Өлүөхүмэ улууһун Кыыллаах орто оскуолатыгар аныгы компетенциялары сайыннарар, ФГОС ирдэбилинэн үлэ уруогун күүһүрдэр инниттэн, быйыл саас саҥа станогу атыылаһан үлэлэтэн эрэллэр.
Бибилэтиэкэр-учуутал
Быйыл саас Өлүөхүмэ улууһугар командировкаҕа бара сылдьан Кыыллаах оскуолатын таарыйдым. Үлэ уруогун учуутала Александр Слепцов “үрдүк үөрэхтээх бибилэтиэкэр идэлээхпин” диэбитин соһуйа истэбин. Эдэр учуутал кыратыттан уһанарын сөбүлүүр итиэннэ бэлэмнэниини (переподготовка) ааспыт буолан, оскуолаҕа технология уруогун учууталын миэстэтэ тахсыбытыгар, салалта үөрүүнэн ылбыт. Сыл иһигэр Дьокуускайга кэлэн идэтин таһымын үрдэтиммит, араас үөрэхтэргэ сылдьыбыт. Ону итэҕэтэрдии, Александр Дмитриевич үлэлиир мастарыскыайыгар ыйанан турар, оҕо сылдьан оҥорбут оҥоһуктарыттан биирдэстэрин, мастан кыспыт үлэтин көрдөрөр. Технология кэбиниэтигэр станок арааһа кэчигирэспит.
Саҥа ЧПУ
Оскуолаҕа сылдьыыбар нэдиэлэ анараа өттүгэр эрэ аҕалыллыбыт станокка оҕолор номнуо бастакы оҥоһуктарын оҥорбуттар этэ. “Матырыйаалын хантан ылаҕыт?” — диэн ыйыппыппар, дириэктэр Иннокентий Малгаров, учуутал Александр Слепцов: “Маҥнай утаа бэйэбит иккиэн кыттыһан атыылаһан, онтон мал-сал оҥорон атыылаан, матырыйаал атыылаһар былааннаахпыт”, — дэспиттэрэ. Станокка гравировкаттан саҕалаан, быһыахха, эрбиэххэ, чочуйуохха даҕаны сөп эбит. Бу иннинэ оҕолор кыһан, быһа сиэтэн, көрүөхтэн эриэккэс үчүгэй үлэлэри оҥорбуттар.
Талааннаах оҕолор
“Станок маннык бырагырааманан үлэлиир. Дьиэҕитигэр көмпүүтэргитигэр, ноутбуккутугар бырагырааматын хачайдааҥ, маннык саайтарга, ютубтарга көрөн үөрэниҥ диэн сорудах биэрбитим. Матырыйаал баар буоллаҕына, тугу баҕарар оҥоруохпут”, — диэн учуутал кэпсиир.
Баара-суоҕа нэдиэлэ эрэ иһинэн 11-с кылаас дьоҕурдаах, уруһуйдьут үөрэнээччитэ Владислав Худаев бэйэтэ көмпүүтэринэн бырагырааматын бэлэмнээн, номнуо төлөпүөн уурары быһан таҥмыт этэ. Өссө эбиитин төлөпүөн ыйааһынын уйарын-уйбатын кытта көмпүүтэргэ анал бырагыраамаҕа суоттаан таһаарбыт. Элбэх саҥата-иҥэтэ суох талааннаах оҕо, маннык станок аҕалбыттара олус үчүгэй диэн санаатын үллэстэр.
“Кырабыттан уруһуйдуубун. Учууталым Ольга Викторовна Баишева үөрэппитэ. Худуоһунньук идэтигэр туттарсар былааннаахпын”, — диэн кэпсиир. Владислав уруһуйдарын көрөөрү, уруһуй кылааһыгар тиийбитим, букатын быыстапка ыйаммыт. Хартыынаттан бу тахсан кэлиэхтии араас үлэлэр бааллар.
Эмиэ 11-с кылаас үөрэнээччитэ Родион Данилов аҕатын батан уус талааннаах. Суруйааччы Родион Данилов-Ородьумаан уола. Дириэктэр, учуутал оскуолаҕа турар кини үлэлэрин киэн тутта көрдөрөллөр. Сүрүннээн мастан кыһан оҥорорун ордорор эбит. Былырыын баччаларга сибэкки иһиттэрин атыылаан, бэйэтигэр төлөпүөн атыыласпыт. Быйыл маска сиэтэн оҥорбут хартыынатынан улууска бастаабыт.
Нэһилиэнньэҕэ өҥө
Саҥа станокка үөрэнэ таарыйа, нэдиэлэ иһинэн оҕо оонньуур миэбэлин, араас шкатулканы, салпыакка, төлөпүөн уурары чочуйбуттар этэ. Соторутааҕыта Инстаграмҥа @satab_yl диэн бэйэлэрэ аккауннаммыттар.
Сакааска мастан араас оҥоһуктары ылаллар, инстаграмынан сүүйүүлээх оонньуулары ыытан эрэллэр. Эдэр салайааччы саҥалыы көрөн, аныгы ньымалары туһанан үлэлиир былаана киэҥ. Онон оҕо сайдарыгар усулуобуйа эрэ олохтуур ирдэнэр диэн этиллэрэ оруннаах.
Людмила ПОПОВА, “Саха сирэ” хаһыат, edersaas.ru
Дьокуускай-Өлүөхүмэ-Дьокуускай.