Үгүс дойдуга алтынньы иккис бээтинсэтигэр Сымыыт күнүн бэлиэтииллэр эбит. Сымыыт аан дойду үрдүнэн биир саамай биллэр аһынан буолар. Араастаан буһарыахха сөп буолан, омук куукуналарыгар барытыгар кэриэтэ сымыыты сөбүлээн тутталлар.
1996 сыллаахха Венаҕа Сымыыт норуоттар икки ардыларынааҕы хамыыһыйата кэмпириэнсийэ кэмигэр «Сымыыт күнүн» бэлиэтиэххэ диэн этии киллэрбит. Онтон ыла бу күҥҥэ сымыыт тиэмэтигэр араас куонкурустары, флеш-мобтары, лиэксийэлэри, фотосессиялары тэрийэр буолбуттар.
Бүтэһик уон сылга сымыыт буортутун, элбэх ыарыы төрүөтэ буолуон сөбүн туһунан сонуннар тарҕаммыттара. Ол эрээри, анал үөрэхтээхтэр сымыыт туох да куһаҕана суох диэн дакаастыыллар эбит. Сымыыкка иҥэмтэлээх белок, тыыннаах организмҥа туһалаах веществолар, битэмииннэр, минераллар, антиоксиданнар бааллар. Онон, күҥҥэ биир сымыыты сиир доруобуйаҕа туһаны эрэ аҕалар диэн учуонайдар суруйаллар.
СҮБЭ: Сымыыт хаҕа хаалбат
Үүнээйигэ туһалаах эттиктэринэн (кальцийынан, магнийынан, фосфатынан) баай итиэннэ буор састаабын тупсарар буолан, сымыыт хаҕа уоҕурдуу быһыытынан көдьүүстээхтик туһаныллар. Онуоха туох ханнык иннинэ сымыыкка баар белок буорга киирдэҕинэ сытыйан, ыарыы төрүөтэ буоларынан, сымыыт хаҕын үчүгэйдик сууйуллар, куурдуллар.
Сиэмэни тылыннарарга. Анал контейнер, фито-таблетка суох кэмигэр оҕурсу, помидор уо.д.а. үүнээйилэр, сибэккилэр сиэмэлэрин сымыыт хаҕар тылыннараллара. Буор туһалаах эттиктэринэн хааччыллар буолан, арассаада бэркэ үүнэрэ, киэҥ иһиккэ көһөрөргө силиһэ айгыраабат этэ.
Солбуллубат уоҕурдуу. Биэс-алта сымыыт хаҕын бороһуок буолуор диэри мэһийэллэр. Биир лиитирэ итии ууну кутан, кэмиттэн кэмигэр булкуйа-булкуйа биэс күн устата туруоруллар. Итиэннэ оҕуруот аһын (помидор, баклажан, биэрэс, хортуоппуй) уонна сибэкки арассаадаларыгар куталлар. Маныаха биири өйдүүр наада — сымыыт хаҕар баар эттиктэр бытааннык суурайыллар буоланнар, уоҕурдуу букатын кыра кээмэйинэн кутуллар.
Үчүгэй дренаж. Үлтүрүтүллүбүт сымыыт хаҕа арассаада эбэтэр сибэкки иһитин түгэҕэр дренаж оҥорорго барсар.
Үүнээйини харыстыыр. Аһыйбыт, кислоталаах буору чөлүгэр түһэрэргэ 1 кв метр сиргэ икки ыстакаан мэлиллибит сымыыт хаҕын булкуйаллар. Сибэкки арассаадата «хара атах» ыарыыга ылларбатын наадатыгар, үүнээйи умнаһын сымыыт хаҕын бороһуогунан сотуллар.
Олордорго. Мэлиллибит сымыыт хаҕын оҕурсуну, помидору, хортуоппуйу, Болгария биэрэһин, баклажаны олордор лууҥкаҕа куталлар.
Раиса Сибирякова, Айтана Аммосова, edersaas.ru