Ханнык баҕарар ааттаах-суоллаах, суон сурахтаах ыһыахтарга дьон «дьэ ким кыайар», “ туох бирииһи туруораллар” диэн ыраахтан-чугастан сураһаллар. Өлүөхүмэ улууһа Олоҥхо ыһыаҕар бирииһи туруорууга бэлэмнэниитин 2019 сылтан саҕалаабыт. Үбү тыырыыга бириис пуондатыгар анаан-минээн болҕомто уурбуттар. Онно олоҕуран кыайыылаахтарга уу харчынан туттарарга диэн эрдэттэн быһаарбыттар, докумуонунан бигэргэппиттэр. Өлүөхүмэ улууһун култууратын управлениетын начаалынньыгын солбуйааччы Мария Ларионова быйылгы ыһыах бирииһин туһунан бу курдук кэпсээтэ:
— Кыттааччылар, тэрийээччилэр бэлиэтииллэринэн, быйылгы ыһыах бирииһэ дьоһун суумалаах. Олоҥхону тарҕатааччы, аан дойду шедевринэн билиниллибит улуу олоҥхоҕо уһуйуллааччы кэнчээри ыччат салгыы үүнэ-үксүү турдун диэн санааттан бу курдук дьаһанныбыт, үлэни эрдэттэн ыыппыппыт. Ол курдук, ыһыах сүрүн күрэһигэр олоҥхоҕо Гран-при үрдүк аатын ылбыкка – бастыҥ олоҥхоһукка 700 тыһыынча солкуобайы, эдэр олоҥхоһукка – 300 тыһыынча солкуобайы, кэлэктиибинэн кыайыылаахха – 50 тыһыынча солкуобай уу харчынан туттарыахпыт. Ыһыах биир кэрэхсэбиллээх күрэхтэһиитин кыайыылааҕа — бастыҥ уус 75 тыһыынча солкуобайы ылыаҕа. Ону таһынан, Прокопий Прокопьевич Ядрихинскай-Бэдьээлэ аатынан туспа бирииһи сиэннэрэ туруоруохпут.
Быйылгы Олоҥхо ыһыаҕар хомуска тардыы күрэһэ аан бастакытын туһунан түһүлгэнэн ыытыллыаҕа. Бирииһэ эмиэ суолталаах. Ону ааһан, Хомус түмэлэ, киинэ туспа Гран-при туттарар – үрдүк ааттаах-суоллаах уус оҥорбут үрүҥ көмүс хахтаах хомуһа.
Өрөспүүбүлүкэтээҕи норуот айымньытын дьиэтэ, Олоҥхо ассоциацията, Олоҥхо института эмиэ көрүҥнэринэн сыаналаах бириистэри туттарыахтара.
Ити курдук, Өлүөхүмэ ыһыаҕын бириискэ пуондата дьоһуннаах. Гран-при ааты таһынан, хас биирдии куонкуруска бастаабыттарга быһа холоон 30-50 тыһыынча солкуобайдаах бириис эбит буоллаҕына, иккис миэстэҕэ 20-25 тыһыынча, үһүс миэстэҕэ 15-25 тыһыынча солкуобайдаах буолуоҕа.
Оттон успуорт күрэхтэһиилэригэр бастаабыттар эмиэ сыаналаах бириистэринэн наҕараадаланыахтара. Холобур, “Эр Бэрдэ” (пятиборье) күрэхтэһии кыайыылааҕа 120 тыһыынча солкуобайы ылыаҕа, иккискэ – 90 тыһыынча, үһүскэ – 70 тыһыынча солкуобай. Онтон атын көрүҥнэргэ эмиэ сыаналаах бириистэри бэлэхтиэхпит, — диэн кэпсиир.
Төһө даҕаны пандемия мэһэйдээтэр, кыттааччылар элбэхтэр диэн Мария Ларионова бэлиэтиир. Барыта 130 олоҥхоһут, олоҥхону этээччи кэлэрин биллэрдэ диэн иһитиннэрэр.
Ханнык баҕарар тэрээһиннэргэ спонсордар улахан көмөнү оҥороллор. Ол курдук, быйылгы Олоҥхо ыһыаҕар Өлүөхүмэ улууһунааҕы бүддьүөт тэрилтэтин үлэһиттэрэ биирдии күннээх хамнастарын биэрбиттэр, “Нерюнгри-Металлик” ХЭУо, “АРКТИК-КАПИТАЛ” тэрилтэ, биирдиилээн урбаанньыттар улахан өйөбүлү оҥорбуттар.
Манна даҕатан эттэххэ, Олоҥхо ыһыаҕын иитинэн түһүлгэлэринэн араас күрэстэр, куонкурустар ыытыллыахтара. “Саха” НКИХ тэрээһин сүрүн түгэннэрин тэлэбиисэринэн быһа көрдөрүөҕэ. Онон, Өлүөхүмэҕэ кыайан тиийбэтэх дьон ыһыаҕы тутан олорон көрөр кыахтаахпыт.
Людмила ПОПОВА, “Саха сирэ” хаһыат, edersaas.ru