Стадион
«Манчаары оонньууларын» сүрүн күрэхтэһиилэрэ ыытыллыахтара. Тыһыынча миэстэлээх стадион тутуута түмүктэнэн эрэр. Манна мас тардыһыыта, сүүрүү, национальнай ыстаныыларга күрэхтэһии, хапсаҕай, национальнай многоборье сорох көрүҥнэрэ ыытыллаллара былааннанар. Ону сэргэ, биллэр турар, спартакиада арыллыыта уонна сабыллыыта бу баараҕай тутууга ыытыллара күүтүллэр. Билигин манна түөрт уонча киһи үлэлии сылдьар.
От ыйын 1 күнүнээҕи туругунан, дорожкаларга бэлиэлэри оҥоруу, икки тыһыынча миэстэлээх тырыбына тэрилин туруоруу, о.д.а. үлэлэр ситэриллэллэр. Бэдэрээччиттэр бэлиэтээбиттэринэн, стадион 99 бырыһыан бэлэм. Бу стадиону тутуу 2020 сылтан саҕаламмыта. Баараҕай тутуу таһыгар култуура уонна сынньалаҥ паарката баар.
Судаарыстыбаннай сакаасчыт сулууспатын тыа сиригэр тутууларын управлениетын салайар Владимир Сыроватскай бэлиэтээбитинэн, бэдэрээччит тутуу үлэтигэр дьоһуннук ылсан болдьоҕор бүтэрэн эрэр. Киэҥ-куоҥ стадион тырыбыналардаах, факел турар зоналаах, газоннаах, сүүрэр дорожкалаах, таблолаах. Mondo фирма сүүрэр дорожкатыгар ханна да наадыйыы улахан. Онон тэрийээччилэр чэпчэки атлетикаҕа манна саҥа рекордары олохтуохтара диэн эрэнэллэр. Маны таһынан, бырайыагынан оскуола аттыгар сүүрэр дорожкалаах , мини-футболлуур, баскетболлуур, волеболлуур сирдээх успуорт былаһаакката тутулунна.
Ипподром
Тыһыынча миэстэлээх уонна 50 ат турар көньүүһүнэлээх ипподром ситэн-хотон эрэр. Сакаасчыт оройуон дьаһалтата. Уопсай суумата 15 мөл.солк. тэҥ. Манна ат сүүрдүүтэ ыытыллыа. Эбийиэк бары ирдэбилгэ эппиэттиир. Сүүрэр дорожка уһуна 1600 м., кэтитэ 16 миэтэрэ. Сүүрүүгэ хамаандаҕа уоннуу ат тэбис-тэҥҥэ түһэригэр анал старт-массыына баар.
Элбэх кыбартыыралаах олорор дьиэлэри тутуу
Бэрдьигэстээххэ сэттэ олорор дьиэ тутулла турар. 26-лыы кыбартыыралаах биэс уонна 23-түү кыбартыыралаах икки дьиэ. Бу түөлбэ толору автономнай буолар. Барыта 176 кыбартыыра, уопсай иэнэ 8 тыһ. кв.м. тэҥ. Манна хаарбах дьиэттэн көһөллөр. Дьиэ бастакы атаҕа быйыл кулун тутарга түһэриллибитэ, эһиил үлэҕэ киириэхтээх. Бу «Олорор дьиэ уонна куорат эйгэтэ» национальнай бырайыагынан тутуллаллар. Эбийиэккэ 127 киһи үлэлиир.
Мантан чугас икки дьиэ саахалланар туруктаах хаарбах дьиэттэн көһөрүү бырагырааматынан тутуллар. Былаан быһыытынан бу дьиэлэр быйыл алтынньыга киириэхтээхтэр этэ. Ол эрээри, олохтоох дьаһалта көрдөһүүтүнэн, «Манчаары оонньууларыгар» түмүктэнэн, манна номнуо спортсменнар түһүөхтээхтэр. Биир дьиэ 43 кыбартыыралаах, иккиһэ — 47, уопсай иэннэрэ биэс тыһ. кв.м. чугаһыыр. Горнай улууһугар барыта 90 хаарбах туруктаах элбэх кыбартыыралаах дьиэ баар, бу 19 тыһ. кв.м. тахса. Бырагыраама иитинэн Горнайга сүүһүнэн ыал толору хааччыллыылаах саҥа дьиэлэниэҕэ.
«Эйэ» искибиэр
Табыгастаах эйгэни тэрийии быраграаматынан былырыын «Эйэ» искибиэр тутуллубута. Сакаасчыт СӨ Ил Дархан иһинэн архитектураҕа уонна куораты тутууга управление. Болуоссакка кафе, оҕо оонньуур былаһаакката, воркаут-зона, күөлү эргиччи сынньалаҥ сирэ бааллар. Манна култуура тэрээһиннэрэ ыытыллаллар. Оттон «Манчаары оонньууларыгар» манна наҕараадалары туттарыахтара.
Улуус баһылыгын солбуйааччы Алгыс Стручков: «Бэрдьигэстээххэ «Манчаары оонньууларын» ыытарга түөрт саҥа спортивнай эбийиэктэннибит — тыһыынча миэстэлээх стадион, 50 миэстэлээх интэринээттээх сыал ытар комплекс, 1500 миэстэлээх ипподром уонна элбэх хайысхалаах успуорт саалата. Күрэхтэһии кыттыылаахтара хаарбах дьиэттэн көһөрүү бырагырааматынан тутуллубут элбэх кыбартыыралаах түөрт дьиэҕэ түһүөхтэрэ. Улахан болҕомто успуорт эбийиэктэрин үлэҕэ киллэриини таһынан, социальнай уонна олох-дьаһах коммунальнай боппуруостар быһаарыллыыларыгар эмиэ ууруллар. Холобур, канализационнай-ыраастыыр тутуу үлэҕэ киирдэ, «Ыраас уу» эрэгийиэн бырайыагынан ууну ыраастыыр ыстаансыйа тутулла турар. Суол пуондатыттан 90 мөл.солк. үп бөһүөлэк иһинээҕи суолу-ииһи өрөмүөннээһиҥҥэ көрүллүбүтэ, стадион таһыгар биэрэгинэн дьон сылдьар муостатын тупсарыы үлэтэ түмүктэнэн эрэр, «Эйэ» искибиэр үлэҕэ киирбитэ«, — диэн этэр.
Бөһүөлэги тупсарыы үлэлэрэ ыытыллыбыттара, искибиэрдэр оҥоһуллубуттара, суол бэлиэлэрэ туруоруллубуттара. Тутулла турар эбийиэктэргэ үксүлэригэр олохтоох нэһилиэнньэ үлэлиир.
Мария Васильева (СИА) хаартыскаҕа түһэриилэрэ