Айсен Николаев Анаабыр национальнай оройуонун баһылыга Иван Семеновы кытта көрүстэ
Саха сирин баһылыга атырдьах ыйын 13 күнүгэр Анаабыр национальнай (долган-эбэҥки) оройуонун баһылыга Иван Семеновтыын көрүстэ.
Өрүттэр муниципальнай тэриллии сайдыытын дьүүллэстилэр.
Көрсүһүүгэ Иван Семенов оройуон билиҥҥи балаһыанньатын кэпсээтэ. Муниципальнай тэриллии баһылыга, бастатан туран, гражданнары хаарбах уонна сааахалланар туруктаах дьиэттэн көһөрүү бырагырааматын олоххо киллэриини аҕынна. Түөрт сыл устата оройуоҥҥа 9 тыһ. кв. м. дьиэттэн 800 киһи көһүөхтээх. Оройуон баһылыга этэринэн, сыл ахсын муниципалитекка иккилии элбэх кыбартыыралаах дьиэ тутуллуохтаах. Ол курдук, быйыл 12 кыбартыыралаах дьиэни, эһиил 8-тыы кыбартыыралаах икки дьиэни үлэҕэ киллэрэргэ соруктаналлар.
“Бүгүн дьиэлэри тутуу биһиэхэ НХМ – мас панель технологиятынан ыытыллар. Ол эрээри биһиги таас дьиэлэри тутууга көһөр соругу туруордубут. Бу үлэни 2022 сылтан саҕалыыр былааннаахпыт. Ол иһин билигин карьерга үлэлэһэбит. Кэлэр сылга тиэхиньикэ ылыахпыт: тааһы бытарытар, шлакоблогу оҥорор тэриллэри уо.д.а.”, — диэн Иван Иванович кэпсээтэ.
Оройуоҥҥа эбии социальнай эбийиэктэри уонна дьиэни тутар наадатын учуоттаан, былырыын Үрүҥ Хайаҕа саҥа хочуолунай үлэҕэ киирбитэ. Оттон быйыл Сааскылаахха хочуолунайы тутуу саҕаланна уонна эһиил үлэҕэ киириэхтээх.
Былырыын Үрүҥ Хайаҕа “Долган” Хоту дойду норуоттарын култуура киинэ үлэҕэ киирбитэ. Маннык эбийиэккэ дьон наадыйарын Анаабыр оройуона былырыын култуура дьиэлэригэр сылдьыыга өрөспүүбүлүкэҕэ бастаабыта туоһулуур. Билигин Сааскылаахха “Алмаас” култуура киинин саҥардаллар.
Оройуон бэйэтин таһымыгар авиа-тарыып сыанатын аччатыыга үлэлэһэр. Ол курдук, “Полярные авиалинии” хампаанньаны кытта хас биирдии авиарейскэ 5-тии социальнай билиэти биэриигэ дуогабар түһэрсиллибитэ. Ону сэргэ социальнай суолталаах табаардары тиэйиигэ “ИрАэро” авиахампаанньа туһаныллар. Сыл аҥаардаах түмүгүнэн Анаабыр оройуонугар социальнай суолталаах табаары тиэйии икки төгүл улаатта.
Көрүһүү сүрүн тиэмэлэриттэн биирдэстэринэн табаны иитии буолла. Бүгүн оройуоҥҥа 22 тыһыынча таба иитиллэр. “Таба ахсаана сыл ахсын улаатар. Табаары оҥорууга тахсыбыппыт 5 сыл буолла. Таба этин “Анаабыр аламаастарыгар” биэрэбит, нэһилиэнньэҕэ атыылыыбыт. Билигин астааһын кээмэйин улаатыннарыыга тэхиньиичэскэй өттүнэн саҥардыыны ыытабыт. Бородууксуйабытынан Өлөөнтөн Мииринэй оройуонугар тиийэ хааччыйар баҕалаахпыт. Табаһыттарга сөптөөх усулуобуйа тэрилиннэ. Ону сэргэ үлэтэ суохтарга саҥа ыстаадалары тэрийэбит”, — диэн Семенов иһитиннэрдэ.
Оройуоҥҥа төрөөһүн ахсаана эбиллэр, дьон олоҕо тупсар. Инники былааннар тустарынан кэпсииригэр Иван Семенов сыл бүтүүтэ Анаабыр оройуона, Саха Өрөспүүбүлүкэтин Бырабыыталыстыбата, Ростелеком уонна “Анаабыр алмаастара” хампаанньа сибээс волоконнай-оптическай утаҕын тардарга сөбүлэһиигэ илии баттыахтара. 2021 сылга “Анаабыр алмаастара” хампаанньа кыттыылаах бу утаҕы Өлөөн оройуонун Дьилиҥдэтиттэн Сааскылаахха диэри тиэрдэр соруктаахтар. Оттон 2023 сылга – Үрүҥ Хайаҕа.
Оройуоҥҥа кыһалҕалар да бааллар. Бу бырамыысыланнас тэрилтэлэрин үлэлэрин кытта сибээстээх. Аан дойдуга бүрүүкээбит уустук балаһыанньанан ночооттоохтук үлэлииллэрэ дивидени ылыахтаах оройуон бүддьүөтүгэр охсор. Ол иһин оройуон бүгүн федеральнай уонна өрөспүүбүлүкэ госбырагыраамаларын чэрчитинэн бырайыактары олоххо киллэрэр үлэни күүһүртэ.
Көрсүһүүнү түмүктүүрүгэр Айсен Сергеевич оройуон таас дьиэлэри тутууга көһүүгэ быһаарыныытын өйөөтө. “Арктика оройуоннарыгар сылаас, сырдык уонна уһун үйэлээх дьиэлэр наадалар. Таас дьиэлэри тутууга көһүү нэһилиэнньэ олоҕун тупсарыаҕа”, — диэн бэлиэтээтэ Айсен Николаев. Маны сэргэ Ил Дархан таба ахсаанын элбэтэргэ уонна саҥа үлэ миэстэтин тэрийиигэ үлэлэһэргэ ыйда.
Саха Өрөспүүбүлүкэтин Ил Дарханын уонна
Саха Өрөспүүбүлүкэтин Бырабыыталыстыбатын пресс-сулууспата.
Бэлэмнээтэ Женни СТРЮКОВА
Хаартыска: саайтан