Сахалыы эмтэниини сайыннарыахха наада. Холобур, Абалаах (Мэҥэ Хаҥалас улууһа) эмтээх бадараанын ситэ кыайан туһаммакка, ыарыһах дьоҥҥо тиэрдибэккэ, кыһалҕа бөҕө үөскээбитэ. Маннык ыарахан кэмҥэ сахалар эмтиир ньымалара сороҕо бобуллан, сороҕо умнуллан мөлтөөн барбыта.
Василий ЖЕБСАИН, «Саха сирэ» общ. корреспондена.
Ол үрдүнэн, сахалар эмтииллэрэ туһалааҕын билэн, Петр I ыраахтааҕы баар суоҕа 53 сааһыгар 1725 сыллаахха өлөөрү сытан саха эмчиттэрин ыҥыртарбыта ээ. Үс киһи эмтии баран иһэн ыраахтааҕы өлбүтүн истэн төннүбүттэр.
«Хоту» санаторий
Сахалыы хааннааһыны, түөннээһини, иннэлээһини бэйэтэ быраас Божедонов В.В. олохтуу сатаабыта. Кини олохтон туораан сахалыы эмтээһин тохтообута. Дьэ, онтон Спартак Борисов мэр буолаат, “Хоту” санаторийы туттарбыта. Абалаах бадараанынан туһаҕа таһааран барбыттара.
90 сааспар үктэнэн эрэ баран “Хотуга” сытан, ити туһатын, дьэ биллим. Уҥуох тостуутугар, стресскэ туһатынан “Хоту” санаторий Саха сиригэр тэҥнээҕэ суох. Ол туһунан эмтэммит дьонтон истэн итэҕэйдим.
Бурцевтар: иэдээн кэннэ өрүттүү
Биир киһи туһунан кэпсиэхпин баҕардым. Бурцева Анастасия Николаевна биэс уол оҕолоох, учуутал идэлээх чүөчэ. Улахан уолун, үөрэҕин бүтэрэн үлэлии бараары үөрэ-көтө сырыттаҕына, кырбаан өлөрбүттэр. Онтон стресстээн, ааспат-арахпат ыарыыламмыт. Оҕотун аһыйан, алтыс уолун, быраастар сэрэппиттэрин үрдүнэн, оҕоломмут.
Анастасия Николаевна реабилитационнай кииҥҥэ үстэ эмтэнэн махтала улахан. Киин дириэктэрэ Юрий Степанов быраастарын кэриэйдэргэ үөрэттэрбит. Быраастарга, билиилэрин-көрүүлэрин иһин, сэһэргэһээччим махтанар. Төрөппүт ийэтэ 84 саастаах, 15 оҕолооҕуттан билигин 12 оҕото баар, 40 сиэннээх кырдьаҕас илиитин тоһутан “Хотуга” эмтэнэн махтаныы бөҕө.
Анастасия Николаевна “Хоту” санаторий сахалыы эмтиир бадарааннара, араас көрүҥнээх ванналара, оттон чэйдэрэ, о.д.а. ньымалара киһиэхэ тиийимтиэтин сөбүлээн, доруобуйата көнөн, оскуолатыгар араас бырайыактары оҥорор. Өссө ыарахан үлэлээх дьахталлар буруйу утарар уопсастыбаларын тэрийэн, бүтүн Уус Алдан улууһугар биллэр хамсааһыны тэрийдэ. Анастасия Николаевна курдук ыалдьар дьоҥҥо лечебнэй гимнастика туһатын олус биһириир. Капитонова Тамара Николаевна оҥорторор гимнастикалара киһиэхэ тиийэрин, биирдии дьонунан арааран туспа хаалларан эмтиирэ үчүгэйин, элбэх бириэмэтин биэрэн хайаан да түмүктээх буоларын ситиһэрин, “Хоту” санаторий дьоҥҥо туһалааҕын өйдөөн туран, өссө саҥаны киллэрэр санаалаах.
Сахалыы эмтэнии
Сахалыы эмтэнэри ордорор дьон бааллар. Саха аһа доруобуйаҕа туһалааҕын дьэ өйдөөн эрэллэрэ эмиэ биллэр. Билигин сахалыы эмтэнэр суолга турар кэм кэллэ. Норуот медицината тибетскэй үөрэхтэн төрүттээх. Бүрээт лаамалара 5 саастарыттан үөрэнэн киэҥ билиилээхтэр. Кинилэри кытта сибээс олохтуур олус наадалаах. Сахалыы эмтээһини сайыннарыыга, “Хоту” санаторийы тупсарыыга куорат мэрэ Айсен Николаев оруола улахан. Сахалыы эмтээһин сайдарыгар Айсен Сергеевич улахан суолта ууруо диэн эрэнэбин.
Василий ЖЕБСАИН, «Саха сирэ» общ. корреспондена, СӨ бочуоттаах гражданина.