БИЭТЭС БИЛЭЭХЭП: “Харчыбар атыыласпыт миэстэбэр олорумунабын…”
Бу тугуй, оптуобуска киирдим дуу, биитэр ханнык эрэ түһээтэхтээҕи галактикаттан көтөн кэлбит БКЭ (биллибэт көтөр эбийиэк) иһигэр баар буолан хааллым дуу?.. Наадыйдахпына, биэнсийэбин устаары, ырыынакка бородуукталаһа диэн даачабыттан куоракка олорсон киирэр оптуобуһум курдук этэ дии…
Хайдах-хайдаҕый… Бэйэм курдук сааһырбыт, бокоорбут кырдьаҕас дьон, оҕонньоттор, эмээхситтэр эрэйдээхтэр үөһэнэн тутуһар турбаҕа ыйаастан бакыһан-такыһан тураахтыыллар. Илиилэрэ улугуран “ууллан” тутуурдарын, сууҥкаларын мүччү ыһыктаары, атахтара көһүйэн, радикулиттара, хондуруостара ньүөлүйэн, хам ылан сууллан түһээри эрэй-муҥ бөҕөнөн тура тэбинэн айаннаан иһээхтииллэр.
Оттон олбохторго санаабар сирдээҕи олохтон таһыччы атын, туспа үөрүйэхтээх уол-кыыс бөҕө, онуоха эрэ кыһаллыбакка, бары биирдик умса нөрүһэн сымарпуоннарыгар, былансыаттарыгар хам хатанан баран олороллор. Тулалыыр эйгэттэн атын, сир дьонун дьүһүннэрин-бодолорун ылыммыт, кубулуммут гумоноидтар бэйэлэрин галактикаларыгар сибээскэ тахсан кэпсииллэр-ипсииллэр, ыйыы-кэрдии ылаллар быһыылаах.
Иннибэр ыйаастан, соодьоллон тураахтыыр эмээхсин тулуйар аатыттан тахсан: “Кыысчаан, миэстэҕин туран биэриий”,— диэхтээбитин халыҥ таас ачыкы нөҥүө мэкчиргэ курдук көрбүт харах иччитэ кыыс тугу диэбитэ биллибэт, сүүскэ ытан кэбиһиэх курдук тобулу көрөн ылаат, ыҥыранан, дьигиһийэн кэбиһэн баран, олбоҕор эмэһэтинэн өссө хам сыстан “килиэйдэнэн” кэбистэ. Бүттэхпит.
Кыыс курдук үүннэриммит кыл баттаҕын төбөтүн оройугар хомунан болточчу эриммит, ыры-ырҕаччы уойбут дьоппуон сумоиһын курдук багдаллыбыт уолу: “Эн тур, аны мин олоруум”,— санныттан таптайбыппар: “Дед, хомуньууһум кэмэ ааспыт үйэҕэ ааспыта. Аны бэлэм, босхо диэн өйдөбүл суох. Пиэнньэр буолбатахпын. Харчыбар атыыласпыт миэстэбэр олорумунабын, тоҕо туруохтаахпыный”,— “сумоиһым” аны сүгүллэн туран, иһинэн түҥнэри көтүө диэн сэрэхэдийэн дьон быыһынан тэйэн биэрдим. Көр, ити тухары биир да “гумоноид” бассаабыттан, сымарпуонуттан арахсан төбөтүн өндөтөн көрбөтө, интэриэһиргээбэтэ. “Тоҕо итинник саҥараҕын, сыыһа гынаҕын” диэн самычаанньалаабата, миэстэтин да туран биэрбэтэ. Интэриниэт, сыыппара, уопта-болокунуо, сымарпуон, пэйисбук, бассаап радиациялаах дьайыылара мэйиилэрин, өйдөрүн-санааларын, сирдээҕи олох үөрүйэхтэрин, өйдөбүллэрин быһа сиэбит саха омук “гумоноид” көлүөнэлэрэ иитиллэн тахсан истэхтэрэ.
Дьэ, кырдьан, сааһыран эҥин-эҥин олоххо, сайдыыга кэлэн эрдэхпит. Оччо сайынныбыт, бачча сайынныбыт, духуобуна барҕардыбыт дэһээхтиибит. Ийэҕэ, аҕаҕа таптал, кырдьаҕаска ытыктабыл, чиэс-суобас, бэрээдэк, киһилии быһыы диэн ытык өйдөбүллэр туора сотуллубут, ньүдьү-балай, саатар-кыбыстар диэни билбэт ыччаттарбыт, арба да, “абитуралыы” сырыттахтара. Ол да иһин оптуобуска анньыһыы, киһи баппат үлүгэрэ…
Биэтэс Билээхэп.