Билигин үгүстэр: “Атын дойдуну көрө барыахпытын баҕарабыт да, харчыбыт суох”, — диэн баҕа санааларын толорбокко хаалаллар. Дьиҥэр ыллахха, хармааҥҥар аҕыйах харчылаах да сылдьан, аан дойдуну кэрийэн кэлиэххэ сөп. Онно баҕа уонна санааны ууруу эрэ наада. Салгыы эһиэхэ анаан суоллааҕы бэлиэтээһиннэрбиттэн сүбэлэри биэрэбин.
edersaas.ru
Чэпчэки билиэттэр
Сөмөлүөккэ кэлэр-барар билиэти иккиэннэрин тэҥинэн уонна эрдэттэн атыылаһар ордук. Төһөнөн көтөр күҥҥүт чугаһаан иһэр да, оччонон билиэт сыаната ыарыыр. Ону таһынан, статистика көрдөрөрүнэн, авиахампаанньалар нэдиэлэ саҕаланыыта уонна өрөбүллэргэ билиэт сыанатын үрдэтэллэр. Ол иһин оптуорунньукка, сэрэдэҕэ көтөр барыстаах. Уонна авиахампаанньалар саайтарын кэтээн көрө сылдьан, чэпчэтиллибит билиэккэ түбэһиэххэ эмиэ сөп.
Өскөтүн туристическэй агентстволар өҥөлөрүнэн туһаммат буоллахха, авиабилиэти анал саайтарынан киһи хайа баҕарар атыылаһыан сөп. Дьоҥҥо-сэргэҕэ “Aviasales”, “Skyscanner” диэн саайтар ордук биллэллэр. Бу саайтар сыһыарыыларын киһи суотабай төлөпүөнүгэр “Google Play” уонна “App Store” көмөлөрүнэн хачайдаан ылан, сиэбигэр укта сылдьан туһаныан сөп. Бу сыһыарыыларга билиэттэр төһө сыаналаахтара, барыахтаах дойдугар быһа тиийэр рейстэр бириэмэлэрэ барыта баар. Ону сэргэ, уоппускаҕын ханна атаарыаххын быһаарына илик буоллаххына, манан туһанан ханнык дойдуга билиэт төһө сыаналааҕын көрүөххүн, онон сирдэтинэн, хас да дойдуга сылдьан кэлэр гына (Таилантан Малайзияҕа, Сингапурга, Америкаттан Канадаҕа, о.д.а.) былаанныаххын сөп.
Уһун айантан куттанымаҥ
Биһиги ханна эмэ айанныыр буоллахпытына, түргэнник тиийэр рейстэри тала сатыыбыт. Ардыгар атын дойдуларга тохтоон ааһар, биир-икки күннээх айаны талар ордук. Бииринэн, биир билиэт сыанатыгар икки-үс дойдуну көрөн кэлиэххэ сөп. Иккиһинэн, авиахампаанньалар бу маннык көтөр (транзитынан) дьоҥҥо анал аахсыйа оҥорооччулар. Оччотугар тохтоон ааспыт куораттаргар олох да буор босхо хонон-өрөөн, экскурсиялаан кэлиэххин сөп.
Холобур, быйыл биһиги Таилаҥҥа Москванан, Катарынан эргийэн тиийэр көтүүнү талбыппыт. Билиэппит сыаната Новосибирскайынан барар рейсы кытары биир (Таилаҥҥа быһа көтүү суоҕунан сибээстээн). Айаммытыгар икки күнү бараабыппыт. Ол оннугар Москва, Доха куораттарга биирдии күн сылдьыбыппыт. Катар авиахампаанньатын аахсыйатыгар хапсан, өссө Дохаҕа гостиницаҕа босхо хоммуппут. Бу маннык аахсыйанан туһанарга саайтарыгар киирэн үс күн иннинэ гостиницаны сакаастыахха эрэ наада этэ.
Гостиницаны сайтынан сакаастааҥ
Авиабилиэт сыанатын быһаарыстыбыт. Аны тиийиэхтээх сирбитигэр кэлэн баран ханна хонобут? Гостиницаҕа хонор буоллахха, эмиэ анал саайт көмөтүнэн сакаастыыр ордук. Манна “Booking” саайт табыгастаах. Ханна, хаһан барыаххын баҕараргын таллыҥ да, саайт бэйэтэ гостиницалары, хостеллары, пансионаттары, санаторийдары таһаарар. Бүддьүөккэр эппиэттиир хоһу талан ылыаххын эрэ наада.
Эбэтэр тиийбит сиргэр дьиэ куортамныаххын сөп. Бу ньыма элбэх киһиэхэ, дьиэ кэргэнинэн сылдьар буоллахха уонна уһун кэмҥэ ыларга (биир нэдиэлэ) табыгастаах. Куортамныыр дьиэни илэ хараҕынан көрөн ылар ордук. Ол иһин эрдэттэн сакаастаспакка эрэ, аҕыйах хонук гостиницаҕа олорон баран, ыксаабакка миэстэтигэр көрдөөҥ.
Манна аҕыйах тылы аэропортан гостиницаҕа диэри хайдах айанныыры эбэн биэриим. Ханнык баҕарар аэропортан куоракка диэри оптуобустар сылдьаллар. Ол ону эрдэттэн интэриниэт нөҥүө билиэххэ эбэтэр аэропорт үлэһиттэриттэн туоһулаһыахха сөп. Ол быдан барыстаах.
Каучсерфинг диэн тугуй?
Оттон соҕотоҕун эбэтэр иккиэ буолан барарга, каучсерфинг өҥөтүнэн туһаныахха сөп. Каучсерфинг диэн, судургутутан өйдөөтөххө, бэйэ-бэйэҕэ ыалдьыттаһыы. Бу – атын дойдуну, омугу, үгэһи, култуураны, тылы-өһү үөрэтэргэ үчүгэй уопут. Сүрүн бириинсибэ – дьон аан дойду араас муннугуттан барытыттан бэйэ-бэйэлэригэр ыалдьыттаһаллар. Ол эбэтэр, босхо хонон ааһаллар. Бу өҥөнөн туһанарга каучсерфинг саайтыгар киирэн регистрацияланаҕын уонна онно баар дьоҥҥо сайаапка ыытаҕын.
Биһиги аҕыйах сыллааҕыта Японияҕа бу өҥөнөн туһанан, Осакаҕа олорор Румыния кыыһыгар ыалдьыттаабыппыт. Кини Японияҕа аспирантураҕа үөрэнэ сылдьара. Фольклору үөрэтэр этэ. Саха сириттэн сылдьарбытын истэн, олоҥхобутун олус интэриэһиргээн ыйыппыта. Онон уопут атастаһыаххытын баҕарар буоллаххытына, бу саайт нөҥүө дьону кытары билсиэххитин, кинилэргэ баран ыалдьыттыаххытын сөп.
Гаджеты туһанан английскайдыы кэпсэтии
Тас дойдуга тахсар буоллахха, английскай тылы билэр хайаатар да наада. Тылы билбэт киһи тыла суох кэриэтэ. Илии-атах көмөтүнэн илини, арҕааны син быһаарсыахха сөп эрээри, сэһэргэһээччигин кытары ситэ өйдөспөт түгэн элбэх буолааччы.
Ол эрээри тылы билбэппин диэн сулана олорор эмиэ кэрэгэй. Билигин гаджет үйэтигэр суотабай төлөпүөҥҥэ тылбаас сыһыарыытын хачайдаан ылан туһаныахха сөп. Бу сыһыарыылар сибээһэ да суох сиргэ үлэлиир буоланнар, ыксал тирээтэҕинэ, абырыыллар. Иккис өттүнэн, бу манан туһанан тылы дэбигис үөрэтиэххэ, өйдүөххэ сөп.
Манна өссө биири этиим, түүр тыллаах дойдуларга сахалыы саҥардахха, өйдөөччүлэр. Холобур, Турцияҕа сахалыы ахсаан ааҕан бардаххына, бука сэрэйдэххэ, турок бир, эки, үч диэн кэннигиттэн түһэрсибитинэн барыаҕа. Арассыыйа иһигэр Татарстаҥҥа, Крымҥа, Башкирияҕа, Алтайга эмиэ сахалыы тылы өйдүүллэр.
Элбэх экскурсияны ылымаҥ
Киһи атын дойдуга тиийдэҕинэ, биллэн турар, туох баары барытын аҥаар кырыытыттан көрүөн баҕарар. Тохтооҥ. Интэриниэтинэн барыахтаах сиргитин үөрэтиҥ, ханна туох баарын билиҥ. Экскурсията да суох, дойду киэн туттар сирдэрин киһи бэйэтэ да сылдьан кэрийэн көрүөн сөп. Уонна сорох мусуойдар, быыстапкалар киирии билиэтэ суох буолааччылар. Куораты ытыска ууран туран көрөр сирдэри хаама сылдьан алҕас булан ылыахха эмиэ сөп. Ону эрдэтинэ үөрэтэр наада эбэтэр олохтоохтортон ыйыталаһыҥ. Манна таксинан айаннаан иһэн суоппары кытары кэпсэтэр туһалаах буолааччы. Суоппардарыҥ куораты ааҕа билэр дьон буоллахтара, ханна, туох баарын барытын ыраас мууска ууран биэриэхтэрэ. Онон дьоҥҥо-сэргэҕэ аһаҕас буолуҥ, кыбыстыбакка кэпсэтиҥ, билсиҥ.
Киһи хас биирдии айантан санаалыын-оноолуун уларыйан, биир тутум үрдээн, сайдан кэлэр. Онно көрбүт түгэниҥ, истибит кэпсээниҥ, ылбыт иэйииҥ барыта эн баай уопутуҥ буолар. Онон, күндү ааҕааччым, харчым, бириэмэм суох диэн олорон хаалыма, төһө кыалларынан сири-дойдуну көрө сатаа. Аан дойду ыыра киэҥ, тыла-өһө, култуурата баай, историята дириҥ, дьоно-сэргэтэ араас, айылҕата туспа кэрэлээх.
Аграфена КУЗЬМИНА, edersaas.ru
Москва — Катар — Таиланд