Бүгүн Ил Дархан Айсен Николаев өрөспүүбүлүкэ Ытык Сүбэтин кытары көрүстэ. Уопсастыбаннай түмсүү чилиэннэрэ Ил Дархаҥҥа этиилэрин иһитиннэрдилэр, үлэтигэр сүбэ-ама биэрдилэр.
Түмсүү бэрэссэдээтэлэ Люлия Григорьева Ытык Сүбэ Ил Дархаҥҥа иһитиннэрбит этиилэрэ номнуо олоххо киирэн эрэллэрин бэлиэтээн туран, кырдьаҕастар доруобуйаларын көннөрүнэ санаторийдарга баралларыгар үп-харчы тиийбэтин, былаас систиэмэтэ биир ситимнээх (вертикаль власти) буолуохтааҕын, о.д.а. эттэ. Уонна түмүгэр: “Киһи киһитэ, киһилээх киһи буол”, — диэн сүбэ-ама биэрдэ.
ССРС, Саха АССР Верховнай Сэбиэтин, бастакы, иккис, үһүс ыҥырыылаах Ил Түмэн депутата Климент Иванов Саха сирин 1992 сыллаахха ылыныллыбыт Төрүт Сокуонун толору туһаныахха наадатын этэн туран: “Билиҥҥи ыччат урукку кэмҥэ сүгүрүйэ, оччотооҕу кэм барыта үчүгэй, билиҥҥи куһаҕан диэн өйдөбүлүнэн салайтаран улаатан эрэр. Ити биһиги дьону-сэргэни кытары ыкса үлэлэспэтэхпит бэлиэтэ. Билигин биһиги атын кэмҥэ, атын дойдуга олоробут. Өйбүтүн-санаабытын уларытар кэммит уолдьаста”, — диэн иһитиннэрдэ.
Өр сылларга юриһынан үлэлээбит Николай Федоров көрсүһүүгэ тыа хаһаайыстыбатын боппуруостарын таарыйда. Кини аҥаардас субсидияҕа эрэ эрэнии кэрэгэйин, айылҕа баайын туһаныахха, тыа хаһаайыстыбатын боппуруостарыгар учуонайдары сыһыарыы хайаатар да наадатын эттэ. Оттон Макар Яковлев быраап эйгэтигэр каадыры аттаран туруорууга болҕомто наадатын, Ил Түмэн тутулун уларытыы барыахтааҕын бэлиэтээтэ.
Манна даҕатан, Айсен Николаев парламеҥҥа сокуону оҥорууга идэтийбит, юрист идэлээх дьон үлэлиэхтээхтэрин эттэ. Айсен Сергеевич бу туһунан эрдэ Ил Түмэҥҥэ иһитиннэрэн турар. Ону сэргэ улуус, нэһилиэк таһымыгар баһылыктар, депутаттар дуоһунастарыгар эмиэ анал идэлээх дьон талыллыахтаахтарын бэлиэтээн эттэ.
Ытык Сүбэ Ил Дархаҥҥа өссө туох этиини киллэрбитин туһунан сиһилии “Саха сирэ” хаһыат аныгыскы нүөмэригэр ааҕаарыҥ.
Аграфена КУЗЬМИНА, “Саха сирэ” хаһыат.