«Ырыаларым ис сүрэхпиттэн тыллан тахсаллар. Барыта миэхэ оҕолорум тэҥэ күндүлэр, чугастар. Ааппын ааттаталлара буоллар» , — диэбитэ хаһан эрэ куруук үөрэн чаҕылыйа сылдьар эдэркээн Шурик, Александр Самсонов—Айыы Уола.
Онтон ыла хас сыл ааста, хас хаар уулунна… Шурик ырыалара, кырдьык, уостан түспэккэ ылланаллар, эдэр ыччакка саҥаттан саҥа кыымы саҕаллар, эрчими биэрэллэр.
Бүгүн 90-с сыллар ыччаттарын кумира буолбут Александр Самсонов—Айыы Уолун сырдык аатыгар сүгүрүйэн, «Сэргэлээх уоттара» култуура киинигэр «Ыллаа, ыллаа…» кэнсиэр буолар. Бу долгутуулаах күнүнэн мин Саша ийэтин Марфа Иннокентьевнаны кытары кэпсэттим. Күөйэ түһэн эттэхпинэ, Марфа Иннокентьевна барахсан, оҕотун аатын үйэтитэн, төрөөбүт Улахан Ааныгар (Хаҥаласка) «Ийэҕэ махтал» диэн пааматынньыктаах сквер арыйтарбыта.
— Оҕобор анаан оҥотторбут пааматынньыгым уонна скверим нэһилиэкпит ортотугар, кулууп таһыгар, 9х9 кв м иэннээх сиргэ турар. Ол аныгы үйэ ирдэбилинэн, туруоруллубут миэстэтэ сыыһа буолан, көһөрүллэр буолла. Ону истэн толкуйга түһэн сырыттахпына, Шуригым барахсан үтүө, сырдык санаата көмөлөстөҕө дуу, быйыл соһуччу предприниматель Николай Иванов салайааччылаах Амма ыччаттара миэхэ этиилээх таҕыстылар. Бастатан туран, Айыы Уолун ырыаларынан кэнсиэр тэрийэбит. Иккиһинэн, кини пааматынньыгын оҥотторобут. Барыта бэйэбит күүспүтүнэн диэн буолла. Нэһилиэкпитигэр Николай доҕотторун Ион Ионовы, Алексей Абрамовы-Алеханы кытта тиийэннэр сквери көрбүттэрэ, — диэн кэпсээтэ.
Бүгүҥҥү кэнсиэри тэрийэр предприниматель Николай Иванов санаатын бу курдук үллэстэр:
—Айыы Уолун ырыаларын уруккуттан олус сөбүлээн истэр буоламмын, кэнсиэр тэрийэр туһунан баҕа санаа өссө икки сыллааҕыта күөдьүйбүтэ. Бүгүҥҥү тэрээһин уратыта диэн, кини ырыаларын хаһан да толорботох саха эстрадатын биллэр-көстөр ырыаһыттара уонна Саша тапталлаах күн күбэй ийэтэ Марфа Иннокентьевна ыллыахтара. Талааннаах аранжировщик Алексей Абрамов-Алехан ырыалары ураты тыыннаата. Маны сэргэ, сайын, Улахан Ааҥҥа Александр Самсонов-Айыы Уолун пааматынньыгын туруоруохпут. Пааматынньыгы Тимир Левин уонна Мэндиэмэн оҥоро сылдьаллар. Уран тарбахтаах уустар муус устар ортотугар бүтэрэр былааннаахтар. Оттон онно нэһилиэк дьаһалтата туруорар сири быһааран, барытын бэлэм оҥорорго үлэлэһэр.
Бу курдук Айыы Уолун сырдык аатын үйэтитэн кэнсиэр, куонкурус тиһиктээхтик салҕанар. Кини ырыаларын дьон-сэргэ уостан түһэрбэккэ ыллыыр.
Сардаана БАСНАЕВА, «Саха сирэ» хаһыат, edersaas.ru