«Былатыан Ойуунускай аатынан литература судаарыстыбаннай түмэлэ» 50 сыллаах бэлиэ даататынан, куйаар ситиминэн, дьону-сэргэни истиҥ-иһирэх көрсүһүүгэ ыҥырар.
Муус устар 17 күнүгэр 1970 сыллаахха – Былатыан Ойуунускай аатынан литература түмэлэ аһыллыбыта.
Бэс ыйын 20 күнүгэр 1972 сыллаахха – САССР 50 сылыгар түмэл территориятыгар Ойуунускай балаҕана уонна саха ураһата тутуллан үлэҕэ киллэриллибиттэрэ.
Сэтинньи 11 күнүгэр 1973 сыллаахха – Былатыан Ойуунускай төрөөбүтэ 80 сылыгар, саха ураһатын аттыгар аҕыс кырыылаах сэргэ туруоруллубута (ааптар — архитектор Ю.И. Холмогоров).
Балаҕан ыйын 10 күнүгэр 1981 сыллаахха – түмэл таас дьиэтэ үлэҕэ киирбитэ (ааптардар — архитектордар И.А.Слепцов, Г.У.Гермогенов).
Алтынньы 15 күнүгэр 1983 сыллаахха – Былатыан Ойуунускай мемориальнай дьиэтэ өрөмүөн, реэкспозиция кэнниттэн аһыллыбыта (1983 сыллаахха диэри түмэл онно үлэлээбитэ).
Сэтинньи 11 күнүгэр 1991 сыллаахха – САССР култууратын миниистирин 423 №-дээх «О преобразовании литературного музея им.П.А. Ойунского в самостоятельный музей» диэн бирикэээһэ тахсыбыта.
Олунньу 9 күнүгэр 1996 сыллаахха – култуура миниистирин 73 №-дээх бирикээһинэн музей «П.А.Ойуунускай аатынан литература судаарыстыбаннай түмэлэ» диэн буолбута.
Түмэл территориятыгар (уопсай иэнэ 3476 кв. м) 3 эбийиэк баар: сүрүн таас дьиэ, Ойуунускайдар дьиэ кэргэттэрин мемориальнай музей-дьиэлэрэ, Ойуунускайдар балаҕаннарын куопуйата (1971 сыллаахха «Таатта» сопхуос оробуочайдара, маастардар Н.А.Ефремов-Табытал Уус уонна А.Р. Федосеев кыттыылаах чөлүгэр түһэриллибитэ).
Түмэл пуондата 27345 ахсааннаах экспонаты көрөн-харайан туруорар. Манна Ойуунускай тус бэйэтин уонна дьиэҕэ-уокка туттубут мала-сала — дьиэ кэргэнин, доҕотторун, үөлээннээхтэрин бэлэхтэрэ, саха суруйааччыларын рукопистара, кинилэр араас дойду учуонайдарын уонна суруйааччыларын кытары суруйсубут суруктара, саха литературатын уонна музей сайдыыларын устуоруйатын көрдөрөр тус докумуоннар, хаартыскалар бааллар.
Сыл устатыгар түмэлгэ 6000 тахса киһи сылдьар, 200 тахса экскурсия оҥоһуллар. 2018 сылтан «Суруйааччылар төрөөбүт түөлбэлэринэн» диэн бырайыак үлэлиир. Түмэл араас сылларга өрөспүүбүлүкэ улуустарын бириэмийэлэринэн, грамоталарынан, махтал суруктарынан наҕараадаламмыта. 2016 сыллаахха «Сыл түмэлэ» номинация дипломата.
Түмэл тэриллиэҕиттэн манна литература биэчэрдэрэ, артыыстары, худуоһунньуктары, композитордары, П.А.Ойуунускай аатынан Судаарыстыбаннай бириэмийэ лауреаттарын, экспозиция дьоруойдарын кытары интэриэһинэй көрсүһүүлэр ыытыллаллар. Манна урукку Сэбиэскэй Сойуус биллиилээх бэйиэттэрэ, суруйааччылара, С.В. Михалков, С.С. Смирнов, А.А. Вознесенскай күндү-мааны ыалдьыттарынан буолбуттара. Арассыыйа, Казахстан, Башкирия, Монголия литературатын уонна ускуустубатын күннэрин кыттыылаахтара, ыалдьыттара истиҥ көрсүһүүгэ кыттан, дьону-сэргэни кытары ирэ-хоро сэһэргэспиттэрэ.
Бэлиэ даатанан, үйэ аҥаардаах кэмҥэ үлэ туһунан куйаар ситиминэн кэрэ-бэлиэ түгэннэри өйдөөн-санаан, ахтан ааһарга түмэл кэлэктиибэ ыҥырар. Тэрээһин онлайн форматынан https://join.freeconferencecall.com/linsofiv платформаҕа алтынньы 27 күнүгэр күнүс 11.00 чаастан саҕаланар.