Биир ырыа дьылҕата: Иннокентий Готовцев — “Саҥа дьыл киэһэтэ”

Ааптар: 
21.12.2020
Бөлөххө киир:

“Саҥа дьыл, Саҥа дьыл киэһэтэ
Биһиэхэ эргиллэн кэллэҕэ.
Саҥа дьыл киэһэтин көрсүөҕүҥ
Үҥкүүлээн, эргийэн биэриэҕиҥ…”

Бу ырыа орто саастаах үгүс киһиэхэ – кимиэхэ эрэ оҕо эрдэҕинээҕи, кимиэхэ эрэ эрчимнээх эдэр саас умнуллубат урукку Саҥа дьыллааҕы кэмнэрин санатар. Дьон-сэргэ сөбүлүүр ырыатын ааптара, толорооччута, ырыаһыт Иннокентий Готовцевтан ырыа ханна, хайдах суруллубутун ыйыталастыбыт:

— “Саҥа дьыл киэһэтэ” диэн ырыаны 1986 сыллаахха Дьокуускайдааҕы музыкальнай училищеҕа бастакы кууруска үөрэнэ сылдьан соһуччу суруйбутум. Оҕо сааһым доҕоро, убайым курдук саныыр киһим Борис Бурцев СГУ-га үөрэнэ сылдьан Саҥа дьыл туһунан ырыа наада диэн сакаас биэрбитэ. Биһигини кытары биир бириэмэҕэ үөрэммит, ол эрээри сааһынан быдан аҕа Карл Алексеев диэн киһи хоһоонун биэрбитэ. Хоһоон тылларын ааҕаат даҕаны, ырыа матыыба хайдах эрэ бэйэтэ киирэн кэлбитэ. Ол курдук ырыа үөскээбитэ. СГУ-лар сакаастаан баран ырыаларын ылбатахтара. Оннук айыллан баран балай да гитаранан ыллыы сылдьыбытым. Бу ырыаны аан бастаан, ол саҕана бииргэ үлэлии сылдьар кэллиэгэм, пародист Александр Бурнашов “Дьокуускай” диэн ырыа күрэҕэр байаанынан ыллаабыта уонна иккис истиэпэннээх лауреат буолбута. Ол кэнниттэн 1994 сыллаахха «Саха» НКИХ ханаалын көҕүлээһининэн гитаранан доҕуһуоллаан, таһырдьа килиип уһулбуттара.

Мин тус бэйэм лириканы, ону тэҥэ бытаан ырыалары сөбүлүүбүн. Ырыа айылларыгар хоһоону көрөн баран уруккуну санатар, киһи дууһатын таарыйар ырыа буолуон баҕарбытым. Хоһооҥҥо сөп түбэһэр матыып бэйэтэ тиийэн кэлбитэ. Дьон сөбүлээн истэр буоллаҕына – ол аата ырыам табыллыбыт диэн үөрдүм.

Саамай ыллана сылдьыбыт кэмнэрэ 2000-с сыллар. 2001-2002 сылларга «Саха» НКИХ хампаанньа бу ырыаҕа икки килииби устубута. Онтон ыла Саҥа дьыл саҕана уонтан тахса сылы быһа көрдөрөр этилэр. Кэнники сервердэрэ умайан, сотуллан көстүбэт буолбута.

— Билигин ханна үлэлии, айа-тута сылдьаҕын?

Мин Эстрада тыйаатырыгар 15 сыл үлэлээн баран, уһуннук үлэтэ суох сылдьыбытым. Онтон бу быйыл чааһынай оскуолаҕа муусука учууталынан үлэлээн эрэбин. Үөрэхпин бүтэриэхпиттэн Дьокуускайга олоробун.

— Инникитин ырыаҕын саҥалыы тэтимнээн ыллыаҥ дуо?

— Ырыаны уларытан кавер, ремикс усталларын соччо сөбүлээбэппин да буоллар, ырыаһыттар көҥүллэтэн ылан ыллааччылар. Бэйэм кавер оҥорон ыллыахпын баҕарбаппын. Тоҕо диэтэр истээччи син биир ырыа аан бастаан хайдах тахсыбытынан ылынар. Былыргы сэбиэскэй, атын омук да ырыаларын уларынан кавер оҥордохторуна, киһи син биир атыҥырыыр. Бу ырыабын ырыаһыт Эрчим ыллыы сылдьар, элбэх киһи фонограмматын көрдөөччү, онон элбэх киһи ыллыыр быһыылаах.

Кэлэн иһэр Саҥа дьылынан бука барыгытыгар эҕэрдэ буолуохтун!

Надежда ИЛЬИНА, edersaas.ru

+1
0
+1
0
+1
0
+1
0
+1
0
+1
0
+1
0