Тохсунньу 12 — 19 күннэригэр Орто дойдуга үөһээ уонна аллараа дойдулар ааннара, информационнай ханааллара толору аһыллаллар. Ол аата, абааһылар да, Айыылар да орто дойдуга көҥүл киирэр-тахсар кэмнэрэ буолар.
Таҥараианство итэҕэлэ Айыы Тойон таҥараҕа үҥэргэ, көрдөһөргө, итини сэргэ үөһээ аҕыс халлаан Айыыларын кытары алтыһарга ааннар, ханааллар аһаҕас буолан, бу күннэр саамай табыгастаахтар диир.
Өскөтүн Айыы таҥараҕа ханнык баҕарар ыйытыгы биэриэххэ , тугу баҕарар, ол иһигэр аньыыны боруостааһын туһунан эмиэ, көрдөһүөххэ сөп буоллаҕына, атын Айыылар бэйэлэрэ дьаһайар эйгэлэрин иһинэн ыйытыктарга хоруйдаһаллар.
Холобур, Иэйиэхсит Хотунтан тапталга көмөлөһөрүгэр көрдөһүөххэ сөп. Айыыһат Хотунтан – оҕону, Дьөһөгөй Айыыттан – сылгы баайы, Аан Дьааһынтан – ыарыыны үтүөрдэригэр, Хотой Айыыттан – чыыны-хааны, кырдьаҕастар Одун Хаантан уһун үйэлэниини, ыарахан дьылҕаламмыт киһи Дьылҕа Хаантан – бары алҕаспын көннөрүнүөм, онон үтүө хараххынан көр, мин диэки мичик гын диэн, о.д.а. көрдөһүөхтэрин сөп.
Киһи клеткаларыгар баар 4 Кут хромосомалара холбоһон, Айыы ТОйон таҥараҕа уонна Үөһээ Үрдүк Айыыларга информация ыытарга көмөлөһөр антенна буолаллар. Онон ханнык баҕарар киһи көрдөһүүтэ Айааччыбытыгар даҕаны, атын Айыыларга даҕаны тиийэр. Ол гынан баран, кинилэртэн кэлэр хоруйу ылар антенната (приемная антенна) эбэтэр Айыы Таҥара — Таҥараианство кириэһэ суох буолан, алтыһыы ситэтэ суох буолар.
Биллэрин курдук, Таҥараианство итэҕэлэ Айыы Тойон таҥараттан, Үрдүк Айыылартан кэлэр информацияны хабар антеннаны – киһи моонньугар кэтэр металлтан оҥоһуллубут эбэтэр сиэбигэр илдьэ сылдьар кириэһин оҥотторбута.
Ити кириэһи Айыы Тойон таҥараны итэҕэйэр, кини итэҕэлин ылынар хайа баҕарар киһиэхэ, туох да тургутан көрүүтэ, эксээмэнэ суох бэриллэр. Итинник кириэс, киһи Айыы Таҥараны билинэн, Таҥараианство итэҕэлин ылыммытын бэлиэтэ буолар.
Таҥараианство итэҕэлин ылынан, саха итэҕэлин бастакы кириэһин ылан кэппит киһи олоҕо-дьаһаҕа, өйө-санаата тосту уларыйар.
Таҥараианство итэҕэлин ылыныах баҕалаахтар бу батсаап бөлөҕөр киириэххитин сөп https://chat.whatsapp.com/DKX1WhEru9zAue5Zr0GrWg
Билигин биһиги дьоммут таҥхалааһынынан эрэ дьарыктаналлар, оттон Үөһээ Айыылары, Айыы Тойон таҥараны кытары алтыһарга саамай тоҕоостоох кэм үүммүтүн туһунан, билбэттэр.
Таҥараҕа кириэстэнии, үүнүү сиэрин-туомун туһунан салгыы суруйуохпут.
Гавриил Угаров, биология билимин дуоктара, ХИФУ бэрэпиэссэрэ, суруйааччы
Хаартыска: Yakutiamedia.ru ылылынна