ХОЙ
Бу күннэргэ уугун хаммакка, үчүгэйдик утуйбакка, доруобуйаҥ мөлтөөбүт-ахсаабыт, сэниэҥ эстибит курдук буолан ылыаҥ. Хайдаҕын да иһин, бэйэҥ эмтиэкэлэнимэ, табаарыстар ити-бу сүбэлэрин эмиэ боруобалаама. Ол оннугар сөптөөх бириэмэ көһүннэ эрэ астына утуйан, сытан сынньана түһэн ыл. Итиннэ эбии сөптөөх хамсаныыны-имсэниини оҥор. Иҥэмтиэлээх, сибиэһэй аста-үөллэ аһаа.
Үлэҕэр-хамнаскар тугу да тиэтэтимэ, эрдэттэн былааннаама. Хойукка диэри эмиэ түбүгүрүмэ. Барыта орун-оннугар түһэн, сөптөөҥүнэн салаллан иһиэ. Ол гынан баран, эбии харчылаһар этии киирдэҕинэ аккаастаныма.
Дьиэҕэр-уоккар барыта этэҥҥэ. Сотору ыраахтан ыалдьыттар кэлиэхтэрин сөп эбэтэр сонун истиэҥ, кэһии тутуоҥ. Эн көмөҕөр, өйөбүлгэр наадыйар чугас дьоҥҥун умнума.
ОҔУС
Күүс-уох эбиллиэ. Доруобуйаҥ хаһааҥҥытааҕар да чэбдигириэ. Онон кэлиэх-барыах, айыах-тутуох санааҥ улаатыа. Оттон итинэн туһанан сибиэһэй салгыҥҥа хаамыыҥ, сөптөөх хамсаныыны-имсэниини оҥорууҥ эйиэхэ саҥаттан-саҥа күүһү эбиэҕэ. Кылаабынайа таҥаскын-сапкын көрүн. Ханна да бараргар-кэлэргэр тиэтэйимэ. Онтон атына этэҥҥэ салаллан иһиэҕэ.
АРААК
Онтон-мантан куттанаргын, дьулайаргын, бэйэҕэр эрэлэ суохтук сананаргын тохтот. Бу устунан үлэҕэр-хамнаскар, тапталгар, дьиэҕэр-уоккар чугас дьоҥҥун кытары сыһыаҥҥар бэрдэ суохтук дьайан барыа. Итинтэн сылтахтанан доруобуйаҥ да мөлтүө-ахсыа. Онон бэйэҕэр эрэллээх буол. Саҥа нэдиэлэҕэ сонун санаалаах хардыылаа. Ылсыбыккыт кэмигэр бүтэрэ охсорго, саҕалаабыккын тиһэҕэр тиэрдэргэ кыһалын. Барыта табыллыа.
Ол эрээри, хас хардыыгын барытын былааннаа, толкуйдаа. Оттон интэриэһинэй көрсүһүүттэн аккаастаныма. Тоҕо диэтэххэ, үлэҕэр-хамнаскар туһалаах, үчүгэй ыйыыны-кэрдиини биэрэр дьоннуун билсиэҥ. Сүбэни-аманы болҕомтоҕор ыл.
Сулумахтары ый бүтэһик күннэригэр интэриэһинэй билсиһии күүтэр. Оттон ыал буолбут дьоҥҥо ил-эйэ олохсуйуо. Кылаабынайа, өрөбүллэргитин бииргэ туһалаахтык атаарыҥ.
ХАХАЙ
Доруобуйаҥ этэҥҥэ. Арай, аскар-үөлгэр болҕомтолоохтук сыһыаннас. Баҕар, диеталан. Ордук киэһээтин аһыыр аскын көрүн. Оттон хамсаныы-имсэнии билигин эйиэхэ саамай туһалыыр кэмнэрэ. Баҕар сэрээккэлээ, баҕар спортсаалаҕа, бассенҥа сырыт. Онуоха саҥа билсиһиилэр, табаарыстар көстүөхтэрэ. Олор эн тус бэйэҥ майгыгар-сигилигэр уларытыыны киллэрэргэр көмөлөһүөхтэрэ.
Оттон үлэҕэр-хамнаскар, тус олоххор уларытыыны билигин киллэрэ сатаама. Ол оннугар үлэҕэр өрө тардын, барытын кэмигэр толорон ис, сарсыардатын эрдэлээ. Күннээҕи түбүккүн былааннаа. Баҕардаххына барытын кыайа-хото тутуоҥ.
Тулалыыр дьоҥҥун кытары сыһыаҥҥар болҕомтоҕун уур. Тус баҕаҕын, былааҥҥын, ис санааҕын туора кулгаахха иһитиннэримэ. Харчыгын иэс биэримэ.
КЫЫС
Бу күннэргэ ордук майгыгын-сигилигин тутун. Туттуммакка кимниин эмэ тыл-тылга кииристэххинэ, ииристэххинэ ситиһии, үөрүү тосхойуохтааҕын тэйитэн, куоттаран кэбиһиэххин сөп. Тэлэбиисэр иннигэр эмиэ сытыма. Ол оннугар сылайдаххына-элэйдэххинэ бассейнҥа эбэтэр спортсаалаҕа сылдьан хамсана-имсэнэ түс. Чугас дьоҥҥун кытары сибиэһэй салгынынан тыын. Ол барыта уоскуйаргар көмөлөһүө.
Үлэҕэр-хамнаскар болҕомтолоохтук сыһыаннас. Бу күннэргэ сорудаҕы, эбии үлэни кимиэхэ да найылаабакка тус бэйэҥ толорорго кыһалын. Атыттарга эрэниэҥ, кураанаҕы кууһуоҥ. Кыһалҕа күөрэйэн тахсар түгэнигэр, ону быһаара охсорго, туората, балаһыанньаны эрдэттэн толкуйдаан көр.
Истиҥ көрсүһүүлэргэ бэртээхэй күннэр үүммүттэр. Оттон саҥа билсиһии сулумахтарга үөрүүнү аҕалыа.
ЫЙААҺЫН
Кылаабынайа туохха барытыгар холку буол, ыксаама, ыгылыйыма. Киэҥ көҕүстэн. Соччонон доруобуйаҕар үчүгэйи оҥостуоҥ. Оттон чугас дьоҥҥор, ордук аҕам саастаахтарга болҕомтоҕун уур. Кинилэргэ көмөлөһүүҥ эйиэхэ үчүгэйинэн эргийиэ. Кырдьаҕас киһи этэрин болҕойон иһит, толкуйдаа. Өрөбүллэргин чугас дьоҥҥун кытары атаар. Элбэх киһи мустар сиригэр сылдьа сатаама.
Үлэҕэр уруккуттан уларыйыы көстүбэт. Бу күннэргэ саамай сүрүнэ, эрдэ кэл, кэллиэгэлэргин кытары алтыс, санааларын иһит. Ол эрээри, ити-бу быстах сонуну ырытыма. Тус санааҕын аһыма. Итиннэ эбии кими да ордук санаама, күнүүлээмэ.
Дьиэҕэр-уоккар, чугас дьоҥҥор болҕомтоҕун уурарыҥ наада. Ый бүтүүтэ барыта этэҥҥэ буолуоҕа. Ыраахтан ыалдьыт кэлиэ, эбэтэр көрбөтөҕүҥ ырааппыт киһигин көрсө түһүөҥ.
ОХЧУТ
Ахсарбат, искэр киллэрбэт дьоҥҥун кытары ордук бу күннэргэ улаханнык алтыһа сатаама. Кыыһырсан, иирсэн туруу доруобуйаҕар охсуон сөп. Онтон сылтахтанан өр кэмҥэ сэниэтэ-оноото да суох курдук буолуоҥ, мөлтөөн-ахсаан барыаҥ. Ол үлэҕэр-хамнаскар дьайыа. Оттон кинигэ, хаһыат ааҕыыта, хаамыы-сиимии, хамсаныы-имсэнии тус бэйэҕэр туһалаах эрэ буолуохтара.
Үлэҕэр барытын кэмигэр бүтэрэн-оһорон, быһааран иһэргэ кыһалын. Элбэх түбүктэн саллыма, кимиэхэ да көлбөрүтэ сатаама. Бириэмэҕин көрөн аттар, былааннаа. Үп-харчы боппуруоһу уруккутунан.
Өрөбүллэргин чугас дьоҥҥун кытары атаар. Дьиэҥ-уотуҥ ис бараанын уларыт. Ол гынан баран, дьиэҕэр наадалаах туох эмэ улаханы билигин атыылаһа сатаама.
ЧУБУКУ
Бу күннэргэ билиигин-көрүүгүн хаҥатарга кыһалын. Элбэҕи ааҕыаҥ, бэйэҕэр эргиччи туһаныаҥ. Ол тэҥэ, доруобуйаҕа туһалаах биэриилэри эмиэ көр. Сөптөөх хамсаныыттан-имсэнииттэн, хаамыыттан-сиимииттэн аккаастаныма. Чугас дьонуҥ доруобуйаларыгар эмиэ кыһалын. Бу күннэргэ үчүгэй сонуну истииҥ эн санааҕын кынаттыаҕа. Ол гынан баран, ол сонуну туора дьоҥҥо кэпсии-ипсии охсума.
Оттон үлэҕэр-хамнаскар болҕомтолоохтук сыһыаннас. Саҥаны-сонуну билииҥ, үлэҕэр, былааҥҥын олоххо киллэрэргэр көмөлөөх буолуоҕа. Кэллиэгэлэргин кытары чугастык алтыс, санааларын болҕойон иһит. Ол эрээри, тус бэйэҥ санааҕын аһаҕастык этэртэн туттунарыҥ ордук. Онно-манна уларытан, «тупсаран» тиэрдэр киһи истэн кэбиһиэн сөп.
Дьиэҥ-уотуҥ түбүгүн өрөбүллэргэр хаһааныма. Барытын сөптөөх кэмигэр бүтэрэн-оһорон иһииҥ, дьиэҕэр өргө диэри сылаас эйгэни олохсутуо.
КҮРҮЛГЭН
Ордук бу күннэргэ сулустар элбэхтик хамсанаргар-имсэнэргэр, сибиэһэй салгынынан тыынаргар сүбэлииллэр. Доруобуйаҥ — бэйэҥ илиигэр. Тус бэйэҕин иккис былааҥҥа хаалларыма. Аскын-үөлгүн көрүн, бэрий. Күн-дьыл уларыйыытынан көрөн тус бэйэҥ туруккар уларытыыны киллэрэн биэрэр дьоҕурдааххын умнума. Саҥаны, уруккуттан былааннаабыккын атыылаһыаххын сөп.
Нэдиэлэ саҕаланыытыттан сөптөөхтүк хамсаныыны-имсэниини киллэрдэххинэ, күүс-уох үөһэттэн кутуллуо. Ол үлэҕэр элбэҕи ситиһэргэр эмиэ оруоллаах буолуоҕа. Маныаха саҥа, сонун санааларгын былааннаан үлэҕэр киллэр. Ситиһиигин сыаналаабат дьон санаатын истимэ, ылыныма.
Дьону кытары кэпсэтэргэр тулуурдаах буола сатаа. Оттон маҕаһыыҥҥа сылдьыыҥ, дьиэҕэр үлэҥ барыта үөрүүнү аҕалыа, санааҕын көтөҕүө.
БАЛЫКТАР
Чараастык таҥныма, ыраах бараргар-кэлэргэр ордук нэдиэлэ үс бастакы күнүгэр тиэтэйимэ. Илдьэ сылдьар малгар-салгар болҕомтолоох буол. Оттон сарсыардааҥы хамсаныы, чугас дьоҥҥун кытары аһаҕастык, истиҥник кэпсэтии эйиэхэ үөһэттэн күүс-уох кутулларыгар суолу аһан биэриэхтэрэ. Маныаха өрдөөҕүттэн билэр киһиҥ бу күннэргэ этиитэ, эйиэхэ улахан оруолу оонньуон сөп. Болҕомтолоох буол.
Үлэҕэр эбии сорудах биэрдэхтэринэ аккаастаа. Онто суох элбэх түбүккэр эбии сорудах сүктэриилэрэ тус олоҕуҥ суола аһылларыгар мэһэйдиэ. Оттон өрөбүллэргин көдьүүстээхтик атаарарга кыһалын. Былааннаабытыҥ, сааһылаабытыҥ барыта табыллыа.
Сулумахтар бу нэдиэлэҕэ олохторун аргыһын көрсүөхтэрэ. Ордук урукуттан билсэр, чугас сыһыаннаах киһиҥ буоллаҕына, табыллыыҥ уон төгүл улаатыа.