Хайыы үйэ сыл аҥаара пандемия усулуобуйатыгар олоробут

Ааптар: 
Бөлөххө киир:

Хамсык балаһыанньата хайдаҕый? Ковид дьаҥар хаптаран балыыһаҕа кимнээх сыталларый? Күһүн тугу күүтэбит? Бу ыйытыыны мин Саха сиринээҕи өрөспүүбүлүкэтээҕи инфекционнай балыыһа үлэһиттэригэр биэрдим.

Владилена Васильевна уонна Надежда Николаевна хара бастакы күнтэн “кыһыл” зонаҕа үлэлииллэр. Сovid-19 туһунан кинилэр маннык кэпсииллэр.

Владилена Иванова, инфекционнай отделение сэбиэдиссэйэ:

— Отделениебытыгар син биир киһи толору, 85 куойкаҕа 85 киһи сытар. Тоҕо диэтэххэ, биһиэхэ поликлиникалар уонна оройуоннар киин балыыһалара ыарыһахтары ыыталлар. Үлэ ыстаата оннунан турар, ол эрээри үлэһиттэрбитин уоппускаҕа ыытаары эбии дьон ыллыбыт. Саҥа кэлбит дьону олох сиһилии үлэлииргэ үөрэтэбит, тоҕо диэтэххэ, уустук дьаҥы кытта үлэлииллэр.

Кимнээх ыалдьалларый? Маннык дьаҥҥа хаптарбыт анаалыстаах хат дьахталлар. Кинилэри ыараханнык сэбиргэхтэтиэхтэрин сөптөөх диэн тута киллэрэбит, Капитоновкатааҕы интэринээт-дьиэттэн киирэ тураллар, бастаан уон киһилээх бөлөх сыппыта, билигин биирдиилээн хантаактаахтар киирэллэр. Бу сүрүннээн инбэлииттэр, олохсуйбут ыарыылаах кырдьаҕас дьон. Биирдиилээн ыаллартан бааллар. Ханна ыарыыны хаппыттара биллибэттэр эмиэ. Сэбиргэхтэппит дьон элбээтэ, ол иһин кислородунан тыынарга наадыйааччылары пульмонологияҕа ыытабыт.  Отделениеҕа пациеннар эмтэнэр болдьохторо уһаата. Хас күн ахсын уончалыы киһини клиническэй өттүнэн үтүөрбүт диэн таһаарабыт, салгыы олорор сирдэринэн эмтэнэллэр.

Үлэһиттэр ортолоругар ыарыы тарҕамматын бу сыл аҥаарыгар хайдах ситистибитий? Бастатан туран, биһиги туспа олорбуппут. Бу инфекцияны эрэсиими кыайдахха, дьиэттэн тахсыбакка олордоххо, ыарыыга сыстыбакка үлэлээтэххэ кыайыахха сөбүн уопут көрдөрдө.

Надежда Тихонова, инфекционист-быраас, ковид-19-таах ыарыһахтар отделениеларын сэбиэдиссэйэ:

— Ыарыы, хомойуох иһин, аччаабат. Баҕар, киирээччилэр ахсааннара аччаабыта буолуо. Ол эрээри ковид билигин ахсаанынан буолбакка, ыарахан туруктаах ыарыһах ахсаанынан ылар, биһиэхэ оройуоннартан саамай ыарахан туруктаахтары аҕалаллар. Бу үксүн дьиэ кэргэн иһигэр ыалдьыы, үлэҕэ хантаактаһыы түмүктэрэ. Кэнники кэмҥэ социальнай хайысхалаах сирдэртэн ыарыһахтар бааллар: психоневрологическай диспансертан, кырдьаҕастар дьиэлэриттэн. Итиннэ ыарыы тастан киирдэҕэ. Дьон ыалдьыбыттарын билбэккэ үлэлииллэр, оттон итинтэн мөлтөх иммунитетттаах дьон эмсэҕэлээн, инфекцияны хабар. Нэһилиэнньэ бу дьаҥ кутталын ситэ өйдүү илик, ол иһин хамсыкка чэпчэки баҕайытык сыһыаннаһар. Дьаҥ саҥа саҕаламмытыгар син куттанан, эпидэрэсиим олохтоммута, оттон билигин хамсык хаптайда дии саныыллар быһыылаах. Тугу күүтэбитий? Саха сирин үгүс олохтоохторо уоппускаҕа көттүлэр, онон биһиги куруорт сезона сабыллыытын долгуйа күүтэбит. Онтон оскуолаҕа, орто анал уонна үрдүк үөрэх кыһаларыгар барыахтара, онон биһиги син-биир кэтэһии эрэсиимигэр олоробут.

Самаан сайыммыт бүтэн эрэр, ковид-19 куйаастан иҥнибэтэ, дьон ыалдьара тохтообото. Биһиги эпидемическэй хааччахтааһын сымнаабытыттан ыһыктынныбыт, билигин мааската, бэрчээккэтэ суох сылдьааччы элбээтэ. Эмчиттэр кытта маассабай тэрээһиннэри ыытыыны хааччахтааһыны сыл бүтүөр диэри оннунан хаалларбыт киһи диэн этэллэр. Вакцинация саҕаланнаҕына эрэ, бу дьаҥы бохсор кыахтаныахпыт.

Зоя ИГНАТЬЕВА, minzdrav.sakha.gov.ru

Женни СТРЮКОВА бэлэмнээтэ.

Сүрүн хаартыска: интэриниэттэн

+1
0
+1
0
+1
0
+1
0
+1
0
+1
0
+1
0