“Дьокуускайга дьол көрдүү”, “Дьоллоох Дьокуускай куорат” диэн тыл ситимнэрэ оччоттон-баччаҕа диэри төһөлөөх элбэх киһини кэрэҕэ, сырдыкка угуйбуттара, элбэҕи эрэннэрбиттэрэ буолуой?! Кырдьык, киин куораппытыгар кэлэн ыал буолан, үлэлэнэн-хамнастанан, дьиэлэнэн-уоттанан, дьоллорун булбут киһи элбэх.
Ааспыкка биир билэр кыыһым, куораппытыгар “киһилии сынньанар сир суох, ханна да тиий, барыта итирик дьон. Ыччат ханна, хайдах сынньанара буоллар?” диэн сонньуйа кэпсээбитэ. Кистэл буолбатах, өрөбүлү манаан туран түүҥҥү олоххо тардыһар дьон баар.
Ол эрээри, аныгы ыччат сатаан сынньанар буолла. Бу туһунан доҕотторбуттан ыйыталастым.
“Өйдөөх” сынньалаҥ
Алена Иванова, устудьуон:
— Мин иккис кууруска үөрэнэбин, үөрэхпэр туйгуммун. Онон ботуччу соҕус истипиэндьийэни ылабын. Ону халтайга, күүлэйгэ барыахпын баҕарбаппын. Үөрэммитим тухары иккитэ эрэ түүҥҥү кулуупка сырыттым, маннык күүлэйи соччо биһирээбэппин. Кулгаах хайдарынан муусука, өй-мэй барбыт дьон, киирии-тахсыы, табах буруота… Ол оннугар доҕотторбун кытта көрсөн ирэ-хоро кэпсэтэрбин ордоробун. Үгүс дьон Дьокуускайга түүн кулууптуохха уонна арыгылыахха эрэ сөп диэн саныыр. Оннук буолбатах эбит. Холобура, хас даҕаны кафеҕа киинэ көрдөрөллөр, араас квизтар, өй оонньуулара, караоке киэһэлэрэ, ааһа бардахха, арыгыта суох бэчэрииҥкэлэр да буолаллар. Мин маннык сынньанарбын ордорор эбиппин, култуурунайдык бириэмэбин атаарабын. Батсаабынан, инстаграмынан эрэ кэпсэтэн, туохпутун-ханныкпытын быһаарсар доҕоттор биир эмит күнү болдьоһон итинник сынньанар буола сылдьабыт. Арыгылаабакка, мээнэ-мээнэ буолбакка эрэ сынньаныахха, дуоһуйуохха сөп дии саныыбын.
Америкалары үтүктэбит
Максим Осипов, эдэр үлэһит:
— Мин урут оскуолаҕа үөрэнэ сылдьан Дьокуускайга устудьуоннуу барарбын олус да күүтэрим. Төрөппүттэрбиттэн көҥүл босхо, бэйэм билбиппинэн аһаан-сиэн, таҥнан-симэнэн, күүлэйдээн, устудьуон бэһиэлэй олоҕун билиэм дии саныырым. Оччолорго оскуола үөрэнээччилэрин биэчэрдэрэ киэһэ уон чааска бүтэллэрэ, онтон киэһэ ханна да быкпаккын. Арай Дьокуускайга тиийдэхпинэ, түүҥҥү бэһиэлэй олоҕу билиэм диэн испэр ыраланарым, эдьиийдэрим, убайдарым кэпсээннэригэр ымсыырарым. Билигин мин баҕалаах Дьокуускайым биир үрдүк үөрэҕин кыһатын ситиһиилээхтик үөрэнэн бүтэрбит киһибин. Бастаан манна кэлэн бараммын, кыра куурустарга үөрэнэ сылдьан доҕотторбун, кылааһынньыктарбын кытта көрүс да көрүс буоларым. Ол быыһыгар түүҥҥү кулууптарга сылдьыталыырым, аһыы утаҕы да амсайан көрбүтүм. Биирдэ кулууптан тахсан истэхпинэ холуочук уолаттар саба түһэн, улаханнык кырбаммытым. Оччотооҕу биэс-алта сыллааҕы куораттан билиҥҥи Дьокуускай түүҥҥү олоҕо таһыччы уларыйбыт эбит, харчылаах эрэ киһи сынньанар быһыылаах. Урут ый инниттэн харчы “быһан-отон”, мунньан-тараан ордорунарбыт уонна бээтинсэ, субуота ахсын күүлэйдии барарбыт. Мунньубут-тараабыт харчыбыт элбээбитэ биир тыһыынча солкуобай буолара. Билигин ол харчыга нэһиилэ биир суши нобуорун сакаастаан сиибит эрэ быһыылаах… Мээнэҕэ, туһата суохха харчы бараары эрэ күүлэйдиир туохха да наадата суох эбит. Ол кэриэтэ дьиэбэр ас астанан баран, доҕотторбун ыҥырыам, ирэ-хоро кэпсэтиэхпит. Америка ыччата оннук сынньанар. Билигин америкалары үтүктүү муодата кэллэ. Кинилэр таҥастара-саптара, ырыалара-үҥкүүлэрэ, астара-үөллэрэ барыта холобурга сылдьар. Биһиэхэ даҕаны сотору кэминэн маннык көстүү элбиэҕэ дии саныыбын, оччоҕуна түүҥҥү кулууптарга аҕыйах киһи сылдьыаҕа. Түүҥҥү олохтон тэйбитим ыраатта, оскуола эрдэхтэн баҕарбыт күүлэйдээһиннэрим туохха да үчүгэйгэ аҕалбатахтара диэн санаабын түмүктүүбүн.
“КримЯкутияттан, Дьиикэйтэн” куттанабын
Иван Петров, аармыйаттан кэлбит, үлэ көрдөнөр:
— Мин “Европа” сабыллыаҕыттан, ханна да атын кулуупка сылдьыбаппын. Дьокуускайга арыый ама муусукалаах, үҥкүүлүүр сирдээх соҕотох кулууп этэ. Онтон атын клуууптарга сырыттахпына, репутациям түһэр уонна бэйэбин олохтон хаалбыт киһи курдук сананабын. Дьон ол сирдэргэ хайдах сылдьара буолла?! Тугу хамсаммыттара, кимниин билсибиттэрэ-көрсүбүттэрэ, аһаабыттара-сиэбиттэрэ барыта тута батсаап бөлөхтөрүгэр, инстаграмҥа баар “КримЯкутия” уонна “Дьиикэй” пабликтарга тахса турар дии. Хата, бу пабликтар бааллара эмиэ даҕаны үчүгэй. Сорох дьон алҕас батсаап, инстаграм “сулустара” буолуохпут диэн туттуна сылдьар.
Ыйытык оҥорон баран, ыччат санаата күүлэйгэ эрэ охтубатаҕыттан үөрдүм. Аныгы көлүөнэ ыччат аһыы утаҕы амсайбакка, бэрээдэги кэспэккэ, булан сынньанар эбит.
Ол даҕаны буоллар, биир өттүнэн, Дьокуускай куорат түүҥҥү олоҕо сыл ахсын сытыырхайан, сатарыйан эрэрин, сотору-сотору киһини өлөрбүттэрин, охсуспуттарын, уорбуттарын-халаабыттарын туһунан истэбит. Ама да буолбутун иһин, маннык сирдэргэ киһи бэйэтин көрүнэн сылдьыахтаах. Хайаан да итириэхтээхпит, охсуһуохтаахпыт, кими эрэ кырбыахтаахпын, харчыбытын барытын барыахтаахпыт диэн кэтэх санаата суох.
Динара Евсикова,
«Саха сирэ» хаһыакка, edersaas.ru саайтка анаан.