Коронавирус дьаҥыттан сэрэнэн, дьиэлэригэр олорор оҕолор тэйиччиттэн олорон үөрэх сонун көрүҥэр ылыстылар.
edersaas.ru
Биллэн турар, күүтүллүбүтүн курдук, интэриниэт мөлтөх сиригэр бу сонун сүүрээн улаханнык «доҕолоҥноото». Тымныы полюһа Өймөкөөн нэһилиэгин олохтооҕо Надежда Кривошапкина бэлиэтииринэн, тэйиччиттэн олорон үөрэнии тыа сирин оскуолатыгар олох табыгаһа суох эбит.
— Мин оскуолаҕа үөрэнэр икки оҕолоохпун. Уолум улахан кылаас буолан, сорудаҕын бэйэтэ толорор.
Интэриниэт кыайан холбоммокко, күнү быһа да «эргитэ олоруон» сөп. Ол иһин, үлэм вай-файын туһанан, сорудахтары хачайдаан баран, онон толоробут. Онон кыыспын үлэбэр аҕалан үөрэттим. Аны, оскуолаҕа сылдьан саха тылыгар олус ыарырҕатар этим. Ол түмүгэр, оҕобун кытта сорудахтарын толорор кыаҕым суох буолла.
Санаабар, үөрэх бырагыраамата өссө ыараабыт курдук. Онон оҕону төрөппүт дьиэтигэр олордон үөрэппэккэ, анал үөрэхтээх исписэлиис бэйэтэ үөрэтэрэ ордук. Сорох ыал үс-түөрт оҕолоох. Кинилэри эр-биир араас биридимиэттэргэ үөрэтиэххэ наада. Онон учуутал оруола бэйэтэ да түбүктээх төрөппүккэ сүктэриллибитэ олох сыыһа. Оҕо син биир бэйэтэ үөрэнэр кыаҕа суох, — диэн Надежда Гаврильевна санаатын үллэһиннэ.
Оттон алын сүһүөх кылаас үөрэнээччитин эбээтэ, Томтор нэһилиэгин олохтооҕо Валентина Прокопьева тэйиччи олорон үөрэнии уустугун сөхтө:
— Үөрэнэр чааспыт устата учууталбытыгар элбэхтэ эрийэн, салгыттыбыт да быһыылаах. Салгыы маннык үөрэнэр буоллахпытына, эрэйдээх буолсу.
Аны, үөрэнэ олордохпутуна кыра сиэним мэһэйэ диибин диэн. Оскуолаҕа үөрэнэ сылдьан, нуучча тылын уруогун сөбүлээбэт да этим. Ортонон үөрэммит киһиэхэ оҕону үөрэтиэх диэтэххэ, ыарахан эбит, дьэ… Били, Огдоочуйа сыаҥкатын курдук, ыһыы-хаһыы бөҕө түһэрэн, оҕобун түҥ-таҥ үөрэтэ сатаатым. Устунан бэйэм да сылайдым. Айа да айа, аны физкультураҕа 20-тэ «отжимание», 20-тэ «приседание» диэннээхтэр. Оҕо барыта толорор эрчиллиитэ үһү.
Ону оҥоро сылдьарбытын батсаапка устан ыытыахтаахпыт. Сиэним сытан баран, туран бэрт. Олох күлэн да биэрдим. Биирбит онтон ытыыр…
Оттон Орто Халыма кытыы нэһилиэгэр, Эбээххэ, аҥаадарыгар интэриниэт суох. Сибээс да мөлтөх эбит. Уопсастыбаннай кэрэспэдьиэммит Людмила Никитина бэлиэтииринэн, дьиэтээҕи сорудахтары ылан баран, төрөппүттэр оҕолорун эрчийэн көрбүттэр. Сорудахтара да элбэх баҕайы эбит. Онон оскуолаҕа бары ирдэбили тутуһан, учууталларотуттуу мүнүүтэ бэйэлэрэ үөрэтэр буолбуттар.
«Куһаҕан да үчүгэйдээх диэбиккэ» дылы. Тэйиччи олорон үөрэх бу сылларга олоххо киириэхтээх «Цифровой оскуола» диэн национальнай бырайыак көрүҥэ. Онон, туһугар, бэлэмнэнии быһыытынан эспэримиэн. Кыһалҕа үөскээн, учуутал, оҕо, төрөппүт — бары «Цифровой оскуола» диэн тугун истэн буолбакка, тус бэйэлэринэн биллилэр. Ити биирэ.
Иккиһинэн, коронавирус дьаҥа туран, эмчити таҥара курдук көрөр, сыаналыыр буоллубут. Оттон тэйиччиттэн үөрэҕи боруобалаан көрөн баран, аны, учууталы үгүс төрөппүт атын хараҕынан көрдө, сыаналаата. Онон эмчити уонна учууталы хараххыт харатын курдук харыстааҥ диэн туох эрэ үөһээттэн өйдөтөр курдук…
Елена ПОТОЦКАЯ, «Саха сирэ» хаһыат, edersaas.ru