Уус Алдан улууһун Мүрү нэһилиэгэр оҕону эбии үөрэхтээһин киинигэр төрөппүттэргэ уонна кырачаан оҕолорго сүрдээх сэргэх тэрээһин буолла. Бу туһунан улуустааҕы оҕо бибилэтиэкэтин сэбиэдиссэйэ Вера Портнягина кэпсээтэ.
-Кинигэни таптыырга, оҕолору ааҕыыга тардарга сыаллаах-соруктаах тэрээһиммит “Чуораанчык” оҕо сурунаала тэриллибитэ отут сылынан “Чуораанчыктыын доҕордос” диэн ааттанан-суолланан ыытылынна. Бу күн почталар оҕо-аймах тапталлаах сурунаалларыгар сурутууну тэрийдилэр.
Бастатан туран, «Чуораанчыкпын таптыыбын» оҥоһук куонкуруһугар кырачааннар төрөппүттэрин кытта араас матырыйаалтан көмөлөөн оҥорбут чуорааннарынан кытыннылар. Салгыы “Чуораанчык уолу оҥоробут” уруһуй уонна оҥоһук быыстапкатыгар таҥас кырадаһыныттан тигэн, кумааҕынан килиэйдээн, туойунан сыбаан, пластилинынан о.д.а. матырыйаалынан ким хайдах фантазиялааҕынан толкуйдаан оҥорбут оҥоһуктарыгар барыта 50- тахса оҕо кытынна. Манна аҕалбыт чуорааннарын туһунан эмиэ кэпсээтилэр. Онтон «Чуораанчык бэргэһэтэ» күрэскэ хаһыаттан, фетртан, пакеттан сахалыы моһуоннаах бэргэһэ арааһын аҕалбыттара көрөргө олус интэриэһинэй, бэрт буолла, — диэн кэпсиир Вера Алексеевна.
Тэрээһиҥҥэ коллекционер, төрөппүт Альбина Борисова 70-тан тахса эҥинэ бэйэлээх чуорааннарын аҕалбытын мустубут ыалдьыттар сөҕө-махтайа көрбүттэр. Тутан баран хаартыскаҕа да түспүттэр. Коллекционер Арассыыйа куораттарын, тас дойдулар уонна Сахабыт сирин лыҥкынас чуорааннарын көрдөрө-көрдөрө дьоҥҥо-сэргэҕэ сырдаппыт.
“Тугутчаан” уһуйаан (Өнөр) иитээччитэ Августина Протопопова оҕо саадыгар бары көмөлөөн чуораан мунньалларын кэпсээбит, 40-тан тахса чуорааны көрдөрүүгэ туруорбут. Онтон “Чэчир” уһуйаан (Лөгөй) иитээччитэ Матрена Матвеева 40 сыл устатыгар харыстаан уура сылдьыбыт харыйа оонньуура чуораанын аҕалбыт, хантан атыыласпыттарын, Саҥа дьылга бастыҥ киэргэл буоларын туһунан ахтыбыт-санаабыт. Уһуйаан иитиллээччилэрин оҥоһуктарын, чуорааннарын быыстапкалаабыт. Маны сэргэ, Матрена Дмитриевна уһуйааннарыгар «Чуораанчык» сурунаал аан бастаан тахсыаҕыттан суруталларын, билигин да ол тэтимнэрин 100% тутан олороллорун эппит.
Бибилэтиэкэҕэ куруук сылдьар бастыҥ ааҕааччы, Мүрү 1 №-дээх оскуолатын төрдүс кылааһын бүтэрбит Долун Жирков «Чуораанчык уол» буолан ыалдьыттаабыт. Оҕо сурунаалыгар анаабыт хоһоонун ааҕан иһитиннэрбит. Кырачааннар кинигэни доҕор оҥостоллоругар сүбэлээбит, ааҕар оҕо элбэҕи билэрин бэлиэтээбит.
“Сардаана” уһуйаан иитиллээччитэ (Мүрү) Күннэй Аргунова тапталлаах сурунаалыгар анаабыт хоһоонун аахпыт, кумааҕыттан оҥорбут чуораанын бэлэхтээбит.
Тэрээһиҥҥэ Лөгөй, Өнөр нэһилиэктэриттэн оҕо саадын иитээччилэрэ, Мүрү алааска баар оҕо саадын иитиллээччилэрэ, иитээччилэрэ, төрөппүттэр, эбээлэр, эһээлэр көхтөөхтүк кыттыбыттар. “Сыккыс” дьиэ кэргэн уонна эдэр ыччат киинин үлэһиттэрэ “Чуорааннаах ыллыктар” диэн күрэхтэһии бэртээхэйин тэрийбиттэр. Үөрүүлээх тэрээһиҥҥэ оҕоҕо аналлаах сурунаал ааҕааччылара кэлэн ырыа ыллаабыттар, хоһоон аахпыттар, үҥкүүлээн тэйбиттэр.
Куонкурус кыайыылаахтара грамоталарынан наҕараадаламмыттар, кинигэлэри бэлэх туппуттар. Тэрээһинтэн бары улаханнык астынан, сэргэхсийэн тарҕаспыттар. Онон маннык тэрээһини күһүн алын сүһүөх кылаас оҕолоругар ыытарга сүбэлэспиттэр. Вера Алексеевна бэлиэтээбитинэн, бу тэрээһиҥҥэ уопсайа 130 оҕону таһынан, иитээччилэр, оскуола оҕолоро кыттыбыттар.
Биһиги корр., «Саха сирэ» хаһыат, edersaas.ru