Итэҕэлгэ Таҥара өйдөбүлэ биир тутаах боппуруос буолар. Саха да итэҕэлигэр, атын да итэҕэллэргэ Таҥара туһунан араас быһаарыылар бааллар. Ол быһаарыылар Итэҕэл хайысхатыттан тутулуктаахтар, ол иһин бэйэ-бэйэлэриттэн уратылаһаллар.
Биһиги бүгүн атын Итэҕэллэр Таҥараны хайдах быһааралларын ырыппакка эрэ Таҥараианство итэҕэлэ Таҥара туһунан өйдөбүлүн билиһиннэриэхпит.
Биллэрин курдук, Таҥараианство билиҥҥи сайдыылаах дьон уонна үүнэр көлүөнэ ыччат итэҕэллэрэ буолар. Ол иһин Итэҕэл өйдөбүллэрин наука сокуоннарыгар, аныгы дьон тулалыыр эйгэ туһунан билиилэригэр, аныгы философияҕа олоҕуран быһаарар буолан ылыннарыылаах.
Инопланетааннар, БКЭ-лэр (Биллибэт көтөр эттиктэр – НЛО) тустарынан аахпатах, истибэтэх киһи бэрт аҕыйах буолуо. Ити көстүүлэри атын Сулустартан, атын планеталартан сайдыылаах цивилизациялар туох эрэ соруктаах анал экспедициялара Сиргэ кэлэ сылдьаллара буолуо диэн сабаҕалыахха сөп. Киҥкиниир Киэҥ Куйаарга элбэх сайдыылаах цивилизациялар бааллар дииллэр. Ону утарар, саарбахтыыр да киһи ахсаанааҕа чуолкай.
Дьэ ол ол цивилизациялартан саамай бастакылара элементарнай частицалартан ядрону, онтон атомы, атомнартан молекулалары, молекулартан веществоны, веществолартан планеталары, сулустары, Галактикалары — Киҥкиниир Киэҥ Куйаары эбэтэр Вселеннайы уонна онно баары барытын айбыт, космическай эфиртэн материальнай эттиги оҥорор, бириэмэни талбытынан бытаардар-түргэтэтэр, төттөрү хайыһыннарар, инники сүүрдэр кыахтаммыт, телепортацияны, үөйбэтэх-ахтыбатах энергия бары көрүҥүн баһылаабыт, кырдьар диэни, өлөрү-сүтэри кыайбыт сверхцивилизация баар буолуохтааҕын сэрэйиэххэ эрэ сөп.
Ханнык баҕарар тэриллиилээх социумҥа курдук, ол сверхцивилизованнай уопсастыбаны муударайтан-муударайдара, кыахтаахтартан кыахтаахтара баһылаан-көһүлээн олорорун саарбахтыыр кыах суох.
Дьэ ити үөһэ эппиппитин, ол иһигэр Орто дойдуну уонна онно баары барытын, ол иһигэр, киһини эмиэ, ол муҥура суох кыахтаах Сверхсуперсущество эбэтэр Сущность — Улуу Муударай айбыта буолуо диэххэ сөп.
Дьэ, ону икки атахтаах Бог — сахалар Таҥара диэн ааттыыбыт. Ол Таҥара ханнык эрэ энергия көрүҥэ эбэтэр наука билэ илик араас хонууларын, ол хонуулары үөдүтэр төрүттэрин холбоһуга дуу, эбэтэр итии хааннаах, эттээх-сииннээх киһилии туруктааҕын дуу ким да билэр, этэр кыаҕа суох. Ону билэр бука хойутун хойут да кыаллыбата буолуо. Дьиҥинэн кини тугун-ханныгын билэ сатыыр киһиэхэ оччо наадата да суох. Ол курдук, биһигини айбыт, биһигини муҥура суох таптыыр, харыстыыр, биһиэхэ ыарахан кэммитигэр күүс-көмө буолар, араҥаччылыыр Үрдүкү күүс – Айыы Таҥара баар диэн бигэтик эрэнэрбит, итэҕэйэрбит эрэ наада. Ол сөп буолар.
Таҥара диэн сахалыы аат – таҥар, оҥорор, айар диэн суолталаах. Ону чопчулаан Айыы Таҥара диибит.
Академик Мочанов Дириҥ үрэххэ хаһан булбут матырыйаалларын үөрэтэн Аан дойдуга бастакы өйдөөх киһи (Homo sapiens) тымныы дойдуга, ол иһигэр Саха сиригэр, үөскээбит буолуон сөп диэн элбэх учуонай сабаҕалааһынын түҥ былыр олоро сылдьыбыт дьон малларынан дакаастаабыта. Оттон генетик Фефелева саха киһитэ арийскай геннааҕын билбитэ. Ол аата биһиги сахалар бу дойдуга түҥ былыргыттан олохтоох омук буоларбытын туоһулуур. Азия, Европа сирин-дойдутун сахалар тэнийэн, тарҕанан олохсуйан атын омуктары үөскэппиттэрэ, ол иһин кинилэр геннарыгар саха арийскай гена баар. Онон дьиҥинэн сахалар түүрдэртэн үөскээбэтэхтэрэ, түүрдэр сахалартан үөскээбиттэрэ диир ордук оруннаах курдук. Оттон Таҥара итэҕэлэ сахалартан тарҕанан кэлин Тенгрианство диэн ааттаммыта диэххэ сөп.
Үгүс религияларга Таҥара киһини бэйэтин майгыннатан айбыта дииллэр. Онон ол Айыы Таҥарабыт Киһи курдук мөссүөннээх буолуохтаах. Аны оҕо төрөппүт Аҕатыгар хайа эрэ өттүнэн син биир майгынныыр буоларын бары билэбит. Оттон Иисус Христоһу Таҥара уола дииллэр. Биллэрин курдук, Христос – Киһи. Ол аата Таҥара киһиэхэ маарынныыра чуолкай буолуон сөп. Итиннэ олоҕуран, Айыы Таҥара сырдык мөссүөнүн ойуулуохха, икона оҥоруохха сөп диэн Таҥараианство итэҕэлэ көҥүл биэрэр. Манна даҕатан эттэххэ Иудаизм уонна Ислам – Икки былыргы улуу монотеистическай итэҕэллэр Айыы Таҥара мөссүөнүн ойуулууру боболлор, оттон Христианство көҥүллүүр.
Саха киһитэ былыр былыргыттан Иччилэри, барыны бары тыыннааҕымсытан, киһититэн өйдүүр үгэстээх. Оннук өйдөбүл биһиги эппитигэр-хааммытыгар дириҥник иҥэн хаалбыт. Онон туга да биллибэт кураанахха үҥэрин, кураанахтан көрдөһөрүн саха киһитэ ыарырҕатара өйдөнөр. Дьэ ол иһин, Таҥараианство итэҕэлэ Айыы Таҥара мөссүөнэ Итэҕэл Дьиэтигэр, итэҕэйээччилэргэ баар буолуохтаах диир.
Биллэн турар, Айыы Таҥараны ким да көрбөтөҕө, онон кини хайдах мөссүөннээҕин сэрэйиэххэ эрэ сөп. Ойуулуур киһиэхэ Айыы Таҥара мөссүөнэ хараҕар көстөн кэлэрэ, Үөһэттэн ыйыы кэлэрэ саарбахтаммат. Онон Таҥараианство итэҕэлэ оҥотторбут Таҥара мөссүөнүн итэҕэйиэхтээхпит уонна ылыныахтаахпыт.
Онон Айыы Таҥара туһунан Таҥараианство итэҕэлин өйдөбүлэ итинник.
Бука баргыт Айыы Тойон Таҥара көмөтүнэн чэгиэн, ситиһиилээх, дьоллоох-соргулаах буолуҥ!
Гавриил Угаров, биология билимин дуоктара, ХИФУ бэрэпиэссэрэ, суруйааччы