Айсен Николаев Хоту сир уонна Уһук Илин сайдыыларын тула кэпсэтиигэ спикердээтэ
Ил Дархан Айсен Николаев бүгүн, алтынньы 27 күнүгэр, «Хоту сири уонна Уһук Илини тирэхтээхтик сайыннарыы: технологиялар, уопсастыба уонна үөрэхтээһин» диэн пленарнай дискуссияҕа кытынна. Тэрээһин М.К. Аммосов аатынан Хотугулуу-Илиҥҥи федеральнай университет «Точка кипения» киинигэр онлайн-эрэсииминэн ыытылынна.
Айсен Николаев экэниэмикэ өттүнэн инникилээх циркумполярнай сир-уот бүгүҥҥү күҥҥэ киһи аймах сайдарыгар кыах буолар диэн бэлиэтээтэ. Манна олорор дьон маны сайыннаралларыгар улахан эппиэтинэс сүктэриллэр. Бу 2030 сылга диэри сайдыыга ылыныллыбыт 17 тосхолтон биир сүрүннэрэ буолар.
Кэпсэтии кэмигэр кыттааччылар болҕомтолорун ордук социальнай эйгэҕэ уонна экэниэмикэҕэ цифровизацияны түргэтэтиигэ уонна саҥа технологиялары киллэриигэ уурдулар.
Эрэгийиэн баһылыга бэлиэтииринэн, пандемия дьон олоҕун, тэриллиилэр уонна экэниэмикэ туһугар түргэн быһаарыныылары ылынары ирдиир диэн бэлиэтээтэ. «Биһиги сайдыыга көҕүлүүр күүһү, хорсун быһаарыныылары көрдүөхтээхпит. Билигин салайыныыга искусственнай өйгө-санааҕа ураты миэстэ баар буолла. Түргэнник анаалыстыы охсор, элбэх дааннайы хабар искусственнай интеллект киһини солбуйар буолуон сөп. Оччотугар киһи бэйэтин сайыннарарыгар, айымньылаахтык үлэлииригэр бириэмэлэниэ», — диэн Айсен Николаев эттэ.
Бу хайысхаҕа Саха сиригэр бастакы дьоһун хардыы оҥоһуллан, искусственнай өйгө-санааҕа хампаанньалар консорциумнара тэрилиннэ. Манна Технопаарка, ХИФУ, «АЭБ-Айти» уонна маны кытта сибээстээх биирдиилээн урбаанньыттар киирдилэр. Ол түмүгэр билигин искусственнай өй-санаа технологията быраактыкаҕа туһаныллар. Холобура, ай-ти паарка резидэнэ «Сайберия» хампаанньа искусственнай өй-санаа систиэмэтин толкуйдаабыта. Бу ньыма көмпүүтэр томографиятын нөҥүө COVID-19 дьаҥын сибикилэрин булар буолла.
Итиэннэ пленарнай кэпсэтии кыттааччылара Хоту сиргэ уонна Арктикаҕа киһи хапытаалын сайыннарыы, экология, тулалыыр эйгэ, судаарыстыбаннай бэлиитикэ тула кэпсэттилэр.
Стратегическай көҕүлээһиннэр ааҕыныстыбаларын «Эдэр профессионаллар» хайысхаларын дириэктэрэ, РФ бэрэсидьиэнин цифровой уонна технологическай сайдыыга боппуруостарын бэрэстэбиитэлэ Дмитрий Песков бэлиэтииринэн, ХИФУ «Точка кипения» киинэ дойдубутугар 97-һинэн арыллыбыт.
ХИФУ ректора Анатолий Николаев иһитиннэрбитинэн, «Точка кипения» киин «Научнай коллаборация дьиэтин» кытта өрөспүүбүлүкэ көхтөөх ыччата сонун идиэйэлэрин, бырайыактарын былаһаакката буоларын эттэ.
Айсен Николаев саҥа киин үлэтэ федеральнай ситимҥэ дьоһун миэстэни ыларыгар уонна саҥа сонун идиэйэлэри олоххо киллэрэригэр эрэнэрин эттэ.
Ил Дархан уонна Бырабыыталыстыба пресс-сулууспата.
Андрей Сорокин хаартыскалара.