Тыа сирин олоҕун тупсарарга, нэһилиэнньэ дохуотун үрдэтэргэ Госдуума дьокутааттара Галина Данчикова, Федот Тумусов, итиэннэ киин уонна илин эҥэр улуустарын баһылыктара, тыа хаһаайыстыбатын үлэһиттэрэ кыттыылаах Ил Түмэн Общественнай сүбэтин бастакы мунньаҕа олунньу 26 күнүгэр Мэҥэ Хаҥалас Майа бөһүөлэгэр буолан ааста.
Общественнай сүбэҕэ Ил Түмэн урукку сыллардааҕы ыҥырыытын дьокутааттара уонна билигин үлэлии сылдьар икки көлүөнэ сүбэлэрин холбоон, эдэр дьону тыа сиригэр олохсутарга туох-ханнык усулуобуйа тэрийиэххэ сөбүн ырытыстылар.
Саха сириттэн Госдуума дьокутаата Федот Тумусов: «Тыа сиригэр ынах-сүөһү тутар дьоҥҥо төбө ахсаанынан хамнас курдук субсидия төлөнөрүн ситистэхпитинэ, биирдэ интэриэс баар буолуо. Холобур, биэс киһилээх ыалга сылга, нуорма быһыытынан, 435 киилэ эт, 1200 лиитирэ үүт ирдэниллэр. Ол сылга 228 тыһыынча солкуобайга тэҥнэһэр. Тыаҕа, быһа холоон нэһилиэнньэ 30 % кэриҥэ киһи олорор. Оччотугар бүддьүөттэн 3 миллиард солкуобай тиксиэхтээх. Тыа хаһаайыстыбатын үбүлүүргэ 10 миллиард солкуобай бэриллэр, онон ити дьиҥэ, суумата кыра.
Тыа сирин үбүлээһин саҥа ньымата олоххо киирдэҕинэ, өй-санаа түргэнник уларыйыа, дьон сүөһүлэрин төбөтүн элбэтэн, хамнастарын (субсидияларын) үрдэтэргэ дьулуһуохтара, ону таһынан, эт, үүт туттаран эбии харчыланыахтара. Сорох куорат дьоно улууска тахсан, ынах-сүөһү тутуохтара. Бүгүн этиллибит этиилэр, баҕа санаалар бары Общественнай сүбэҕэ түмүллэн, Ил Түмэҥҥэ киириэхтэрэ, онно талыллан, сорохторо сокуоҥҥа кубулуйан, олоххо киирэр кыахтаныахтара», — диэн быһаарда.
Госдуума дьокутаата Галина Данчикова: «Дойду бэрэсидьиэнэ Владимир Путин сорудаҕынан, 2020 сылтан тыа сирин биир кэлим сайыннарыы саҥа бырагыраамата үлэлиэҕэ. Ол чэрчитинэн, улуустарга толору хааччыллыылаах олорор дьиэни тутуу, кытыы нэһилиэктэри медицинскэй көмөнөн хааччыйыы, суол-иис оҥоруута, аныгы сибээс ситимин тардыы үлэтэ ыытыллыахтаах. Земскэй быраастар, биэлсэрдэр, учууталлар судаарыстыбаттан көмө харчы ылан, тыа сиригэр үлэлииргэ интэриэстээх буолуохтара», — диэн иһитиннэрдэ.
Тыа сирин экономикатын, олох хаачыстыбатын тупсарарга, саҥа сокуон ылынарга илин эҥэр, киин улуус баһылыктарын, общественность аатыттан элбэх этии киирдэ. Мунньах түмүгүнэн общественность санаатын түмэн, өрөспүүбүлүкэ уонна бүтүн дойду таһымыгар туһалаах сокуоннары ылынарга, уруккулары көннөрөргө сүрүн тирэх буолуо.
Марианна ТЫРТЫКОВА, «Саха сирэ» хаһыат, edersaas.ru