10 сыл иһигэр бириэмийэни 20 ийэ ылла, уопсай суумата 1 мөлүйүөн солкуобайга тэҥнэстэ. Маны тэҥэ, улууска “Ийэҕэ махтал” анал бэлиэ туттарыллар. 6 Дьоруой ийэҕэ бу бэлиэ туттарыллыбыта.

Пандемия кэмигэр дьиэ кэргэн экэниэмикэтин өйүүргэ улахан болҕомто ууруллубута. Чурапчы сэлиэнньэтигэр элбэх кыбартыыралаах дьиэлэргэ олорор, сирдэрэ, тиэргэннэрэ суох ыалларга хортуоска олордоллоругар анаан Мындаҕаайыга сир учаастагын биэрбиттэрэ. Бу көмөнөн 104 ыал туһаммыта. Түргэнник ситэр салааҕа боросуонактары, кууруссалары аҕалан атыылаабыттара. Ону тэҥэ, 313 ыалга дьоҕус тэпилииссэни аҕалан атыылаан, дьон оҕуруот аһын олордоллорун, бэйэ аһын дэлэтэллэрин ситиспиттэрэ.

Пандемия кэмигэр көмө быһыытынан 349 ыалга бородууктанан “сухой паек” түҥэппиттэрэ. 80 саастарын ааспыт 250 ытык кырдьаҕаска бородуукта нобуорун биэрэн үөрдүбүттэрэ. Оттооһуҥҥа дьиэ кэргэн биригээдэлэрэ тэриллибиттэрэ. Сир аһын хомуйарга грант бэриллибитэ.

Бу дьиэ кэргэттэргэ уопсайа барыта 2 мөлүйүөн 200 тыһыынча солкуобай суумалаах көмө оҥоһуллубута. Ол эбэтэр, улууска баар дьиэ кэргэттэр 59%-ра көмөнү ылбыттара элбэҕи этэр. Дьиэ кэргэн экэниэмикэтин сайыннаран, эт, үүт, сымыыт атыылаан, ыаллар 42 мөлүйүөн солкуобай кэриҥэ дохуоту киллэриммиттэр.

8 оҕолоох Евдокия, Адам Таныковтар уонна Валентина, Айаал Новгородовтар РФ бэрэсидьиэнин ыйааҕынан “Родительская слава” уордьанынан наҕараадаламмыттара. Елена, Герман Ивановтар Бүтүн Арассыыйатааҕы “Бастыҥ дьиэ кэргэн” куонкуруска кыайан, “Арассыыйа бастыҥ дьиэ кэргэттэрэ” Бочуот кинигэтигэр киирэр чиэскэ тиксибиттэрэ.

Улуус баһылыга Степан Саргыдаев 2022 сылы Ийэ сир сылынан биллэрбитэ. Бастакы оҕолоро төрөөбүт (иитэ ылбыт) дьиэ кэргэттэргэ 50 тыһыынча солкуобайдаах сэртипикээт бэриллэр буолбута. Ийэ уобараһын үйэтитэр арт-эбийиэк оҥоһуллара былааннанар.

Ангелина Васильева, “Саха сирэ” хаһыат, edersaas.ru

Хаартыска: sakhagov.ru, CИА.

+1
0
+1
0
+1
0
+1
0
+1
0
+1
0
+1
0