Нэдиэлэ маҥнайгы күнэ «Биир ньыгыл Арассыыйа» политическай баартыйа аны күһүн буолар Дьокуускай куорат дьаһалтатын баһылыгар хандьыдааты талар барыллаан куоластааһынын иккис түһүмэҕин түмүгүн билиһиннэрииттэн саҕаланна.
Раиса Сибирякова, “Саха сирэ” хаһыат, edersaas ru.
Пресс-конференцияны саҕалыырыгар баартыйа Саха сиринээҕи салаатын сэкирэтээрэ Александр Ноговицын ыам ыйын 28 күнүгэр барыллаан куоластааһын Россия Федерациятын 18 субъегар буолан ааспытын кэпсээтэ. Быыбардааччы кэлиитинэн бастакы миэстэни Саха өрөспүүбүлүкэтэ, иккиһи Саратов уобалаһа, үсүһү Хотугу Осетия-Алания ылбыттар. Администативнай дьаһалта баһылыктарыгар хандьыдааты барыллаан куоластааһын уон субъекка ыытыллыбытыттан ордук көхтөөхтүк Дьокуускай куорат олохтоохторо (11,95 %) кыттыбыттар. Бу көрдөрүү Курскайга 10 %, Кировка 9,33 % буолбут.
Дьокуускай куорат баһылыгар хандьыдааты барыллаан куоластааһыҥҥа 21 тыһ. 41 киһи кыттыбыт. Быыбардааччы 86,25 %-на Дьокуускай куорат дьаһалтатын баһылыга Айсен Николаев ылбыт. Атын хандьыдааттары ылан көрдөххө, Андрей Хорошев 7,38 %, Татьяна Тымырова 6,86 %, Ирина Высоких 6,35 %, Николай Потапов 5,93 %, Святослав Софронеев 4,93 %, Григорий Зорин 3,52 % куолаһы ылбыттар.
Айсен Николаев куорат дьоно барыллааһын быыбарга көхтөөхтүк кыттыбыттарын иһин махтанарын биллэрдэ итиэннэ баһыйар куолаһы ылбыппыппыттан соһуйбаппын, бу олохтоохтор куораттааҕы уокурук дьаһалтатын ыытар үлэтин-хамнаһын биһирииллэрин көрдөрөр диэтэ. Куоракка нэһилиэнньэ ахсаана элбиир, дьон актыыбынаһа күүһүрэн иһэр, холобур, 2013 с. барыллаан куоластааһыҥҥа быыбардааччы 9,8 %-а, 2016 с. — 10,3 %-а кэлбитэ, бэҕэһээ 11,95 % кытыннылар диэтэ. Хандьыдааттар сэттиэн дебаттарга да, көрсүһүүлэргэ да көхтөөхтүк кыттыбыттарын, иитии-үөрэтии үлэтин, производствоны, дьоҕус бизнеһи, туризмы сайыннарыыга кэрэхсэниэн сөптөөх элбэх этиилэри оҥорбуттарын бэлиэтээтэ.
Николай Потапов 2013 сыллаах барыллаан куоластааһыҥҥа кини, оччолорго үөрэҕи саҥа бүтэрбит эдэр киһи, баарын биллэрээри кыттыбыт буоллаҕына, бу сырыыга кэккэ хайысхаларынан, ол иһигэр дьоҕус бизнеһи сайыннарыыга, чопчу бырагыраамалаах кэлбитин эттэ.
Андрей Хорошев киниэхэ итэҕэллэрин биэрбит дьоҥҥо махтанна итиэннэ барыллаан куоластааһын сиэрдээхтик тэриллибитин бэлиэтээтэ.
Ирина Высоких праймериз кыттыылаахтара күрэстэһээччи быһыытынан буолбакка, биир хамаанда чилиэннэрин курдук түмсүүлээхтик үлэлээбиппит диэтэ. Куораты сайыннарыыга кэккэ этиилэрэ Айсен Сергеевич Норуодунай бырагырааматыгар киллэриллиэҕэр эрэнэрин биллэрдэ.
Барыллаан куоластааһын ыытыллар күнэ төрөөбүт күнүн кытары түбэспитэ Татьяна Тымыроваҕа икки хос долгуйууну үөскэппит.
— Бэйэбит куоласпытын иһитиннэрдибит, туохха дьоҕурдаахпытын биллибит, ону таһынан, саамай сүрүнэ, дьон даачаҕа тахсар кэми, өрөбүлү аахсыбакка, хандьыдааттарын тустарыгар куоластыы кэлбитэ норуот быыбары итэҕэйэрин көрдөрдө, — диэтэ кини.
Раиса Сибирякова, “Саха сирэ” хаһыат, edersaas ru.