Хас сыл ахсын улуустарга бородууксуйа сүрүн көрүҥнэрин оҥорон таһаарыыга судаарыстыба сорудаҕа бэриллэр.
edersaas.ru
Биэс ый түмүгүнэн көрдөрүү куһаҕана суоҕун ааһан, былырыыҥҥыга тэҥнээтэххэ, биллэрдик тупсарыллыбыт. Арыыны оҥоруу 11,7 %, үүтү баалабайынан ыаһын 9,9 %, чөчөгөйү астааһын 12,4 %-ынан эбиллибит, сыыры оҥоруу икки төгүл улааппыт. Ордук үчүгэй көрдөрүүнү Мэҥэ Хаҥалас, Сунтаар, Чурапчы, Уус-Алдан улуустара ситиспиттэр, Ньурба, Таатта уонна хотугу улуустар арыый бытааран биэрбиттэр.
Тугу барытын үрдүттэн саба быраҕан кириитикэлээччилэр, “ынах сүөһү-сылгы эһиннэ” дииллэр эрээри, ааспыт сылы кытары тэҥнээтэххэ, ынах сүөһү уонна сылгы ахсаана эбиллибит. Бэс ыйын 1 күнүнээҕи туругунан өрөспүүбүлүкэ үрдүнэн 236,4 тыһ. ынах сүөһү баар (1,6 тыһ. төбөнөн эбиллибит), ыанар ынах ахсаана 689 төбөнөн эбиллэн — 79,1 тыһ. буолбут. Сылгы ахсаана 6,1 тыһыынчанан эбиллэн — 226,6 тыһ., сибиинньэ 2,9 тыһ. төбөнөн эбиллэн — 26,2 тыһ. тэҥнэспит. Таба ахсаана 13 тыһыынчанан эбиллэн — 168,6 тыһ. буолбут. Барыта 48 тыһ. 220 гектар бааһынаҕа ыһыы ыһыллан, 2016 с. көрдөрүү 104,4 %-ынан тупсарыллыбыт.
Окко киирии бу кэллэ. Кыстыгы көрсө 484 тыһ. 972 т от, 18 тыһ. 902 т сиилэс, 11 тыһ. 850 т сенаж соҕотуопкаланыахтаах. Бэс ыйыгар төрүт ардаабакка, киин уонна илин эҥээр улуустарга кураанныыр чинчилэннэ, оттон хотугу улуустар ходуһалара халааҥҥа ылларда. Холобур, Орто Халыма улууһугар ходуһа 50-60 %-а ууга сытар. Онон, бу улууска уонна Абыйга министиэристибэ оробуочай хамыыһыйата тиийэн, балаһыанньаны билсэн туох дьаһалы ылыахха сөбүн үөрэтиэҕэ. Оттон атын улуустар от ыйын 10 күнүн ааспакка ходуһаҕа киириэхтэрэ, былааннарын толорорго эрэллээхтэр.
Бу туһунан бэҕэһээ Бырабыыталыстыба Бэрэссэдээтэлин бастакы солбуйааччы – тыа хаһаайыстыбатын уонна ас-үөл бэлиитикэтин миниистирэ Петр Алексеевка ыытыллыбыт биэс ый түмүгүнэн бородууксуйа сүрүн көрүҥнэрин оҥорон таһаарыы, ыһыы түмүгүн итиэннэ оттооһуҥҥа бэлэмнэнии боппуруостарыгар анаммыт видеонан конференцияҕа этилиннэ. Конференцияҕа уон алта улуус баһылыга кытынна.
Раиса Сибирякова, “Саха сирэ” хаһыат, edersaas ru