«Биһиги – Арассыыйа кэскиллэрэбит»: Ил Дархан стратегическай бырайыагын олоххо киллэрии үлэтин хаамыыта дьүүллэһилиннэ
Идэтийбит бэлэмнэнии киинигэр өрөспүүбүлүкэ министиэристибэлэрин, биэдэмистибэлэрин уонна уопсастыбаннай хамсааһыннар бэрэстэбиитэллэрэ «Биһиги – Арассыыйа кэскиллэрэбит» Ил Дархан стратегическай бырайыагын олоххо киллэрии хаамыытын дьүүллэстилэр.
edersaas.ru
Санатан эттэххэ, «Биһиги – Арассыыйа кэскиллэрэбит» бырайыагынан үлэ Ил Дархан Айсен Николаев анал уурааҕар олоҕуран 2019 с. саҕаламмыта. Бу уураахха өрөспүүбүлүкэ чорботуллар судаарыстыбанной бэлиитикэтинэн Арассыыйа Федерациятын гражданинын – эргиччи сайдыылаах уонна социальнай эппиэтинэстээх личноһы, дьиэ кэргэнин, уопсастыба уонна дойду интэриэстэрин туһугар сайдарга, үлэлииргэ баҕалаах патриоты иитии буолара этиллибитэ.
Докумуоҥҥа оҕо аймах уонна ыччат гражданскай уонна култуурунай сайдыыларын тиһигин сүрүн принциптэрэ ыйыллыбыттара. Ол – история үгэстэрин утумнааһын, Арассыыйа Федерациятын духуобунай, нравственнай сыаннастарын утумнааһын, гражданины иитэн таһаарыыга дьиэ кэргэн, уопсастыба, судаарыстыба оруолларын бөҕөргөтүү, личноһы сайыннарыыга олохсуйбут үгэстэри аныгы сыыппара эйгэтин дьүөрэлэһиннэрии. Билигин бырайыагы олоххо киллэрии үс сүрүн хайысханан ыытыллар: идэҕэ туһаайыынан, сыыппара ресурсатынан, патриотическай иитиинэн.
– Министиэристибэлэр, биэдэмистибэлэр, муниципалитеттар, кэммиэрчэскэйэ суох тэрилтэлэр бэйэлэрин тус интэристэринэн буолбакка, Ил Дархан Айсен Николаев туруорар соруктарынан салайтаран, бары өттүнэн толору сайдыылаах гражданины иитэргэ үлэлэһэллэрэ олох ирдэбилэ буолла. Бу үрдүк сыаллары ситиһэргэ үлэ күүһүрдүллүөхтээх. Кэлэр көлүөнэлэр тус сыаллаах пуондалара билигин кэлэр көлүөнэлэр пааркаларын тутууга үлэлиир. Бу эбийиэк, уопсайынан пуонда үлэтэ, үүнэн иһэр ыччаттары иитиигэ суолтата улахан. «Биһиги – Арассыыйа кэскилэбит» бырайыак салайааччытынан пуонда генеральнай дириэктэрэ Владимир Иванов анаммыта үлэ-хамнас көдьүүстээх буоларыгар эрэли угар, – диэтэ бырайыак куратора, Ил Дархан уонна Бырабыыталыстыба дьаһалтатын салайааччы Афанасий Владимиров.
Владимир Егоров пуонда үлэтин 2025 сылга диэри, 2032 сылга туһуламмыт саҥа кэнсиэпсийэтин туһунан кэпсээтэ. Кэнсиэпсийэ сүрүн анала өрөспүүбүлүкэ, дойду итиэннэ аан дойду туруктаах сайдыыларын хааччыйарга бизнес, судаарыстыба уонна уопсастыба ресурсаларыгар тирэҕирэн, оҕо аймах уонна ыччат духуобунай, эт-хаан уонна өй-санаа өттүнэн ис кыахтарын арыйан сайыннарыы буоларын бэлиэтээтэ.
– Өрөспүүбүлүкэ Баһылыга сыл түмүгүнэн оҥорбут Анал этиитигэр пуонда оҕо аймаҕы эргиччи сайыннарыы экосистиэмэтин координаторынан анаабыта. Онно сөп түбэһиннэрэн биһиги «Оҕо саас лабораторията» бырайыагы олоххо киллэрэбит. Наука чинчийиилэригэр тирэҕирэн, оҕону кыра сааһыттан сайыннарыы бырайыактара, бырагыраамалара, методиката оҥоһуллар. Ону таһынан, сүрүн бырайыакпыт, «Кэлэр көлүөнэлэр пааркалара», уо.д.а. стратегическай бырайыактар саҥа кэпсиэпсийэҕэ сөп түбэһэллэр итиэннэ саамай сүрүнэ, үүнэр сүһүөх ыччаты гармоничнайдык сайыннарыыга туһаайыллаллар. Күн бүгүн биһиги бастакы суолталаах сорукпут – бырайыак саҥа туһаайыыларын ситиһэр туһуттан экосистиэмэ бары кыттыылаахтарын бииргэ түмүү, онуоха анаан күүстээх хамаанданы тэрийии, итиэннэ кылаабынайа, бу хамсааһыҥҥа оҕолор уонна ыччаттар кытталларын ситиһии буолар, – диэтэ Владимир Егоров.
Мунньах кыттыылаахтара бырайыак пааспарыгар кэккэ көннөрүүлэри киллэрдилэр, ол иһигэр сыыппара ресурсаларын туһаныыны күүһүрдэргэ, идэҕэ туһаайыыга инновационнай моделы олоххо киллэриигэ боруобалыыр былаһааккыны таларга, бырайыактыыр офиһы күүһүрдэргэ, муниципальнай тэрээһиннэргэ уопуттарын түмэргэ эттилэр. Бу туһунан Ил Дархан уонна Бырабыыталыстыба пресс-сулууспата иһитиннэрдэ.
Раиса Сибирякова, «Саха сирэ» edersaas.ru