Ирбэт тоҥ үрдүгэр тымныы тыйыс айылҕалаах Сахабыт сиригэр Сыырдаах киэҥ хонуутугар дьоппуон аныгы технологиятынан тутуллубут төгүрүк сыл үлэлиир тэпилииссэҕэ оҕурсу уктара муҥур уһуга көстүбэт уп-уһун эрээтинэн кэчигирэһэн, соҕуруу дойду саадтарын санаталлар. Күн аайы манна биирдии туонна оҕурсуну хомуйан, Дьокуускай куорат уһуйааннарыгар, оскуолаларга, биирдиилээн маҕаһыыннарга тиксэрэллэр. Оттон бу ыам ыйын 14 күнүгэр «Саюри» тэпилииссэ иккис уочарата аһыллан, күҥҥэ үстүү туонна сибиэһэй оҕурсуну хомуйан куорат олохтоохторун эмиэ хааччыйыахпыт дииллэр.
edersaas.ru
Тулагыга тэпилииссэбит тоҕо эмиэ Саюри диэн ааттанна? Ол остуоруйата маннык. Муусука үрдүкү оскуолатыгар урут хаһан эрэ Японияттан кэлэн Саюри диэн кыыс үөрэммит. Илиҥҥи саҕахха аламай маҥан күн кытара кыыһан тахсар сиригэр биһиги сардаанабытыгар майгынныыр сибэккилэрэ саюри диэн ааттаах эбит. Онон HokkaidoCorporation дьоппуон хампаанньата ирбэт тоҥ үрдүгэр оҕуруот аһын төгүрүк сыл үүннэрэр аан дойдуга бастакы тэпилииссэни Саюри диэн ааттыырга сүбэлээбит.
Санатан эттэххэ, «Хаҥалас» индустриальнай паарка иһинэн 2016 сыллаахха Алмаасэргиэнбаан HokkaidoCorporation дьоппуон хампаанньатын кытта Дьокуускайга төгүрүк сыл үлэлиир тэпилииссэ бастакы уочаратын инвестиционнай бырайыагын саҕалаабыттара.
Бырайыак уопсай сметата 1,4 миллиард солкуобайтан тахса диэн сыаналанар. 2016 сыллаахха 1 га иэннээх сиргэ экспериментальнай тэпилииссэ тутуллубута. Оттон билигин 1,2 га сиргэ тэпилииссэ иккис уочарата аһылынна. Салгыы 2020 сылга 2 га сиргэ үһүс тэпилииссэ тутуллуохтаах.
Тэрилтэ толору кыамтатыгар таҕыстаҕына, сылга 1,9 тыһыынча туонна тыа хаһаайыстыбатын бородууксуйатын оҥорон таһааран, Сахабыт сирин киин куоратын нэһилиэнньэтин сибиэһэй оҕуруот аһыгар уонна күөх үүнээйигэ наадыйыытын 20% хааччыйыа. Дьокуускайга 8 ый тухары оҕуруот аһын үксүн Кытайтан уонна эрэгийиэн тас өттүттэн аҕалар буоланнар, бэйэ оҥорон таһаарыытын сайыннарыы улахан суолталаах.
“Саюри” генеральнай дириэктэрэ Дмитрий Захаров эниэргийэни харыстыыр аныгы агротехнология өлгөм үүнүүнү биэриэ уонна тэрилтэни барыска таһаарыа диэн бүк эрэнэр. «Билигин 25 үлэһиттээхпит, тэпилииссэ иккис уочаратыгар өссө отучча киһини ылыахпыт. Оҕуруот аһын көрөөччүлэр орто хамнастара 41 000 солкуобай. Аныгы технологияны киллэрэммит, манна илии үлэтэ олох аҕыйаата, чэпчээтэ даҕаны. Көмпүүтэринэн үлэлиир голландскай оборудование +25С салгын температуратын, сиигин, вентиляциятын, үүнээйигэ таммаҕынан ууну кутууну бэйэтэ салайар. Экспериментальнай тэпилииссэ бастакы түһүмэҕэ киирбитин кэннэ оҕурсуну хомуйуубут кыра этэ, ону куорат олохтоохторо маҕаһыын аайы кэлбэт диэн өйдөөччүлэрэ суох. Билигин тэпилииссэ иккис түһүмэҕэ киирэн, сирбит уон төгүл улаатан, бородууксуйабытын тиэйэр маҕаһыыннарбыт ахсааннарын кэҥэтэн иһиэхпит. Оҕурсу киилэтин НДС нолуогу ааҕан туран, 250 солкуобайга атыылыыбыт. Даачаҕа оҕурсу ситиитэ сыанабыт эмиэ түһүө. Помидорбутун балаҕан ыйын ортото хомуйуохпут», — диэн кэпсиир кини.
Марианна Тыртыкова, «Саха сирэ», edersaas.ru