Үөһээ Халыма улууһугар хороҕор муостааҕы уонна сыспай сиэллээҕи ууһатыыга түөрт тыа хаһаайыстыбатын кэпэрэтиибэ, түөрт дьоҕус бааһынай хаһаайыстыба идэтийэн үлэлииллэр, ону таһынан сүүрбэччэ кэтэх ыал ииттэр.
edersaas.ru
Тыа хаһаайыстыбатын улуустааҕы управлениетын начальнигын э.т. Виталий Дьячков билиһиннэрбитинэн, бу хаһаайыстыбалар кыстыгы көрсө барыта холбоон, 576 туонна оту оттуур былааннаахтар, онтон от ыйын 30 күннээҕи туругунан 250 туоннаны кэбиспиттэр. Ходуһаҕа билигин 85 отчут, 22 тыраахтардаах 49 биригээдэ оттуу сылдьар. Арыылаах нэһилиэгин хаһаайыстыбалара Муоратайга, Бүгүйэххэ уонна Андылаахха, оттон Үөһээ Халыма нэһилиэгин хаһаайыстыбалара Самалыкы, Кубалаах, Чаркын, Уута түһэриллибит күөл учаастактарыгар уонна «13-с километрга» оттууллар. Дьылы быһаарар сүрүн үлэ хаамыытын улуус дьаһалтата хонтуруолга тутар, кэмиттэн кэмигэр тэрилтэлэр субуотунньук тэрийэллэр.
Ордук Арыылаах нэһилиэгин олохтоохторо үчүгэй көрдөрүүлээхтэр. Быйыл кураан уонна куйаас күннэр уһуннук тураннар, ойуур баһаара туран, бөһүөлэккэ чугаһыы сылдьыбыт. Ол эрээри, арыылаахтар баһаары даҕаны умуруорууга, күөх быйаҥ күрэҕэр даҕаны көхтөөхтүк үлэлииллэр. Кыһыны туоруур отторун улахан аҥаарын, ол эбэтэр 207 туоннаны, чөкөппүттэр. Быйыл курааннаан, сорох сиринэн үүнүү мөлтөх да буоллар, от күөхтүү хомуллан эрэрэ үөрдэр. Сайын ахсын 20 туоннаттан итэҕэһэ суох оту туруорар хоһуун отчут Василий Бессонов номнуо 12 туонна бастакы суортаах оту бэлэмнээбит. Тыыл уонна үлэ бэтэрээнэ, улуус бочуоттаах олохтооҕо, 89 саастаах Иннокентий Слепцов быйыл да хотуурун туппутунан ходуһатыгар тахсан, эдэрдэри үлэҕэ көҕүлүү сылдьар. Даҕатан эттэххэ, ытык кырдьаҕас оҕолорун түмэн, «Андылаах» аҕа ууһун общинатын тэрийэн үлэлиир, 37 ынах сүөһүлээх, ол иһигэр 15 ыанар ынахтаах уонна 7 сылгылаах.
Элбэх сүөһүлээх хаһаайыстыбалар ыкса күһүҥҥэ диэри оттууллар. Киин улуустартан уратыта диэн, манна суол-иис мөлтөҕүнэн, оту утарынан кыбыыга таһар кыах суох, инньэ гынан, барыта оттоммут сиригэр кэбиһиллэр. Ол отторго ойуур баһаардара суоһууллара кутталы үөскэтэр.
Наталья Ломанова, Үөһээ Халыма. «Саха сирэ» edersaas.ru