Арктика сэбиэтигэр 2021-2023 сыллардааҕы сүрүн тэрээһиннэргэ Саха сирин этиилэрэ киирдилэр
2021-2023 сылларга ротация бириинсибинэн Арассыыйа Федерациятыгар Арктика сэбиэтигэр бэрэссэдээтэл пуоһа көһөр. РФ Бырабыыталыстыбатын премьерэ Михаил Мишустин Арассыыйа Арктика сэбиэтигэр 2021-2023 сылларга бэрэссэдээтэллииринэн сүрүн тэрээһиннэри бигэргэттэ.
Бу тэрээһиннэргэ 116 тэрээһин киирдэ. Бастакы дьиҥ таһымнаах тэрээһини ыытыы – Арктика сэбиэтин 12-с Министиэрискэй сессиятын ыытыы, бэрэссэдээтэллээһин Арассыыйаҕа көһүүтэ бу сыл ыам ыйын 19-20 күннэригэр былааннанна.
Былаан дьиҥ таһымнаах чааһыгар Арктика экэниэмикэҕэ сэбиэтин, норуоттар икки ардыларынааҕы кэмпириэнсийэлэри, пуорумнары ыытыы, ол иһигэр “Арктика кэпсэтии сирэ-уота” норуоттар икки ардыларынааҕы Арктика пуорума.
Ону сэргэ сүрүн тэрээһиннэргэ маннык хайысхаларга тэрээһиннэр киирдилэр: “Экэниэмикэҕэ бииргэ үлэлээһин”, “Арктика килиимэтин уонна экологиятын уларыйыыта”, “Арктикаҕа киһи хапытаалын сайыннарыы”, “Арктика аҕыйах ахсааннаах төрүт норуоттара”, “Арктикаҕа инфраструктураны уонна тирэхтээх судоходствоны сайыннарыы”, “Арктикаҕа наукаҕа норуоттар икки ардыларынааҕы бииргэ үлэлээһин”, “Арктика ыччата”, “Арктикаҕа ыксаллаах балаһыанньалары туоратыы”, “Арктикаҕа туризм”, “Култуура бырагыраамата”
Былааҥҥа Саха Өрөспүүбүлүкэтин көҕүлээһиннэрэ эмиэ бааллар. Туһааннаах этиилэри Саха сирин баһылыга Айсен Николаев ыыппыта.
Ол курдук, былаан сүрүн чааһыгар 2022 сылга Дьокуускайга SDWG – тулалыыр эйгэни харыстааһыҥҥа уонна экэниэмикэҕэ, социальнай усулуобуйаларга уонна Арктика төрүт общиналарын уонна олохтоохторун доруобуйаларын тупсарыыга оробуочай бөлөх мунньаҕа ыытыллыаҕа.
2023 сылга Дьокуускайга килиимэт уларыйыытын уонна ирбэт тоҥ ириитин боппуруостарыгар Дьокуускайга аан дойдутааҕы саммиты ыытыы күүтүллэр.
“Арктикаҕа киһи хапытаалын сайыннарыы” блокка былааҥҥа Саха сиригэр “Тирэхтээх сайдыыга Хотугу форум” алтыс научнай-практическай кэмпириэнсийэ бу сыл үһүс кыбартаалыгар буолуоҕа. Бу блокка 2022 сылга Арктикаҕа куорат табыгастаах эйгэтин хааччыйыыга кэмпириэнсийэни эмиэ киллэрдилэр.
2021-2023 сылларга Дьокуускайга, Нарьян Марга уонна Норильскайга “Арктика оҕолоро” норуоттар икки ардыларынааҕы бырайыагы олоххо киллэрии” төгүрүк остуолу торумнууллар.
Ону тэҥэ хоту дойду куукунатыгар Гатсрономия бэстибээлэ күүтүллэр.
Бу сыл балаҕан ыйыгар өрөспүүбүлүкэҕэ Арассыыйа Федерациятын Арктика түөлбэтигэр киирэр сирдэри ыксаллаах балаһыанньалартан көмүскээһиҥҥэ уопутунай-чинчийэр кэлимсэ үөрэх, 2022 сылга муус устар ыйга – Таба иитиитигэр норуоттар икки ардыларынааҕы чөмпүйэнээт ыытыллыаҕа.
Маны сэргэ 2022 сайыныгар Арассыыйа Илиҥҥи сайдыыга министиэристибэтин көҕүлээһининэн Арктикаҕа куорат тупсаҕай эйгэтин хааччыйыыга кэмпириэнсийэҕэ түмсүөхтэрэ.
Саха Өрөспүүбүлүкэтин Ил Дарханын уона Саха Өрөспүүбүлүкэтин Бырабыыталыстыбатын пресс-сулууспата
Мария Васильева түһэриитэ, СИА
Бэлэмнээтэ Женни Стрюкова