Айсен Николаев: «Кылгас кэм иһигэр Бэс Күөлүн чөлүгэр түһэриэхтээхпит»
Бэҕэһээ Ил Дархан Айсен Николаев Горнай улууһун Бэс Күөлүгэр ойуур баһаарыттан эмсэҕэлээбиттэргэ дьиэлэри тутуу хайдах-туох баран иһэрин билистэ. Дьиэлэри тутууну сэргэ, хаһаайыстыбаннай эбийиэктэри тэрийиини, олохтоохторго социальнай көмө оҥоһуллуутугар тиийэ ыйыталаста.
«Биһиги бэрт кылгас кэм иһигэр нэһилиэги чөлүгэр түһэриэхтээхпит, дьону дьиэнэн-уотунан хааччыйыахтаахпыт. Бүгүҥҥү күҥҥэ дьиэлэри тутууга, хаһаайыстыбаннай тутуулартан бастакы уочарат хотоннору чөлүгэр түһэриигэ, олохтоохторго социальнай көмө оҥоһулларыгар кэккэ боппуруостары түргэнник быһаарыахтаахпыт. Балар хас биирдиилэрэ суһал уонна сөптөөх быһаарыныыны эрэйэллэр», — диэн Айсен Николаев эттэ.
СӨ Бырабыыталыстыбатын Бэрэссэдээтэлин бастакы солбуйааччы, Бэс Күөлүн чөлүгэр түһэриигэ суһал ыстаап салайааччыта Дмитрий Бердников иһитиннэрбитинэн, элбэх кыбартыыралаах алта дьиэ (15 кыбартыыра) уонна 26 кэтэх дьиэ ойуур баһаарыгар былдьаммыт. Сорох ыал саҥа дьиэни туттаралларын оннугар харчынан ылабыт диэбиттэр. Ол иһин 34 дьиэ тутуллар буолбут. Тутуу сакаасчытынан өрөспүүбүлүкэтээҕи инники көлүөнэҕэ пуондата буолар. «АЛРОСА» көмө быһыытынан 200 мөл. солк. биэрэр.
Айсен Николаев дьиэлэргэ туһаныллыахтаах тутуу матырыйаалын оҥорууну күн аайы хонтуруоллуулларыгар эттэ. Дьиэлэри МХМ панелинэн тутуохтара. 31 дьиэ матырыйаалын «АЛМАС”, оттон үс кэмпилиэги “МАСС” хампаанньалар “уһаныахтара”. Бэҕэһээҥҥи туругунан, 7 дьиэ кэмпилиэгэ оҥоһуллубут, итинтэн иккитэ Бэс Күөлүгэр тиэрдиллибит.
Биэс Күөлүгэр дьиэлэри СӨ Тутууга министиэристибэтин хамыыһыйатын быһаарыытынан 10 тэрилтэ тутуоҕа. Холобур, «Туймаада-строй” үлэни номнуо саҕалаан, тутуохтаах дьиэлэрин 60 % сыбаайаларын түһэрбит. Инфраструктураны таарыйар буоллахха, ойуур баһаара күл-көмөр гынан ааспыт сирэ-уота ыраастаныллыбыт. Барыта 10 тыһ. куб бөх-сыыс таһаарыллыбыт уонна 9 тыһ. куб кумаҕы аҕалан куппуттар.
Уот уонна гаас толору бэриллибит. Дьиэлэри тутууну сэргэ, 1 км уһуннаах уулуссаны оҥоруохтара, маны олоххо киллэрэргэ өрөспүүбүлүкэтээҕи суол пуондатыттан 6,9 мөл. солк. көрүллүбүт. Онон Бэс Күөлүн чөлүгэр түһэриигэ аналлаах үлэ күөстүү оргуйар.