СӨ Ил Дархана Айсен Николаев Хаҥалас улууһугар Өктөмҥө суруналыыстарга (СМИ) улахан пресс-кэмпириэнсийэни ыытта.
Пресс-кэмпириэнсийэ бүгүн, балаҕан ыйын 15 күнүгэр, Өктөмҥө саҥа аһыллыбыт оскуола-уһуйаан бибилэтиэкэтин саалатыгар буолла. Эрэгийиэн баһылыга суруналыыстар ойуур баһаардарыттан нэһилиэнньэлээх пууннары харыстааһын, оскуолалары уонна уһуйааннары тутуу, тыа хаһаайыстыбатын өйөөһүн, коронавирус инфекциятын утары охсуһар миэрэлэр, табыгастаах куорат эйгэтин уонна сири-уоту тупсарыы туһунан ыйытыыларыгар хоруйдаата.
Айсен Николаев Саха сиригэр оскуолалары уонна уһуйааннары тутуу биир сүрүн боппуруоһунан буоларын бэлиэтээтэ. Өрөспүүбүлүкэҕэ 2018 сылтан 26 оскуола уонна 55 уһуйаан тутуллубут. 2021 сылы түмүктүү 14 оскуола уонна 14 оҕо саадын тутан үлэҕэ киллэрэр сорук турар. 2024 сылга диэри Саха сиригэр өссө 36 оскуоланы тутар былаан баар.
Ил Дархантан кыстыгы көрсө сүөһү аһылыгын бэлэмнээһин хампаанньата хайдах баран иһэрин ыйыттылар. Бүгүҥҥү күҥҥэ өрөспүүбүлүкэ хаһаайыстыбаларынан 356 тыһ. тонна от бэлэмнэниллибит, бу сыл тахсар от 80% буолар. Миэрэлэр ылылланнар, ол иһигэр оту бэлэмнээһиҥҥэ уонна Амур, Магадан уобаластарыттан, Забайкалье кыраайыттан оту ылыыга кэпсэтиилэр ыытылланнар, ону таһнан РФ Тыа хаһаайыстыбатын министиэристибэтиттэн көмө күүтүллэринэн, ынах сүөһү уонна сылгы кыстыга хааччылларыгар эрэл баар.
Пандемия боппуруоһа билигин да уустук. Суруналыыстар бу ыарыыны утары өрөспүүбүлүкэҕэ ылыллар миэрэлэри токкоолостулар.
Айсен Николаев быһыы-майгы билигин да уустугун бэлиэтээтэ. Ол гынан баран, Саха сиригэр коронавируһу утары быһыыны ылыы 75% тиийбитин, дойду үрдүнэн бу үчүгэй көрдөрүүлээхтэртэн биирдэстэринэн буоларын иһитиннэрдэ. Билиҥҥи туругунан Саха сирэ быһыыны ылыы тэтиминэн РФ субъектарын ортотугар ахсыс миэстэҕэ сылдьар. Ол эрээри, быһыыны биэрии таһыма 55% тэҥнэһэр оройуоннара бааллар. Ил Дархан дьоҥҥо-сэргэҕэ туһаайан коронавируһу утары быһыыттан доруобуйа тутулуктааҕын эттэ.
Маны таһынан, уопсастыбаннас түргэн тэтимнээх интэриниэт линиятын тардыыны сэргээн чопчуласта. Быйыл баһаар, пандемия төһө да харгыс буолбуттарын иһин, Саха сиригэр бу хайысхаҕа саҥа рекорд олохтоммут, ол курдук, 12 оройуоҥҥа 43 нэһилиэнньэлээх пууҥҥа ааспыт нэдиэлэҕэ түргэн тэтимнээх интэриниэт киллэриллибит. Сыл бүтүөр диэри өссө өрөспүүбүлүкэ 27 нэһилиэнньэлээх пуунун хабар сорук турар. Саха сиригэр түргэн тэтимнээх интэриниэт линиятыгар 350 нэһилиэнньэлээх пуун, нэһилиэнньэ 88 %, холбонон олорор. Билигин Арктикаҕа үлэ салҕанар.
Пресс-кэмпириэнсийэ балтараа чаас буолла. Түмүккэ суруналыыстар Айсен Сергеевичка сиһилии кэпсээнин, ыйытыыларга толору хоруйдарын иһин махтаннылар. Итиэннэ сыл бүтүүтүгэр маннык көрсүһүү ыытылларыгар пандемия мэһэйдээбэтигэр эрэнэллэрин биллэрдилэр.
Андрей Сорокин (СИА) хаартыскаларга түһэриитэ