Арассыыйаҕа 2018 сылга дьахтар, эр киһи ахсаанын аахтылар. Ол түмүгэр, 1 тыһыынча эр дьоҥҥо 1156 дьахтар тиксэр эбит.
edersaas.ru
Ол гынан баран, саастарынан ылан көрдөххө, араас буолар эбит. Эдэр дьоҥҥо: 35-гэр диэри саастаах 1000 эр киһиэхэ 946-994 кыыс-дьахтар тиксэр. Оттон сааһыран истэхтэрин ахсын, эр киһи ахсаана аҕыйаан иһэр. 35-40 саастаахтарга: 1000 эр киһиэхэ – 1027 дьахтар. 70-рын ааспыт дьоҥҥо: 1000 эр киһиэхэ – 2377 дьахтар.
Маны хайдах быһаарыахха сөбүй? Дьиҥинэн, оҕо төрөөһүнүгэр уопсай ахсааҥҥа кыыс, уол тэҥ-тэҥҥэ буолар, өссө уолаттар элбэхтэр эбит. Ол эрээри, эр дьон бэйэлэрин харыстаммакка, сороҕор иһэн-аһаан кэбиһэн, оһолго, быһылааҥҥа түбэһиилэрэ элбэх, эрдэ суорума суолланыы да аҕыйаҕа суох. Оттон дьахтар тулуурдаах дииллэр, төһө да оҕолоннор, доруобуйатын көрүнэр буолан, уһун үйэлэнэр.
2019 сыл тохсунньу 1 күнүгэр Арассыыйаҕа нэһилиэнньэ ахсаана 146,794 мөл. киһи. Былырыыҥҥыны кытары тэҥнээтэххэ, 86 тыһыынча киһинэн көҕүрээбит. Ол да иһин бэрэсидьиэн, бырабыыталыстыба демографияны тупсарар миэрэлэри ылыннахтара.
Саха сирин ылан көрдөххө, «Сахастат» сайта көрдөрөрүнэн, 2018 сылга 964 тыһыынча киһи олорор, онтон эр киһитэ – 467,9 тыһ. (48,5%), дьахтара – 496,4 тыһ. (51,5%). Ол эбэтэр, дьахтар ахсаана эр киһитээҕэр элбэх (1000 эр киһиэхэ 1061 дьахтар тиксэр). Интэриэһинэйэ диэн, 2000 сылтан бу тэҥнэһии улаханнык халбаҥнаабатах.
Оттон ааспыт үйэҕэ дьахтар ахсаана, төттөрүтүн аҕыйах эбит — 1000 эр киһиэхэ 910-980 дьахтар. Холобур, 1917 сыллаахха Саха сирин нэһилиэнньэтин ахсаана 264,1 тыһыынча киһи: 138,3 тыһ. эр киһи, 125,8 тыһ. дьахтар. Бырыһыанынан тэҥнээтэххэ – 52,4% уонна 47,6%.
Ангелина Васильева, “Саха сирэ” хаһыат, edersaas.ru