Басхан уолаттар ханнык тургутуулары ааhыахтарай?

Ааптар:  Геннадий Охлопков
08.04.2025
Бөлөххө киир:
Г.Охлопков хаартыскаҕа түһэриитэ

«Басхан» дьыалабыай оонньуу (куонкурус) өрөспүүбүлүкэ таhымыгар киэҥ далааhыннаахтык ыытыллыбыта быйыл бэhис сылыгар барар.

Улуус-улуус аайы муниципальнай сүүмэрдиир түһүмэхтэр тэриллэр буолбуттара эмиэ үтүө үгэскэ кубулуйда. Ол, биллэн турар, кыттааччы таhыма үрдүүрүгэр, куонкурус тыҥааһыннанарыгар улахан суолталаахтар.

Балаhыанньа быhыытынан, уолаттар икки күн устата (муус утар 9 уонна 10 күннэригэр) 5 түhүмэхтээх тургутууну ааhыахтара. Түһүмэх аайы уларыйа сылдьар састааптаах тойон сүбэ үлэлиэҕэ. Сүрүн болҕомто оҕо толкуйдуур, ырытар-анаарар уонна ситимнээхтик саҥарар дьоҕуругар, итиэннэ историяны киэҥник билиитигэр, төрүччүтүн дириҥэтэн үөрэтиитигэр, айар дьоҕура ситиитигэр ууруллуоҕа.

«Удьуор  утума» түhүмэххэ кыттааччы 5 мүнүүтэ иhигэр төрдүн-ууhун, слайдаҕа көрдөрө туран, билиhиннэрэр. Манна басхан уол удьуор утумун төhө элбэх көлүөнэҕэ диэри билэрэ ордук сыаналанар. Талааннаах, биллэр-көстөр эбэтэр аймах тумус туттар дьонун чорботуон сөп.

«Дойду салайааччылара мин тус бэйэр көрүүбүнэн» түhүмэххэ эрдэ этиллибит дойду 20 салайааччытыттан биири талан ылан 3 мүнүүтэҕэ диэри иhитиннэрии оҥорор. Дойду салайааччытын үлэтин-хамнаhын туhунан, кини историяҕа суолтатын, сабыдыалын, аахпыт матырыйаалларыгар олоҕуран, ырытан, бэйэтин түмүк санаатын (сыанабылын) киэҥник этэр.

«Өркөн өй» түhүмэххэ хас биирдии кыттааччы блиц-ыйытыыларга хоруй биэрэр. Кинилэргэ 10-нуу өйү тургутар аналлаах ыйытыылар бэриллэллэр, онуоха кыттааччы тутатына төhөнү эппиэттээбитинэн баал ылар.

Дьыалабыай оонньуу (дебат). Кэпсэтии быйылгы тиэмэтэ – Тыа хаhаайыстыбатыгар ыччаты сыhыарыы: төрүт дьарыгы тутан хааларбыт сайдыыга тиэрдиэ дуо? Уолаттар инникитин өрөспүүбүлүкэбит, улуустарбыт, нэhилиэктэрбит ханнык хайысханы тутуhан сайдыахтарын сөбүн, онуоха хайдах олоруохтаахпыт, тугу гыныахтаахпыт туhунан былааннарын, санааларын билиhиннэрэллэр.

«Айыы умсулҕана» түhүмэххэ бэриллибит 5 мүнүүтэ иhигэр хоhоон икки устуруокатынан сирдэтинэн тутатына салҕаан, айан “сиппит” айымньы суруйан таhаарыахтаахтар. Ол кэнниттэн бар дьоҥҥо доргуччу ааҕан иhитиннэриэхтээхтэр. Тойон сүбэ хоhоон ис хоhоонун, тылы-өһүн, ойуулуур-дьүһүннүүр ньымаларын, тутулун (рифматын, аллитерациятын, тэтимин) болҕомтоҕо ылан сыанабылы оҥороллор.

Дьыалабыай оонньуу сарсыарда 10 чаастан Дьокуускай куорат Бэчээт дьиэтин 2 этээһигэр, Өрөспүүбүлүкэтээҕи медиа-киин саалатыгар, ыытыллар. Түмүк тахсыыта уонна кыайыылаахтары наҕараадалааһын муус устар 10 күнүгэр киэһэ 16:00 чаастан былааннанар.

Геннадий Охлопков

Ааптар хаартыскаҕа түһэриитэ

+1
7
+1
0
+1
0
+1
0
+1
1
+1
1
+1
0