Аҕам саастаах дьоҥҥо – хаамыы!

20.09.2020
Бөлөххө киир:

Сарсыарда алта чаас. Куорат пааркатыгар сүүрэ кэллим. Күһүҥҥү сөрүүн салгыны ордук сарсыарда өттүгэр эҕирийдэххинэ тыҥаҥ хас биирдии иилэҕэһинэн-хайаҕыһынан иһирдьэҕэ диэри түһэр курдук. Бэс тыа устун сүүрэн иһэн, күөх мастар быыстарыгар сайыны бүппэтэх да диэх курдуккун.  Арай күһүн кэлбитин биирдиилээн үүнэн турар, саһарбыт хатыҥнар биллэрэллэр. Пааркаҕа сарсыарда дьарыктанар киһи олус элбэх. Ордук хаамар дьон элбээбит. Аҕам саастаах дьон доруобуйаларын көрүнэр, хамсанар буолбуттара киһини үөрдэр. Баҕар биир эмэ киһи хаамыан наһаа баҕарар, ол эрээри, хайдах туохтан саҕалыырын билбэтэ буолуо. Оччоҕо салгыы аах.

 edersaas.ru

Скандинавскай хаамыы туһата

Хаалыктаах хаамыы көннөрү хаамыыттан уратыта диэн тобукка уонна тоноҕоско бэриллэр ноҕоруусканы кыччатар. Киһи сүрэҕин уонна тыҥатын дьарыктыыр. Скандинавскай хаамыынан өр дьарыктаммыт киһи тулуурдаах, тирэхтээх буолар. Тирэнэр-хамсанар аппараатыгар ыарыылаах дьоҥҥо бу саамай сөптөөх эмтиир дьарык эбит. Хас биирдии бэйэтин көрүнэр, чол олоххо тардыһар киһи паалкалаах хаамыан сөп.

Паалканы хайдах талабыт?

Аан маҥнай скандинавскай хаамыынан Финляндияҕа дьарыктанан саҕалаабыттар. Бу дойду хайыһардьыттара хаар суох кэмигэр физическэй туруктарын сүтэрбэт гына, сайынын хаалыктаах эрэ хаамар буолбуттар. Бастаан көннөрү хайыһар хаалыгынан хаамаллар эбит. Кэнники элбэх чинчийии үлэтэ ыытыллыбыт кэннэ, паалкалар уларыйдылар. Бастатан  туран, паалка уһуна киһи үрдүгүттэн тутулуктаах. Саҥа  саҕалыыр буоллаххына үрдүккүн 0,66 сыыппараҕа төгүллүүгүн, орто тиэмпэлээх хаамар буоллаххына 0, 68, түргэнник сылдьар, үчүгэй физическэй туруктаах буоллаххына   0,70 төгүллээ.

Сорох хаалыктар хомуллаллар, онон илдьэ сылдьарга табыгастаах. Ол эрээри, алдьанымтыалар үһү. Алюминийтан оҥоһуллубут паалка сыаната чэпчэки, оттон карбоновай паалка ыарахан, эрээри үйэлээх. Паалкалар ортотунан 1500 солкуобайтан саҕаланаллар.

Хайдах тиэхиньикэлээх хаамабыт?

Хаамыах иннинэ, былчыҥнары сылытар уонна бэлэмнэнэр сыаллаах чэпчэки эрчиллиилэри оҥороргун умнума. Онтон дьэ хаалыккынан сири таарыйбакка эрэ көннөрү хаамар курдук хааман көр. Тиэмпэҕин «маннык сөп” диэтэххинэ, хаалыккынан тайанан хаам. Илиигин инники аҕаларгар наһаа токурута сатаама, кэннигэр ыытаргар хаалыккын көннөрү быраҕар курдук ыытан кээс, быатыттан тутуһан бэйэтэ түһүө. Онтон эмиэ иннигэр аҕалан иһэн, хаалыгын тутааҕыттан тутан иннигэр таһаар. Саҥа саҕалыыргар, бытааннык хаам. Тиэхиньикэҕин чочуйа сатаа, бу – улахан оруоллаах.

Хайдах таҥнабыт?

Эккэр сыстар таҥаһыҥ спортивнай, синтетическэй буолара булгуччулаах. Көннөрү кумааһынай таҥастан оҥоһуллубут маайкалаах хаамтаххына, тиритэр түгэҥҥэр көлөһүнүҥ тымныынан хаарыйа сылдьыа. Ол саастаах дьоҥҥо олус сэрэхтээх. Оттон синтетическэй таҥас киһи көлөһүнүн оборбот. Атаххар сүүрэргэ эбэтэр хаамарга аналлаах, халыҥ уллуҥнаах кроссовка кэтэриҥ ордук. Тобук уонна атах ноҕоруускатын биллэрдик кыччатыа. Чараас кеталаах, саппыкылаах хаама сатаама.

Виктория БЯСТИНОВА, edersaas.ru

 

+1
0
+1
0
+1
0
+1
0
+1
0
+1
0
+1
0