Киин тэлэбиидэнньэ киин ханаалларын биэриилэрин биир бэйэм көрүөхпүн да баҕарбат, аллергиялыыр буоллум. Күн тура-тура аатырар артыыстарбыт, ырыаһыттарбыт хаһан, ханна көссүүлэспиттэрин, сылдьыспыттарын ырытыһан-ыаспалаһан тахсаллар. Гостуруоллаан сири-сибиири бараан, өрө тэбэ сылдьар “сулустар”, па, кыһаллан да көрбөттөр. Сэлээччэхтэр баҕайылар бэйэлэринэн эккирэтэ, үрдүлэригэр тардына сылдьар буолтарын кэннэ, улахан эбит, этэр курдук, уктулар-ороотулар да, ааһа турар буоллахтара.
Ол боростутууккаларыҥ хантан-кимтэн буоһаабыттарын бэйэлэрэ да билбэттэр. Уонна, сааппакка-кыбыстыбакка кэлэн, туох эрэ үчүгэйи оҥорбут курдук тэлэбиисэр сирэйиттэн бүтүн дойду үрдүнэн килэччи көрөн олороллор. Булумньулара кэҕэ оҕотун курдук улаатан, аатырбыт артыыс, ырыаһыт оҕото буолалларын дакаастаһан киэҥ араллаан. Айахтарын, бэлэстэрин хастаран, силлэрин-сырааннарын, тиистэрин сааҕын анаалыстатан-ДНК-латан кырдьыктарын таһаара сатыыллар. Бээ, оҥорбут баай аҕаларыттан бэлэм үбү-харчыны сууттаһан, наада буоллаҕына суут бириистэптэринэн хабарҕалатан да туран, ылларан баран тэйэр эрэттэр буоллахтара. Саамай сөп, норуот артыыстара да буоллаллар, оҥорон кэбиспиттэрин көрүөхтээхтэр-истиэхтээхтэр, иитиэхтээхтэр.
Биһиги, сахалар даҕаны, хаалсыбатыбыт диэххэ наада. Сайдыылаах омук быһыытынан, ити күн ахсын тэлэбиисэринэн көрдөрөр «уопуттарын» ылынабыт, ытыспыт үрдүгэр түһэрэбит. Түҥ былыргыттан ыстаастаах «циркумполярщиктар» буоллахпыт, ынахпыт-сүөһүбүт кутуругун эрийэ сылдьар дьон хотон, кыбыы-дал иһинээҕи мөккүөрбүтүн аны ДНК-лаһан, сууттаһан аныгылыы быһаарсар үөрүйэхтэнэн эрэбит. Дьэ, сүрдээх. 500-чэкэ нэһилиэнньэлээх чөкө дэриэбинэ иһиттэн араас «көрүдьүөс» тахсар.
Хос эһэлэриттэн, эбэлэриттэн ыла баччааҥҥа диэри алтыһан кэлбит ыаллар аныгы ыччаттара сүөһүлэрин былдьасыһан, балыйсан, уоруйахтаһан, сууттаһан турдулар. Икки өттүттэн ийэлэнэн хаалбыт тиҥэһэ оҕустан, ийэлэрэ дэнэр ынахтартан, бэл хотон иһинээҕи борооскулартан хааннарын ылан, хайаларын оҕуһа буоларын быһаартара Дьокуускайынан, барбах Москубанан ДНК-лата ыыппыттар. Сууттар мөккүөрдээх оҕус «оҥорбут аҕатын» булуҥ диэн ирдэбил түһэрбиттэр.
Сураҕын иһиттэххэ, аҕыйах хонугунан ол ДНК-ларын түмүгүн илдьэ, 1-кы ханаалга хотонтон, кыбыыттан быһа биэрии оҥоро хабыгыраабыт Малаахап кэлэр үһү…
Биэтэс Билээхэп.
Хаартыска: reconomica.ru