ЧАБЫРҔАХ: Билии байҕала-чахчыта кини!

Ааптар:  Мария Герасимова-Сэҥээрэ
24.08.2025
Бөлөххө киир:
СИА хаартыската.

СӨ Национальнай бибилэтиэкэтин 100 сылынан

Киһи аймах

Мэйиитэ үлэлиэҕиттэн

Кэпсэтэр биир көрүҥэ

Кинигэ буолбут,

Кинигэни айбыт.

Киһи  тугу саныырын

Кинигэҕэ тиһэр.

Тулалыыр эйгэ

Туспатын-туоратын

Тумнубакка сырдатар,

Олорор олох

Очурун — чочурун

Олоччу ойуулуур.

Сиэргэ туомҥа

Сирэрин таларын,

Сиһилии сэһэргиир.

Хас суруйар киһи

Тус ис санаатын

Тиэрдэр соруктаах.

Ыраас иэйиитин

Сүрэҕин кистэлин

Сиэдэрэйдик дьүһүйэн

Кинигэ таһаарар

Сырдык ыраланар.

Оттон сорох өй

Төрөөбүт түөлбэҕэ

Төлөннөөх тапталга

Тоһоҕолоон тохтуур.

Омугун дьылҕатын

Төрдүн-төбөтүн,

Удьуорун-сыдьаанын,

Түөрэтин ырытар,

Силиһин-мутугун

Сирин-уотун

Кэхтиитин-кэскилин

Кэмэ суох анаарар,

Билиитин-көрүүтүн

Кэчигирэччи кэпсиир,

Таабырыннаан таймаардар,

Өс хоһоону өйдөтөр.

Ырыа тылын ыпсарар

Хоһоон  тылынан хоһуйар

Олоҥхону ойуулуур,

Остуоруйаҕа олордор

Чабырҕахха чаҥыйар

Арамааҥҥа абылыыр

Бары омук тылынан

Хаайтарбакка хааччыйар.

Сыллары сыымайдыыр,

Үйэлэри уҥуордуур

Аан дойдуга

Өркөн өйдөр

Үөтэрэн хаалларбыт

Өйдөөх үөрэхтэрин

Өлбөт үөстэрин,

Өрүһүйэн үйэтитэр.

Кылыс тыллаахтар

Кытыан киирсиилэрин

Кыларыйар кылаанын,

Кичэмэлээн киллэрэр.

Айар куттаахтар

Айахтара аһыллан

Абырыыр арыйыыларын,

Быдан былыргы үйэттэн

Бөлүһүөк өйдөөхтөр

Булбут булумньуларын

Бүүс бүтүннүү

Бичиккэ киллэрэн

Сурукка тиһэн

Суоруллубат сурахтаабыт

Сүдү айымньылара

Суос соҕотох

Кинигэ эбит доҕоттоор!

Дьэ ол иһин

Кинигэҕэ үлэлиир

Кинигэни харайар

Кинигэни көрөр-истэр

Кэрэхсэллээх үлэһиттэр

Бибилэтиэкэр диэн

Бэртээхэй идэҕэ

Куттарын туттаран,

Кыһаллан-мүһэллэн

Хастыы да сылга

Анал үөрэҕи ааһан

Үлэһит буолан

Бар дьону

Киһи аймах

Өркөн өйүгэр

Кинигэҕэ уһуйар

Кинигэни ааҕар,

Кинигэни үөрэтэр

Кинигэни ырытар

Киэҥ билиини  баҕарар

Кэскиллээх үлэлээх

Кэпсэлгэ киирэр

Кэрэ дьоннор

Чахчыта кинилэр

Сөҕөбүн, өйүүбүн!

Идэлэрэ ис-иһигэр

Иирбэ-таарба

Элбэх салаа буолан

Эҥин араас

Эридьиэстэнэн.

Хас биир кинигэ

Аатасуола араарыллан

Хаһан тахсыбыта,

Ханна бэчээттэммитэ

Ким айбыта

Суруйааччыта, суруналыыһа
Учуонайа, учуутала

Эбэтэр  эбии дьоҕур
Кыраайы үөрэтээччи,

Кыыллары чинчийээччи,

Историяны хасыһааччы

Айылҕаны анаарааччы,

Кимэ-туга

Барыта тиһиллэн

Ис биэтэһэ биллэн,

Тас уорҕата чуолкайданан,

Хас да хайысхаҕа

Сааһыланан, дьаарыстанан

Ньүөмэрдэнэн-таймаланан

Картотекаҕа киирэн

Анал тус  саалаларга

Сүппэттии суруллан,

Алпаабыт арыллан

Буукубанан бэрээдэк

Барыта дьаарыстанан,

Чопчу булан ыларга

Суһаллык, түргэнник

Ааҕааччыга тиэрдэргэ

Бибилэтиэкэр барахсан

Бириинчиктээн бэрийэн.

Баһын-атаҕын быһааран

Болҕомтолоох үлэтэ

Барыбытын биһирэтэн

Билиини бэрсэр

Көрүүнү кэҥэтэр

Өйү өргөстүүр

Санааны сааһылыыр

Суруйууга суолу ыйан

Анаарыыга аартыгы аһан

Абыраллаах Дьиэ аана

Ааҕааччыга аһыллан

Билиҥҥи сайдыы

Бараммат баайа

Билии байҕала

Бибилэтиэкэ дэттэ!

Электроннай  ситим

Эргиччи киирдэ.

Сири сиксигинэн

Сирилэччи сириэдийдэ,

Сир шарын

Эҕирийиэх түгэнэ

Эрбэх үрдүгэр

Эргитэн олордо.

Аан дойду

Арҕаһын арыйда.

Уһук сир диэн

Умнууга хаалла,

Ыраах сири

Ыарырҕаппат буолла.

Кытыы сир

Кыһалҕата кыйданна.

Улуу дойдулар

Уораҕайдарын,

Үтүө дойдулар

Сайдыыларын,

Саараабакка арыйан

Ааҕааччыга аҕалар

Абыраллаах сибээс

Өйдөрү сүүйдэ!

Бибилэтиэкэ дьиэ

Баһаам элбэх тэрээһинэ

Тэтимирдэр тэтимирдэ.

Ааҕааччылардыын алтыһыы,

Суруйааччылардыын көрсүһүү

Саҥа кинигэ сүрэхтэниитэ

Ыччаттары ыҥыран

Кинигэлэр тула

Угуйукка угуйуу,

Билиини тургутуу

Биһирэбиллээх бэсиэдэлэр,

Дьоһуннаах диспуттар,

Мөккүөрдээх дискуссиялар,

Кэрэхсэллээх

Кэмпириэнсийэлэр

Аата — ахсаана биллибэт

Дьоҥҥо анаммыт дьаһаллар

Билии-көрүү аартыгынан

Биһирэмнээн тэриллэн,

Араас омук алтыһан,

Эдэрдиин эҥэрдэһэн,

Кырдьаҕастыын кыттыһан,

Учуонайдыын орооһон

Сайдыы-үүнүү

Киэҥ суолугар

Угуйар сулус буолан

Саха норуотун

Киэн туттуута

100 саастаах бибилэтиэкэ

Биһирэтэ тур мэлдьи!

М.А.Герасимова- Сэҥээрэ. 22.08.25.

+1
3
+1
0
+1
0
+1
0
+1
0
+1
1
+1
0