Өскөтүн, үрдүк үөрэххэ сайабылыанньаны тутуу сүнньүнэн түмүктэммит эбит буоллаҕына, бааллара хапсыбатах оҕолор ортоҕо туттарсаллар. СӨ Үөрэҕин уонна наукатын миниистирин солбуйааччы Андрей Попов үөрэх үлэһиттэрин Атырдьах ыйынааҕы мунньаҕын кэмигэр иһитиннэрбитинэн, бу ый ортотунааҕы туругунан, орто үөрэхтэргэ барыта 21 тыһ. кэриҥэ сайабылыанньа киирбит.
Итинтэн 19 тыһ. кэриҥэ сайабылыанньаны босхо миэстэҕэ биэрбиттэр. 9-с кылаас кэнниттэн 8 тыһ. кэриҥэ оҕо киирбит. Бүгүҥҥү күҥҥэ биир миэстэҕэ 2,3 киһи куонкурустаһар эбит. Оттон 11-с кылаас кэнниттэн 3,3 киһиэхэ тэҥнэспит. Билигин даҕаны абитуриеннартан докумуоннары туталлар. Онон бүтэһиктээх түмүгү таһаарар өссө да эрдэ.
Икки сыллааҕыта ыытыллыбыт кэтээн көрүү туоһулуурунан, оскуоланы бүтэрээччилэр орто үөрэҕи интэриэһиргииллэрэ үрдээбит. Ол курдук, 9-с кылааһы бүтэрбит оҕо 39-40, 11-с кылааһы бүтэрээччилэртэн 50-ча бырыһыаннара кэллиэскэ, техникумҥа киирэллэр эбит. “Ол эрээри, икки түгэни бэлиэтиир тоҕоостоох. Бастакытынан, сыллата Саха сирин 500-чэкэ оҕото Арассыыйа атын эрэгийиэннэрин орто үөрэхтэрин кыһаларыгар босхо миэстэлэргэ үөрэнэ барар. Иккиһинэн, сорох оскуоланы бүтэрээччилэр ханна даҕаны туттарсыбаттар, идэни ылбаттар. Үөрэҕэ суох киһи үлэ ырыынагар миэстэ булара күчүмэҕэйдэрдээх уонна олоҕун таһыма даҕаны намыһах буолар. Тустаах боппуруоһу быһаарар туһугар, үөрэх систиэмэтэ буоларбыт быһыытынан, ханнык араҥатыттан тутулуга суох бары үлэлэһиэхтээхпит”, — диэн Андрей Анатольевич бэлиэтээтэ.
Оттон орто үөрэҕи бүтэрбиттэр үлэнэн хааччыллыылара хайдаҕый? 2017 сыллааҕы сыыппараларга сигэннэххэ, өрөспүүбүлүкэ бүддьүөтүгэр үөрэммиттэртэн үөрэҕи бүтэрбит киһи 94,9 % дьарыктаах эбит. Үлэнэн 54 % хааччыллыбыт (мантан 86 % ылбыт идэтинэн, 13 % идэтинэн буолбатах), 17 % аармыйаҕа ыҥырыллыбыт, 17 % салгыы үөрэммит, 4 % оҕотун көрөн олорбут.
Людмила ПОПОВА, “Саха сирэ” хаһыат, edersaas.ru
Хаартыска — интэринэттэн.