Өрөспүүбүлүкэтээҕи онкологическай диспансер “Онкоскрининг” диэн пилотнай бырайыагы үлэлэтэр. 2021 сылга бу бырагырааманы 10 777 киһи ааста. Кинилэртэн 141 киһиэхэ ыарыы сибикитин булан, хонтуруолга ыллылар, салгыы чинчийиигэ ыыттылар.
“Онкоскрининг” искэн ыарыы саамай тарҕаммыт көрүҥнэригэр: тыҥа, эмиий, маатка, быар, эр киһи былчархайын ыарыыларын эрдэ буларга туһуламмыт. Бастаан дьон онкопоисксаха.рф саайтка киирэн, ыйытыыларга хоруйдууллар. Туох эрэ сибики баар буоллаҕына, диспансерга ыҥыраллар уонна анаалыс, УЗИ көмөтүнэн сиһилии чинчийэллэр. Эрдэ булуллубут искэн ыарыылаахтар 95% толору үтүөрэллэр.
Инникитин бу бырагырааманы мэдиссиинэ тэрилтэлэригэр тарҕатар былааннаахтар. Онон онколог быраастар уонна айти-исписэлиистэр улуустарга баран миэдиктэри үөрэтэллэр, сэминээрдэри ыыталлар. Мииринэй оройуонун киин балыыһатыгар скрининговай бырайыак номнуо үлэлии турар.
Ону тэҥэ, “Доруобуйа харыстабыла” национальнай бырайыак чэрчитинэн, быйыл Амма, Үөһээ Бүлүү улуустарын киин балыыһаларыгар амбулаторнай онкологическай көмө кииннэрэ арыллан, үлэлээн эрэллэр. Барыта 15 киин улуустарга үлэлиир.
Доруобуйа харыстабылын министиэристибэтин штаты таһынан кылаабынай онколога Феодосия Иванова этэринэн, маннык кииннэр нэһилиэнньэҕэ мэдиссиинэ көмөтө чугас буоларын хааччыйаллар. Дьиэлэриттэн ханна да ыраах айаннаабакка, көрдөрүнэр, эмтэнэр кыахтаналлар. Холобур, химиотерапияны ылалларыгар урут Дьокуускайга барарга күһэллэр эбит буоллахтарына, билигин олорор сирдэригэр ылыахтарын сөп.
2023 сылга диэри амбулаторнай онкологическай көмө кииннэрин Нам, Чурапчы, Томпо улуустарыгар арыйар былаан баар.
Ангелина Васильева, “Саха сирэ” хаһыат, edersaas.ru