Өрөспүүбүлүкэ баһылыгын эбээһинэһин толорооччу Айсен Николаев аан маҥнайгы бастакы Ыйааҕа Саха сиригэр 2018 сыллааҕы халаан содулун туоратыыга туһуланна. Урукку өттүгэр салайааччыларбыт бастакы ыйаахтара туохха анаммыттарын дьон интэриэһиргиирэ чуолкай.
Саха сирин аныгы устуоруйатыгар үс бэрэсидьиэн (2012 сылтан өрөспүүбүлүкэ үрдүкү дуоһунаһын аата Ил Дархаҥҥа уларытыллыбыта) үлэлээн ааста: Саха Өрөспүүбүлүкэтин бастакы Бэрэсидьиэнэ Михаил Николаев (1991 – 2002 сс.), Вячеслав Штыров (2002 – 2010 сыл ыам ыйын 31 күнэ), Егор Борисов (2010 сыл ыам ыйын 31-тэн – 2018 сыл ыам ыйын 28-гар диэри). Үс бастакы Ил Дархаммыт маҥнайгы Ыйаахтара туох туһунан этилэрэй? Олору кылгастык эрэдьиэстиэҕиҥ.
Михаил Николаев 1991 сыл ахсынньы 20 күнүгэр Саха сирин быыбардааччыларын 76,7 бырыһыанын ылан Саха Өрөспүүбүлүкэтин Бэрэсидьиэнинэн талыллыбыта. Михаил Ефимович 1992 сыл тохсунньу 13 күнүгэр “Доруобуйа харыстабылын сайыннарыы бастакы уочараттаах дьаһалларын туһунан” диэн 1 №-дээх Ыйааҕар илии баттаабыта.
Вячелав Штыров 1 №-дээх Ыйааҕа Саха Өрөспүүбүлүкэтин бастакы бэрэсидьиэнигэр Михаил Николаевка анаммыта. 2002 сыл тохсунньу 27 күнүнээҕи докумуонунан Саха Өрөспүүбүлүкэтин судаарыстыбаннаһын бөҕөргөтүүгэ уһулуччулаах үтүөлэрин, өрөспүүбүлүкэ социальнай-экономическай сайдыытыгар, тас сибээһи бөҕөргөтүүгэ улахан кылаатын иһин итиэннэ Саха Өрөспүүбүлүкэтин бастакы Бэрэсидьиэнин үтүөлэрин билиниигэ уопсастыбаннас киллэрбит этиилэрин өйөөн, Михаил Ефимовичка “Саха Өрөспүүбүлүкэтин бочуоттаах гражданина” диэн бочуоттаах аат иҥэриллибитэ, “Саха Өрөспүүбүлүкэтин бастакы бэрэсидьиэнин туһунан” балаһыанньа бигэргэммитэ.
2010 сыл бэс ыйын 17 күнүгэр Ил Түмэн дьокутааттара баһыйар үгүс куолаһынан Егор Борисовы Саха Өрөспүүбүлүкэтин Бэрэсидьиэнин дуоһунаһыгар бигэргэппиттэрэ. Ити күн Егор Афанасьевич “Арассыыйа Федерациятын Федеральнай Мунньаҕын Сэбиэтигэр Саха Өрөспүүбүлүкэтин судаарыстыбаннай былааһын ситэриилээх уорганын бэрэстэбиитэлин аныыр туһунан” 1 №-дээх Ыйааҕар илии баттаабыта. Бу Ыйааҕынан Вячеслав Штыров Арассыыйа Федерациятын Федеральнай Мунньаҕын Сэбиэтигэр Саха Өрөспүүбүлүкэтин судаарыстыбаннай былааһын ситэриилээх уорганын бэрэстэбиитэлинэн анаммыта.
Үөһэ этиллибитин курдук, бу күннэргэ Саха Өрөспүүбүлүкэтин Ил Дарханын эбээһинэһин толорооччунан анаммыт Айсен Николаев 1 №-дээх Ыйааҕа Саха сиригэр 2018 сыллааҕы халаан содулун туоратыы бастакы уочараттаах соруктарыгар туһуланна.