Ааспыт үйэ эдэр ыччата хомсомуол чилиэнэ буолан үлэлээн-хамсаан ааспыппыт. Сэбиэскэй Сойуус бары өрөспүүбүлүкэлэригэр, автономнай уокуруктарга бастакы хомсомуол тэрилтэтэ оскуолаттан саҕалаан тэриллэрэ, үлэлиирэ. Хомуньууһуму тутааччылар эдэр солбуйааччылара буоламмыт, ханнык баҕарар үлэҕэ түмсэн кыайыылаахтык ылсарбыт.
Сэбиэскэй Сойуус бары баараҕай тутууларыгар эдэр ыччат хомсомуол ыҥырыытынан хомуллан үлэлии тиийэрэ. Саха сирин эдэр хомсомуол ыччата сэрии кэннинээҕи эйэлээх олох салҕана турарыгар, сэрии алдьархайа аны хаһан да буолбатын туһугар үлэҕэ туруммута. Сайынын от үлэтин былдьаһыктаах күннэригэр кыралыын улаханныын бары күргүөмүнэн от үлэтигэр тахсарбыт. Холобур, уон киһилээх от звенотугар икки үс эрэ улахан киһи буолара. Оччотооҕу хомуньуус баартыйа сорудаҕын толорон ыкса күһүнҥэ диэри ходуһаҕа үлэлиирбит. Биир салаа от хаалбатын, биир хотуур суола хаалбатын диэн сыаллаах күүстээх үлэҕэ ылсарбыт. Күһүөрү ыһыллыбыт бурдук ситиитэ кыһыл былаахтаах бааһыналарга хомуур үлэтигэр тахсарбыт. Комбайнер, тырахтарыыс, суоппар идэтин баһылаан үрдүк үүнүүнү хомуйарга социалистическай куоталаһыыга киирсэрбит. Оскуола оҕолоро пионер, хомсомуол аатын сүгэрбит, анаммыт үлэбитигэр ылсыһан бэрт эппиэтинэстээхтик үлэлиирбит. Ынах сүөһү ахсаанын сопхуостар сыллата элбэтэн, онно үлэһит илиинэн эдэр ыччат хомсомуол буолара. Баартыйа ыҥырыытын, ыйааҕын толорон орто үөрэх кэнниттэн бүтүн кылааһынан тутуспутунан пиэрмэҕэ үлэлии тахсарбыт. Хомсомуоллар эдэр ыччат пиэрмэтэ диэн хамсааһыҥҥа өрөспүүбүлүкэ үрдүнэн үүтү ыаһыҥҥа ыытыллар куоталаһыыга киирсэрбит. Сокуоннай саастарын сиппит уолаттар бары үөрүүнэн Ийэ дойдубутугар иэспитин төлүү Сэбиэскэй Аармыйаҕа сулууспалыы тиийэрбит. Араас идэни баһылаан, дойду хаһаайыстыбатын сайыннарыыга үлэлии барарбыт.
Мин 1977 сыллаахха Кулаар бириискэтигэр суоппарынан үлэбин саҕалаабытым. Манна Сэбиэскэй Сойуус бары муннуктарыттан эдэр ыччат үлэлии тиийбит бириискэтэ этэ, социалистическай куоталаһыыга хомсомуоллар бары көхтөөх кыттыыны ылаллара. Көмүс хостооһунун былаанын толорорго шахталар икки ардыларыгар хомсомуоллар биригээдэлэрэ куоталаһаллара. Кулаар автобазатыгар Белаз массыыналар икки ардыларыгар хомсомуоллар экипажтара элбэх туонна килэмиэтир оҥорууга кыбаарталынан күрэхтэһиигэ киирсэрэ. Кыайыылаах тахсыбыт экипажка көһөрүллэ сылдьар, суруктаах Кыһыл баархат вымпелы туттараллара.
Биэс сыллаах үлэ былаанын толорууга Сойуус үрдүнэн куоталаһыы үрдүк тэрээһиннээхтик ыытыллара. Онно кыайыылаах тахсыбыкка Улуу Москуба куораттан “Ударник 11 пятилетки” анал бэлиэ значок туттараллара, оччjтооҕу ССРС Өҥнөөх металлургияҕа миниистирэ П.Ф.Ломако илии баттааһыннаах дастабырыанньа биэрэллэрэ. Хомуньууһум олоҕор тиийиэхпит диэн бүк эрэнэн итэҕэллээхтик үлэлиирбит хамсыырбыт. Хомсомуол албан аатын эдэр ыччат ыҥырар маяк оҥостон үөрэнэн, үлэлээн олох олорон кэлбиппит.
Хомсомуол тэриллибитэ 100 сылынан Саха сирин хомсомуолун кэккэтигэр үлэлээн-хамсаан ааспыт көлүөнэм дьонун, бэйэлэрин харыстаммакка бырамыысыланнаска, тыа сиригэр үлэлээбит үөлээннээхтэрбин үбүлүөйүнэн эҕэрдэлиибин!
Петр СЕДАЛИЩЕВ,
Үлэ Албан аата уордьан III ст. кавалера, «Гражданскай килбиэн» бэлиэ хаһаайына, Усуйаана улууһун бочуоттаах олохтооҕо, үлэ бэтэрээнэ.