Сөбүлүүр киһиҥ болҕомтотун хайдах тардыахха? Кыыс-дьахтар чөл-чэгиэн буолуута, уһун үйэлэниитэ туохтан тутулуктааҕый? Билиҥҥи дьалхааннаах үйэҕэ кыыс оҕону сиэрдээх быһыыга-майгыга хайдах сөпкө иитиэххэ? Кэрэ сэбэрэ, тупсаҕай быһыы-таһаа кистэлэҥнэрэ туохханый? Оҕо күүтэн хат сылдьар кэмҥэ туохтан сэрэниэххэ, харыстаныахха? Кыра оҕо уйулҕатын уратытыгар туохха болҕойуохха? Оҕуруокка, даачаҕа өлгөм үүнүүнү хайдах ылыахха? –онтон да атын маныаха хабааннаах араас ыйытыы хас биирдии кэрэ аҥаары: кыргыттары, ийэлэри, эбэлэри – үүйэ-хаайа тутар буолуохтаах.
Дьэ бу ыйытыыларга хоруйдаан, олох араас эйгэтин хабар интэриэһинэй матырыйаалы түмэн, хайаан да олоххо-дьаһахха, үлэҕэ-хамнаска, дьиэҕэ-уокка туһалаах буоллун диэн, «Бичик» национальнай кыһа сааскы маҥнайгы бырааһынньыгы – Аан дойду дьахталларын күнүн көрсө аан бастакы «Кыыс Куо, Далбар Хотун энциклопедиятын» сахалыы тылынан бэлэмнээн, ураты уонна үйэлээх бэлэх оҥорон ааҕааччы киэҥ араҥатыгар таһаарда. Бу туһунан биһиэхэ «Бичик» кинигэ кыһатын пресс-сулууспатыттан иһитиннэрдилэр.
Кинигэ хас да түһүмэхтэн турар. Дьиэ кэргэҥҥэ, оҕону иитиигэ, доруобуйаны көрүнүүгэ, үүнүүгэ-сайдыыга, үлэҕэ-хамнаска, дьиэҕэ-уокка, дьону кытта сыһыаҥҥа туһалаах сүбэлэр, ырысыаптар, маастар-кылаастар, о.д.а. матырыйааллар түмүллэн киирдилэр.
Дьахтар айылҕатынан ууһу салгыыр, аал уоту араҥаччылыыр, иэримэ дьиэни иччилиир аналлаах.
Былыр-былыргыттан дьахтар ийэлии истиҥ тапталынан угуттаан оҕолорун, кэлэр кэнчээри ыччатын бүөбэйдээн, көрөн-харайан, иитэн-такайан, тулатыгар кэрэ эйгэни үөскэтэн, бу орто дойду уйгулаах олоҕун тутан кэллэҕэ. Кини Аар айылҕа айыытынан өй-санаа өттүнэн күүстээх, олох араас тургутан көрүүлэригэр бэлэм, ол иһин эриирдээх-мускуурдаах, быһаарыылаах түгэннэри көрсөр сүдү кыахтаах, дьоҕурдаах.
Билиҥҥи кэмтэн ыраах тэлэһийэн былыргы үйэҕэ төнүннэхпитинэ, дьахтар, айылҕатын быһыытынан, олох ситимин быспакка оҕо төрөтүүтүгэр, иитиитигэр, дьиэни-уоту көрүүгэ, таҥаһы-сабы бэрийиигэ, аһы-үөлү бэлэмнииргэ сүрүн оруолу ылара, оҕолорун туһугар олоҕун аныыра.
Билиҥҥи кэм дьахтарын уобараһа — иһирэх ийэ, тапталлаах кэргэн, киэҥ билиилээх, үөрэхтээх, кэрэ сэбэрэлээх, сөбүлүүр дьарыктаах, мэлдьи сайдыыга талаһар, айар-тутар дьоҕурун арыйар, сайыннарар, үгүһү ситиһэр таптыыр идэлээх, үп-харчы өттүнэн тутулуга суох киһи. Аныгы уопсастыба дьахтарга маннык ирдэбиллэри туруорарын сэргэ саҥа саҕахтары арыйарыгар, ийэ да, үлэһит да, олоххо көхтөөх кыттааччы да оруолларын тэҥҥэ тутан, олоҕу салҕааччы быһыытынан кэрэни, үтүөнү түстүүрүгэр үгүс кыаҕы биэрэр.
Аныгы дьахтар олоҕу уратытык, мындырдык көрөн, сыаналаан, ийэ, кэргэн буоларын умнубакка туран, олоҕу уһансар, кэскили түстүүр. Өскөтүн дьахтар бэйэтин ис күүһүн, кыаҕын, аналын санаа хоту толору арыйбыт, туһаммыт буоллаҕына, кэрэ чэчик кэриэтэ тыллар, силигилиир, киэргэйэр, тулалыыр дьону-сэргэни дьолунан угуттуур, сырдыкка-кэрэҕэ сирдиир.
Бу бастакы, ураты, үйэлээх «Кыыс Куо, Далбар Хотун энциклопедията» харах харатын курдук харыстаан, көрөн-истэн бүөбэйдээн улаатыннарбыт кыыс оҕоҕут ыал буолар долгутуулаах кэрэ-бэлиэ кэмигэр, эбэтэр истиҥтэн истиҥ дьүөгэҕит, күндү дьоҥҥут күн сирин көрбүт үтүө-мааны күннэригэр өбүгэбит үгэстэрин тиэрдэргэ көмөлөөх, олоххо-дьаһахха туһалаах, айар-тутар үлэҕэ алгыстаах күндү бэлэх буолуоҕа.
Онон, күндү ааҕааччыларбыт, барыгытын кулун тутар 6 күнүгэр 11:00 ч. «Куруһаала» атыы-эргиэн киинигэр кинигэ сүрэхтэниитигэр кэлэн ыалдьыттыыргытыгар ыҥырабыт! Кинигэни билиһиннэриини сэргэ, бырааһынньыктааҕы бэлэх дьаарбаҥката, минньигэс туорду астыырга, макияжка үөрэнэргэ, кэрэ киэргэллэри оҥосторго, баҕа санаа туолуутун тардар хаартаны бэлэмнииргэ босхо маастар-кылаастар ыытыллыахтара, дьахтар доруобуйатыгар аналлаах консультация, оҕуруот олордууга, дьиэ үүнээйитин көрүүгэ-истиигэ сүбэлэр, сүүйүүлээх атыы, бэлэхтэр, бириистэр, фитнес, о.д.а. араас интэриэһинэй түгэн күүтэр.
Кыттыыны ылыахтара «Вкусно. Быстро. Легко» кулууп асчыттара, визажист Туйаара Парникова, фитнес-тренер Дария Васильева, кумааҕынан кырыйан алгыс түһэрэр Тайаана, акушер-гинеколог Ульяна Новгородова, оҕуруотчут Сибэкки Дьэбдьиэй, эстрада сулустара уо.д.а.
Кэлиҥ, кэрэхсээҥ, сааскы бастакы бырааһынньыгы бииргэ көрсүөҕүҥ!
Кинигэ туһунан санаа
Кинигэ матырыйаалын бэлэмнээн оҥорууга үлэлэспит, араас эйгэҕэ бэйэлэрин суолларын-иистэрин булбут, айымньылаах үлэлэринэн-хамнастарынан бар дьон билиниитин ылбыт саха үтүө-мааны Далбар
Хотуттарын санааларын билсиэҕиҥ.
Ульяна Новгородова, акушер-гинеколог, РФ доруобуйаҕа харыстабылын туйгуна:
– Кыыс оҕо айылҕаттан ийэ буолар аналлааҕын оҕо эрдэхтэн билиһиннэриэххэ, үөрэтиэххэ, харыстыахха. «Чэгиэн ийэ – чэгиэн оҕо, чэгиэн дьиэ кэргэн, чэгиэн омук», – диэн бэргэн этиини умнумуохха.
Евдокия Гаврильева-Сибэкки Дьэбдьиэй, оҕуруотчут:
– Маннык энциклопедия тахсыбыта олус кэрэхсэбиллээх. Киэҥ ис хоһоонноох баай матырыйаалы сэргэ дьахтар күннээҕи олоҕор туһанарыгар араас сүбэ-ама, маастар-кылаас түмүллүбүтэ сүрдээх үчүгэй. Бу кинигэ кэрэчээнэ кыргыттарбытыгар, мааны Далбар Хотуттарбытыгар үйэлээх күндү бэлэх буолуоҕа.
Наталья Оконешникова, фуд-фотограф:
– Дьахтар иэримэ дьиэни иччилиир, төрүүр оҕону төлкөлүүр, холумтан сылааһын араҥаччылыыр, үүнүүнү-сайдыыны түстүүр, сайдыыны кэрэһилиир. Онон эргиччи дьоҕурдаах, талба талааннаах, үтүө сатабыллаах
буолуохтаах диибит. Бу кинигэ кыргыттарга, дьахталларга олох араас эйгэтигэр күүс-көмө, сүбэ-ама буолуо, хайа баҕарар түгэҥҥэ үтүө-мааны Кыыс Куо, талыы-талба Далбар Хотун буолар кэрэтин, сырдыгын итэҕэтиэ.
Дария Васильева, фитнес-тренер:
– Бу энциклопедия аныгы кэм дьахтарын долгутар тиэмэлэрин киэҥник хабар, үүйэ-хаайа тутар араас ыйытыыларыгар хоруйдуур. Чэгиэн туруктаах, кэрэ сэбэрэлээх, үлэҕэ-хамнаска ситиһиилээх, олоххо-дьаһахха сатабыллаах буоларыгар хас биирдии ааҕааччы бу кинигэттэн бэйэтигэр туһалааҕы булуо
диэн бигэ эрэллээхпин.
Туйаара Парникова, визажист:
– Энциклопедия оҥоһуллуутугар быһаччы сыһыаннаахпыттан сүрдээҕин астынабын. Бу кинигэ Сахабыт сирин кэрэ аҥаардарыгар барыларыгар даҕаны кэрэхсэбиллээх, олус туһалаах уонна көлүөнэттэн көлүөнэҕэ бэриллэн иһэр дьоһун бэлэх буолуо дии саныыбын.
Бырааһынньыктааҕы ырысыаптар
(«Кыыс Куо, Далбар Хотун энциклопедията» кинигэттэн)
Тыллаах салаат
Састааба: 100 г буспут тыл, 1 оҕурсу, 100 г салаат лиистэрэ, 50 г кэнсиэрбэлэммит кукуруза, 2 ост. нь. мас арыыта, туус, биэрэс.
Салаат лиистэрин сууйан, куурдан баран, уһун синньигэс гына кырбастыыбыт. Тылы, оҕурсуну түөрт муннуктуу быһабыт. Кукурузаны эбэн биэрэбит, мас арыытын кутабыт, туустуубут, биэрэстиибит, булкуйабыт. Салаат оҥорор кыра иһиккэ өлүүлээн ууруллар эбэтэр уопсай иһиккэ кутуллар.
Баахыла туорт
Састааба:
Кириэмэ: 100 г ынах арыыта, 1 бааҥка сгущенка.
Тиэстэтэ: 25–27 устуука баахыла, 2 сымыыт, ½ ыстакаан саахар, 1 ыстакаан үүт, 1,5 ыстакаан бурдук, быһах уһугар суода, туус.
Баахыла оҥоробут. 2 сымыыты сахаары кытта мэлийэбит. Үүт уонна ынах арыытын кутан булкуйабыт. Онтон туус, суода уонна сиидэлэммит бурдук эбэн булкуйабыт. Баахыла буһарар иһити мас арыытынан оҕунуохтаан баран, тиэстэбитин кутан 25 устуука баахыла буһарабыт.
Туорпут кириэмин оҥоробут. Ирбит ынах арыытын сгущенканы кытта мииксэринэн биир кэлим буолуор диэри ытыйабыт. Хас биирдии баахыланы кириэминэн чараастык биһэбит уонна үрүт-үрдүгэр ууран иһэбит.
Туорпутун 2–3 чаас устата холодильникка туруорабыт. Сакалаат бытархайынан, отоннорунан киэргэтэбит.
+1
+1
+1
+1
+1
+1
+1