Артиллерист Протодьяконов туһунан киинэ таҕыста

Ааптар: 
Бөлөххө киир:

Бу күннэргэ аатырбыт саха артиллериһа, Чурапчы улууһун бочуоттаах олохтооҕо Гаврил Дмитриевич Протодьяконов туһунан «Уоттаах сэрии улуу боотура» диэн ааттаах документальнай киинэ оҥоһуллан таҕыста. Киинэ сценарийын Наталья Михалева-Сайа суруйбут, режиссерунан Нина Корнилова буолбут.

edersaas.ru

«Чурапчы улууһугар Аҕа дойду улуу сэриитигэр кыттыбыт биир дойдулаахтарбытын ытыктыыбыт, кинилэринэн киэн туттабыт. Биһиги биир дойдулаахпыт, аатырбыт артиллерист Протодьяконов Гаврил Дмитриевич Сталинградтан Берлиҥҥэ тиийэ бойобуой суолу ааспыта. Сталинград кыргыһыытын ааттаммыт дьоруойдарыттан биирдэстэрэ буолбута. Кэнэҕэски көлүөнэлэр кини туһунан умнубаттарын туһугар, Аҕа Дойду улуу сэриитин уонна фашизмы Кыайыы 75 сыллаах үбүлүөйдээх сылыгар биһиги улууспутугар Гаврил Дмитриевич туһунан документальнай киинэни бэлэмнээһин саҕаламмыта. Биһиги киниэхэ Советскай Союз Геройун аатын биэрэр туһунан хас да төгүл сыралаһан туруорустубут. Ол эрээри, баччааҥҥа диэри ити боппуруос быһаарылла илик», — диэн кэпсээтэ Чурапчы улууһун баһылыга Андрей Ноговицын.

Саха саллаатын туһунан Сэбиэскэй Сойуус маршала Василий Чуйков бэйэтин ахтыыларыгар маннык суруйан турардаах:

“Протодьяконов диэн саллаат туһунан умнубат өйдөбүллээхпин. Кинини кытта блиндажка ыҥыран кэпсэтэн турардаахпын. Кини саха, үрдүк уҥуохтаах, күүстээх киһи. Кини бэйэтин расчетуттан соҕотох тыыннаах хаалан баран 45-мм пушканан биһиги уонна өстөөх траншеяларын икки ардыларыгар Мамаев курганын хоту өттүгэр хотоол сиргэ хорҕойон, олус кыраҕатык ньиэмэс тааҥкаларын уматалаабыта. Өр булбатахтара, бэлиэтээбит тааҥка сонно тута умайа хаалара….» Кини Протодьяконовы “артиллерист-снайпер” диэн ааттаабыта.

Кэнники саха саллаата маршалы кытта ыам ыйын 9 күнүгэр Мамай курганын таһыгар Сталинградка көрсөн кэпсэппиттэрэ биллэр.

Чуйков ахтыбыт күннэригэр Мамай курганын таһынааҕы кыргыһыыга Протодьяконов тоҕус пулемет туочукаларын, түөрт өстөөх блиндаһын кыраҕы ытыыларынан суох оҥорбута. Кэнники даҕаны кыргыһыыларга холобура суох хорсун быһыыны, саталлаах киирсиини көрдөрбүтэ.

Сэрии кэнниттэн Г. Д. Протодьяконов төрөөбүт Чурапчы оройуонугар хас да орденнаах, мэтээллэрдээх төннүбүтэ, тоҕус оҕо аҕата, ССРС норуотун үөрэҕириитин туйгуна буолбута.

«Саха сирэ» хаһыат, edersaas.ru

+1
0
+1
0
+1
0
+1
0
+1
0
+1
0
+1
0