Ааҕааччы суруга: Кырдьаҕастары тоҕо сүүрдэбит?

Бөлөххө киир:

2015 сыл ахсынньы 29 күнүгэр элбэх кыбартыыралаах уопсай дьиэҕэ олорооччулар хапытаалынай өрөмүөҥҥэ төлөөбүт ороскуоттарын субсидия бэрээдэгинэн толуйар туһунан федеральнай сокуон ылыллыбыта уонна 2016 сыл ыам ыйыгар күүһүгэр киирбитэ.


Кырдьык, сокуон күүһүгэр киирээтин кытары, коммунальнай сулууспалар үгүс кэпсэтиитэ суох, квадратнай миэтэрэҕэ үстүү солкуобайы төлөттөрөн киирэн барбыттара. Ылааччылар ыларга баҕас илиилэрэ имигэс буолар.
Аны 2016 сыл ыам ыйыгар Саха Өрөспүүбүлүкэтин сокуона тахсыбыта. Ити сокуон ирдэбилин быһыытынан, кырдьаҕастарга саастарынан араартаан, судаарыстыбаннай көмө көрүллэр. Ол курдук, үлэлээбэт 70-80 саастаах кыбартыыраны бас билээччигэ хапытаалынай өрөмүөн ыйдааҕы төлөбүрүгэр 50 % толуйуу көрүллэр. Оттон 80 сааһын ааспыт кырдьаҕаһы кытары биэнсийэлээх киһи бииргэ олорор буоллаҕына, 100% толуйуу (компенсация) көрүллэр эбит.
Дьэ, ити көмөнү харчынан ый аайы, кыбаарталга эбэтэр сылга биирдэ ылыахха сөп. Бу этиллэр толуйууну хаһан, хайдах ылыахха сөбүн туһунан, кырдьаҕастар кыһалҕаларыгар ыалдьар, субсидия сулууспатын салайааччы А.В. Дубинина “Ньурба” хаһыакка утумнаахтык суруйан, хамсааһын хайдах барарын нэһилиэнньэҕэ биллэрэ олороро кэрэхсэбиллээх, киниэхэ олус махтанабыт.
Мин бу салайааччыны кытары хонтуоратыгар сирэй көрсөн олорон кэпсэттим. Бастакы сүрүн боппуруоһум: бу өҥөнөн төһө киһи туһанна диэн буолла. Ону кини ааспыт сыл түмүгүнэн 18 эрэ биэнсийэлээх сайабылыанньа биэрэн, толуйууну оҥордубут диэтэ.
Салгыы маннык өҥөнөн төһө кырдьаҕас туһаныан сөбүн сурастым, ону быһа барыллаан 80-ча киһини испииһэктээн олорорун эттэ. Хамсааһын бытаанын сүрүн биричиинэтин быһаарыстыбыт.
Судаарыстыба тугу эмит дук гынаары гыннаҕына, көтөх муҥунан докумуону дьонтон ирдиир үгэстээх. Бэл диэтэр, бу аарыма кырдьаҕас, ыарыһах биэнсийэлээхтэртэн 8 араас ааттаах-суоллаах докумуоннар куоппуйаларын ирдиир. Үөһэттэн кэлбит инструкцияларга сигэнэр, толорооччу сирэй кырдьыга да, ити ирдэбиллэри тутуһарыгар тиийэр, бэйэтэ уларытар бырааба суох.
А.В. Дубинина этэринэн, бэйэтэ олохтоох киһи буоларынан, дьон кыһалҕатын билэр. Онон утары баран, ити докумуоннары хомуйарга араас ханаалынан, холобур, паспортнай остуол, социальнай көмө сулууспатын нөҥүө көмөлөһө сатыыр да, араас итэҕэс-быһаҕас тахса турар диэн этэр.
Ааспыт сылга 18 кэм эдэрчи, 70-ча саастаах биэнсийэлээхтэр сүүрэн-көтөн, уһун уочаракка туран, ити өҥөнөн туһаннахтара. Оттон 80-рын ааспыттар балаһыанньалара үөһээҥҥилэргэ өйдөммөтө, дьэ, сүрдээх. Онон бу боппуруоһу өрөспүүбүлүкэ туһааннаах тэрилтэлэрэ орооһон, суһал соҕустук быһаардахтарына сатанар.
Биһиги өйдөбүлбүтүнэн, саамай судургута, хапытаалынай өрөмүөн харчытын хомуйбут коммунальнай сулууспаттан, кырдьаҕас биэнсийэлээх төһөнү төлөөбүтүн туһунан биир квитанцияны дуу, ыспыраапканы дуу биэрдэҕинэ, онно олоҕуран, субсидия сулууспата биэнсийэлээх сирэй счетугар бааҥҥа харчыны түһэрэрэ тоҕо сатамматый? Бу боппуруос өрөспүүбүлүкэ кырдьаҕас биэнсийэлээхтэригэр барыларыгар сыһыаннаах. Онон дуоспуруннаах харданы күүтэбит.

Борокуоппай Баһылайап,
Ньурба оройуонун Бочуоттаах олохтооҕо,
“Саха сирэ” хаһыат уопсастыбаннай кэрэспэдьиэнэ.

+1
0
+1
0
+1
0
+1
0
+1
0
+1
0
+1
0